Kurtlar Vadisi (dizi)

Kurtlar Vadisi
Dizinin afişi
Format	Televizyon dizisi
Tür	Aksiyon Dram Politik
Senarist	Ahmet Yurdakul (1-6) Raci Şaşmaz (1-97) Bahadır Özdener (1-97) Mehmet Turgut (21-55)
Yönetmen	Osman Sınav (1-55) Mustafa Şevki Doğan (21-55) Serdar Akar (56-97)
Başrol	Necati Şaşmaz Özgü Namal Selçuk Yöntem Oktay Kaynarca Zafer Ergin Gürkan Uygun
Tema müziği bestecisi	Gökhan Kırdar
Açılış müziği	"Kurtlar Vadisi 2003 - Jenerik" (2003) "Kurtlar Vadisi 2004 - Jenerik" (2004) "Kurtlar Vadisi 2005 - Jenerik" (2005)
Ülke	Türkiye
Dili	Türkçe
Sezon sayısı	4
Bölüm sayısı	97 (bölümleri listesi)
Yapım
Yapımcı	Osman Sınav (2003-2004) Raci Şaşmaz (2004-2005)
Mekân	İstanbul
Görüntü yönetmeni	Tevfik Şenol (1-55) Selahattin Sancaklı (56-97)
Gösterim süresi	60-70 dakika
Yapım şirketi	Sinegraf (2003-2004) Pana Film (2004-2005)
Yayın bilgileri
Kanal	Show TV (2003-2005) Kanal D (2005)
Görüntü formatı	4:3 (576i)
Ses formatı	Stereo
Yayın tarihi	15 Ocak 2003 - 29 Aralık 2005
Durumu	Sona erdi
Kronoloji
Sonra gelen	Kurtlar Vadisi Terör (2007) Kurtlar Vadisi Pusu (2007-2016)

Kurtlar Vadisi, 15 Ocak 2003 tarihinde Show TV'de "Bu bir mafya dizisidir" sloganıyla yayımlanmaya başlayan aksiyon, dram ve politik türdeki Türk televizyon dizisidir. Dizi, 4 sezon olup toplam 97 bölümden oluşmaktadır. 1. sezonunda (ilk 20 bölüm) çarşamba günleri sonrasındaysa perşembe günleri yayımlanmıştır. Dizi, ilk üç sezon Show TV'de yayımlanmıştır. Son sezonundaysa 4 milyon dolar karşılığında Kanal D'ye transfer olmuştur. Bu yönüyle Türk televizyonunda bir ilktir.^[1] Dizi, 29 Aralık 2005 tarihinde yayımlanan 97. bölümüyle final yaparak sona ermiştir.

Yurt dışında istihbarat adına birçok başarılı operasyonda bulunan Ali Candan; en son Kosova'da iken emrinde olduğu Aslan Akbey tarafından yurda çağrılmış ve kendisine en kritik görev olan Kurtlar Vadisi Operasyonu görevi verilmiştir. Bu görevdeki amaç; mafyanın en tepesindeki güç olan ve Mehmet Karahanlı'nın baron olduğu Kurtlar Konseyi'nin çökertilmesidir. Bu görev hiç kolay değildir ve Kurtlar Konseyi çok güçlüdür. Öyle ki konsey, Türkiye'nin yıllık millî gelirinin yarısı kadar bir paraya hükmetmektedir.

Ali Candan; kendisine verilen bu zor görev için tüm sevdikleriyle vedalaştıktan sonra bir trafik kazasında öldü olarak gösterilir ve ameliyatla yeni bir yüze kavuşur. Yeni kimlik olarak da kendisine Polat Alemdar kimliği verilir. Polat Alemdar, eski kabadayı Duran Emmi'nin yeğeni olarak gösterilir ve mafya alemine girer. Kurtlar Konseyi'nde Testere Necmi'nin hiyerarşisinde olan ve konsey adına çeşitli suikastlar gerçekleştiren Süleyman Çakır, bir gün Duran Emmi'yi ziyaret etmek için onun, Salacak'daki kahvesine gider. Burada Polat'la da tanışan Çakır, Duran Emmi ile beraber kahveden çıkarken rakibi Şevko'nun saldırısına uğrar. Ama saldırıyı fark eden Polat, son anda hem Çakır'ı hem de Emmi'yi yere yatırarak hayatlarını kurtarır. Böylece Çakır ve Polat can dostu olur ve birçok başarılı işe imza atarlar.

Polat'ın bu başarıları Kurtlar Konseyi'nin dikkatini çeker ve başta Mehmet Karahanlı olmak üzere Laz Ziya, Kılıç, Testere Necmi gibi konseyin üyeleriyle tanışan Polat, zamanla Çakır gibi konseye hizmet eder. Sonraları yükselerek konseyin baronu olur. Tabi böyle yükselirken Pala ve ekibi, Kirve, Rus Konseyi ve birçok zararlı grubu da yok ettiği gibi Süleyman Çakır, Aslan Akbey, Seyfo Dayı, Elif Eylül ve birçok sevdiğini de kaybeder.

