Ўзбекча (уз)

Морфологик ва синтактик хусусиятлари

ҳай

Айтилиши

Этимологияси

Маъновий хусусиятлари

Маъноси

унд. с. 1 Кимсанинг диққатини ўзи-га жалб этиш, чақиришни билдиради; эй. ◆ Ҳай, эшик тақиллаяпти, қара. Ҳай бола, қаёққа кетяпсан? яя Мулла Норқўзи дарға-заб бўлиб, ўрнидан турди ва эшик олдига бориб, бор товуши билан бақирди: -Ҳай хо-тин, дейман, қандоқ беҳайосан! А. Қаҳҳор, „Майиз емаган хотин“ .

31-Ўзбек тилининг изохди луғати

2 Эътиборни тортиш, огоҳлантиришни билдиради; эй. ◆ Ҳай, бу гапни унга айта кўр-ма. Ҳай, электр симига тегиб кетма. н ◆ У, уйнинг зинасига энди қадам қўйганда, похол ғарами остидан чиққан бир кампир: -Ҳай, болам, немис бор! — деб қичқирди. А. Қаҳҳор, „Олтин юлдуз“ .

3 Бўлган ёки ўтган ишдан розиликни, эътирозсизликни ёки унга эътибор бер-масликни, "шундай бўлса бўлибди" маъ-носини билдиради. ◆ Ҳай, ўтган ишга сала-вот. Ҳай, бўлар иш бўлди, энди бу томонига эҳтиёт бўл. а ◆ Ҳай, майли, ишқилиб сени топарман. П. Турсун, „Ўқитувчи“ . ◆ Қалъага сиғмай, бу ерга келибсан, ҳай, мен рози. С. Сиёев, „Ёруғлик“ .

Шайтонга ҳай бермоқ қ. шайтон ИИ.

Синонимлари

Антонимлари

ҲАЙ. Ўзбек тилининг изоҳли луғати (2022) маълумотларидан фойдаланилган; қ.Адабиётлар рўйхати.

Таржималари

Русча _ру

ҳай И
межд.
1 э, эй, ай, ой, ау; ◆ ~, Карим бери кел! эй, Карим, иди сюда; ◆ ~, бу нима шовқин? эй, что это за шум?; ◆ ~, баракалла ой, молодец; ай да, молодец;
2 э, эй (означает предостережение от кого-чего-л.); ◆ ~, унга бу гапни айта кўрма! эй, не вздумай сказать ему об этом!; ◆ ~, электр симига тега кўрма! эй, остерегайся дотронуться до электрических проводов; ◆

шайтонга ~ бермоқ сдерживать свой гнев.

ҳай ИИ
дет. новый (об одежде); // новая одежда; ◆ ~ кўйлак 1) новая рубашка; 2) новое платьице; ◆ ~ киймоқ одеть новое платье.