Suphi Ziya Özbekkan
Suphi Ziya Özbekkan (d. 1887, İstanbul - ö. 19 Temmuz 1966, Ankara), Türk besteci, avukat.
Gelenekçi Klasik Türk müziği bestecilerinin son halkası sayılan bestecidir. Müzik dünyasında "Suphi Ziya" olarak anılır.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1887 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Babası II. Abdülhamit devri devlet adamı ve müzisyenlerinden, Dârülelhan isimli Türk müziği konservatuvarının kurucusu Yusuf Ziya Paşa; annesi Osmanlı Devleti’nin tanınmış devlet adamlarından Abdüllatif Suphi Paşa'nın kızı Ayşe Behiye Hanım'dır.
Babasının konağında özel ders alarak yetişti. Konakta sanat atmosferi içinde büyüdü. Arapça ve Farsça öğrenmenin yanı sıra Lavtacı Andon kardeşi Civan Ağa'dan ve Kemençeci Vasilaki'den dört yıl kemençe dersleri aldı. Hacı Kirami Efendi ile Leon Hancıyan'dan makam ve usûl öğrendi; "meşk" usulüne bağlı olarak müzik öğrendiği için nota öğrenmedi (besteciliğe başladığında eserleri başkaları tarafından notaya alınmıştır). İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde yükseköğrenim gördü.
Hukuk Fakültesi’ndeki öğrenciliği sırasında Hariciye Nezareti’nde Fransızca katip yardımcılığı yaparak memuriyete başladı. İki yıl Roma, bir yıl Cenevre büyükelçiliğinde çalıştı. Hukuk Fakültesi’ni 1911 yılında bitirebildi. 1914 yılında İtibar-ı Millî Bankası Genel Kâtibi olarak görevlendirildi ve 1920’ye kadar pek çok yurt dışı gezisine katıldı. 1922 yılından itibaren avukatlık yaptı; çeşitli yabancı şirketlerde çalıştı, Türk Ticaret ve Sanayi Bankası müdürlüğü yaptı. Dışişleri Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı’nda çeşitli görevler aldı, Kahire, Roma, Londra büyükelçiliklerinde ticaret danışmanı oldu. 1943'te ülkeye dönerek Ticaret Bakanlığı İnceleme Kurulu üyesi olarak görev yaptı. 1943-1945 yılları arasında Ankara Radyosu Müdürlüğü'nde bulunan Suphi Ziya Bey, 1952’de emekli oldu.
Emekli olduktan sonra 1962’ye kadar radyoda sanat danışmanı, üslûb hocası olarak görev yapmaya devam etti. 19 Temmuz 1966 günü Ankara'da hayatını kaybetti. Cenazesi, Cebeci Asri Mezarlığı'na defnedildi.
Besteciliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Suphi Ziya Bey, besteciliğe kırk iki yaşında ilahi besteleyerek başladı. İlk din dışı bestesi, sözleri Fazıl Ahmet Aykaç'a ait olan "Neden hiç durmadan sevmiş" güfteli Uşşak makamındaki şarkısıdır. Gelenekçi Türk Sanat Mûsıkîsi Bestekârlarının son halkası sayılmaktadır.[1]
32 ayrı makamda 65 eser[2] bestelemiş olan sanatçının genç yaşta kaybettiği kızı Hümeyra için bestelediği "Titrer yüreğim her ne zaman yâdıma gelsen" güfteli Muhayyer şarkısı, Hicaz Divan'ı, Uşşak makamındaki "Ne zaman gelse hayalin bu harabata senin" güfteli şarkısı en güzel eserlerindendir[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Abdurrahman Sami Paşa, bestecinin büyük-dedesi
- Samipaşazade Abdüllatif Suphi, bestecinin dedesi
- Samipaşazade Mehmet Sezai, bestecinin büyük-amcası
- Hamdullah Suphi Tanrıöver, bestecinin dayısı