2005 yılında Kurtlar Konseyi, iç çekişmeler ve birçok nedenle çöker ve son üyesi Laz Ziya'nın vefatıyla dağılır. Böylece Kurtlar Vadisi Operasyonu başarıya ulaşmış olur. Konseyin çöküşünden sonra Polat, konseyin bağlı olduğu Tapınakçılar'ın Dünya Baronu Amon ile görüşmek üzere Los Angeles şehrine gider. Amon, kendisine birlik olmayı ve Mehmet Karahanlı'nın bizzat yazdığı, konseyin Türkiye aleyhine faaliyetlerinin ve konseyin bağlı olduğu yerlerin kayıtlı olduğu kripteks adındaki şifreli kutudaki belgeleri ister. Ama Polat, bunları kabul etmeyerek Amon'la bir anlaşma yapar ve Türkiye'ye döner.

Tapınakçılar'ın devam eden zararlı faaliyetleri ve Abdülhey'in ölümü, anlaşmanın Amon tarafından bozulmasına ve Polat'ın Kripteks'deki belgeleri dizinin devamı olan Kurtlar Vadisi Pusu dizisinin 9. sezonunda kamuoyuna açıklamasına sebebiyet verip Piramit operasyonunun başlamasını sağlayacaktır.

İlk sezonlar Beykoz'un Kanlıca semtinde, Üsküdar ve Kadıköy ilçelerinde çekildi.

Konsey sahnelerinin çekiminde Üsküdar'daki Sözbir Royal Residence Hotel kullanıldı. Duran Emmi'nin kahvesindeki sahneler de aynı ilçedeki Korcan Aile Çay Bahçesi'nde çekildi.

Dizinin geliştirilme aşamasındaki en önemli problemlerden birisi de dizideki kumarhane sahnelerinin nasıl çekileceğiydi. Kumarhaneler Türkiye'de yasaklanmıştı ancak dizinin ilk sezonunda kumarhane sahneleri önemli yer tutacaktı. Bu yüzden, dizi için tam teşekküllü bir kumarhane kuruldu. İlk sezonda kumarhane sahneleri sona erdiği için fazla dikkat çekilmedi ve bu sorun da böylece çözülmüş oldu. Bahadır Özdener de kumarhanenin illegal olduğunu ve aletlerin hepsinin gerçek olduğunu belirtti.

Not: Aşağıda yer alan ana karakterlerin açıklamaları, detaylı hâlini ve yardımcı karakterler hakkında detaylı bilgiler ve bölüm numaralarıyla ilgili bilgi edinmek için karakter listesine bakınız.

2002'nin Haziran ayında Show TV kanalı, yönetmen Osman Sınav'a Amerikan dizisi Wiseguy'ın Türk versiyonunu yapması talebinde bulundu. Deli Yürek dizisi yeni bitmişti ve yönetmen ve senaristlerin aklında bir proje yoktu. Ancak diziyi kendi bildikleri adıyla öğrenince aslında devamlı izledikleri bir dizi olduğunu öğrendiler ve senaryo için çalışmaya başladılar.

Raci Şaşmaz'ın isteğiyle Soner Yalçın, diziye konsept danışmanı olarak katıldı. Dizinin Deli Yürek'ten esintiler taşımayacağı ve bugüne kadar yapılmamış tamamen farklı bir yaklaşımla ele alınacağı konusunda hemfikir olundu.

Susurluk kazasının ardından 6 yıl geçmesine rağmen kamuoyunun derin devlet, mafya, yeraltı dünyasını ve bunların birbiriyle olan ilişkilerini merak ediyordu. Bu da dizinin temasının belirlenmesine yardımcı oldu.

2002'nin Temmuz ayında dizinin genel hatları netleşmeye başladı. Dizinin başrol oyuncusunun ilk bölümde görünmeyip ikinci bölümde yüz değiştirerek oynamaya başlaması, dizinin devamında önemli rol alacak oyuncuların ilk sezonlarda çok az görünmesi ya da hiç görünmemesi de ilginçti ve dizinin ilklerindendi.

Osman Sınav, daha yumuşak bir isim istiyordu ancak Raci Şaşmaz ve Soner Yalçın'ın ısrarıyla dizinin isminde karar kılındı.

Karakterler oluşturulurken büyük ölçüde gerçek insanlardan esinlenildi. Senaristler, dizi senaryosunu yazarken güncel olayları (Irak Savaşı, 1 Mart tezkeresi vs.) da takip ettikleri için bu olaylar dizide de kendine geniş yer buldu. Senaristler, güncel konularda büyük fikir ayrılıkları yaşadılar ancak diziye sadece fikir birliğine vardıkları kısımları yazdılar.^[2]

Osman Sınav'ın yeni bir projesi duyulduğunda pek çok kişi, başrolünün Kenan İmirzalıoğlu olacağını düşünmüştü ama Sınav, rol için Cenk Torun'a teklif götürdü ama Cenk Torun, rolü sormadan teklifi geri çevirdi.^[3] Nihayetinde Osman Sınav, oyunculuk deneyimi dahi bulunmayan Necati Şaşmaz'da karar kıldı. Başrollerden Elif rolü için Oylum Talu'ya teklif götürülse de oyuncu rolü kabul etmedi.^[4] Daha sonra rol için Özgü Namal düşünülmeye başlandı. Ancak Özgü Namal, o zamanlar Oktay Kaynarca ile sevgiliydi. Daha sonra tarafların onayıyla oyuncu role seçildi.

Kumarhane sahnelerinde kullanılacak silahlar için Abidin Yerebakan ile görüşen ekip, dizide oynaması karşılığında anlaştı. Yerebakan, sözünü yerine getiremedi ancak dizide Abidin Seferoğlu rolüyle yer aldı ve bu vesileyle oyunculuğa başladı.

Dizideki konsey kadrosunun seçimine büyük özen gösterildi ve bu oyuncuların tamamı Devlet Tiyatrosu sanatçılarından oluştu.^[5]

Kurtlar Vadisi, TV ödülleri törenlerinden ve Türk Dil Kurumu tarafından ödüller almıştır.^[6][7][8]

Kurtlar Vadisi dizisini konu alan birden fazla kitap yayımlanmıştır. Yusuf Solmaz tarafından yazılan Kurtlar Vadisi Çocukları ve editörlüğünü Nazım Kürşad Tektaş'ın yaptığı Kurtlar Vadisi Unutulmaz Sözler - Diyaloglar bu kitaplardan ikisidir. İki kitabın da basım tarihi 2005 yılıdır.

Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz.

Dizi, ilk yayınlandığı andan itibaren olumlu eleştiriler aldı. Yaşanacak bazı olayları önceden bildiği, hatta istihbarattan bilgi aldıkları dahi iddia edildi. Senaristler, başarıya sevinmekle birlikte bunların gerçek olmadığını belirttiler. Bahadır Özdener, senaryo aşamasında fikirlerin çok şiddetli şekilde tartışıldığı ve sonunda en iyi ve başarılı fikrin yazıldığı için bu başarının elde edildiğini belirtti.

45. bölümde Süleyman Çakır karakterinin ölümü, izleyicide şok etkisi oluşturdu ve gazetelere başsağlığı ilanları verildi, gıyabi cenaze namazı kılındı. Süleyman Çakır'ın çok öne çıktığı için öldürüldüğü iddialarına senaristler, Süleyman Çakır'ın ölümünün 1. bölümden planlandığını, oyuncunun başarılı performansından dolayı ölümün geciktirildiğini belirtti.

Başrol ve senaristliği üstlenen Şaşmaz kardeşlerin tarikat üyesi olması çeşitli tartışmalara yol açtı. Mehmet Karahanlı karakterini canlandıran Zafer Ergin ve diğer oyuncular diziden ayrıldığını açıkladı^[9] ancak Show TV yönetiminin isteğiyle tekrar diziye döndü.

Bestekâr olarak Gökhan Kırdar ile anlaşıldı. Dizideki türküleri Özer Özel seslendirdi. Dizinin müzikleri, diziyle paralel olarak popüler oldu ve olumlu eleştiriler aldı. Unutulmuş bazı türküleri de hatırlatmasıyla büyük takdir topladı.

• Abdülhey'i canlandıran Kenan Çoban dizide rol almadan önce 2. bölümde Ali Candan'ın cenazesinde limonata dağıtan figüran olmuştur.
• İlk 76 bölümünde 2400 kişinin öldüğü dizi, bölüm başına 31.5 kişinin ölmesiyle yüksek bir ortalama yakaladı. En fazla kişinin aynı anda öldüğü sahne ise 32 ile Çakır'ın kumarhanesinin taranması sahnesiydi.^[10]
• Sharon Stone'un Polat Alemdar'ı öpme sahnesi, 2009'da Necati Şaşmaz'ın Beyaz Show'da dediğine göre 24 kez tekrarlanmıştır.

Ülke	Kanal(lar)	Gösterim tarihi	Bitiş	İsim
Arnavutluk	Vizion Plus	2012		Lugina e Ujqerve
Birleşik Arap Emirlikleri	Abu Dhabi Al Oula	2008		وادي الذئاب
Azerbaycan	Interaz TV	2013		Kurtlar Vadisi
Özbekistan	NTT	2010		Qashqirlar makoni
Bulgaristan	bTV	2011	2012	Долината на вълците
Kazakistan	El Arna	2007	2008	Көкжалдар мекені
Azerbaycan	ANS TV	2005	2007	Kurtlar Vadisi

• Vikisöz'de Kurtlar Vadisi (dizi) ile ilgili sözler mevcuttur.
• IMDb'de Kurtlar Vadisi 29 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• YouTube'da Kurtlar Vadisi 28 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.