Dajti Millî Parkı
| Dajti Millî Parkı | |
|---|---|
| Arnavutça: Parku Kombëtar i Malit të Dajtit | |
IUCN kategori II (millî park)
| |
 Dajti Ekspres Teleferik Kulesi
| |
| Devlet |  Arnavutluk
|
| Bölge | Tiran |
| İl | Tiran ili |
| Koordinatları | 41°21′57″K 19°55′32″D / 41.36583°K 19.92556°D |
| Kapladığı alan | 29,384 hektar (0,29384 km2) |
| Kuruluş tarihi | 1966[1][2][3] 2006'da genişletildi |
| Kontrol kuruluşu | Arnavutluk Ulusal Koruma Alanları Ajansı Arnavutluk |
| İnternet sitesi http://akzm.net/landing/16 | |
Dajti Milli Parkı (Arnavutça: Parku Kombëtar i Malit të Dajtit), Arnavutluk'un merkezinde yer alan, 1966 yılında kurulan ve 2006 yılından bu yana 293,84 km2 (113,45 sq mi) alana yayılan bir milli parktır. Park, Adriyatik Denizi'nin 40 km (25 mi) doğusunda ve Tiran'ın 26 km (16 mi) doğusunda yer almaktadır.[4] Bölge, Arnavutluk Korunan Alanlar Dairesi (AKZM) ve Tiran Belediyesi Parklar ve Rekreasyon Dairesi (APR) arasında paylaşılan yetki alanı içinde bulunmaktadır. Kuzeybatıda Shtamë Geçidi Milli Parkı, batıda Kraste-Verjon Koruma Alanı ve doğuda Mali me Gropa-Bizë-Martaneş Koruma Alanı ile çevrilidir. Park, çok çeşitli ekosistemler ve biyolojik çeşitlilik için elverişli koşullar sunan, son derece parçalı, sağlam bir topoğrafya ile dikkat çekmektedir.
Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) parkı Kategori II olarak listelemiştir. Park, Plantlife tarafından uluslararası öneme sahip Önemli Bitki Alanı olarak kabul edilmiştir.[5]
2019 yılında, Fushe Dajt'ta SH47 yolu üzerinde TV ve Radyo kulelerinin yanında bulunan yeni Dajti Mt Ulusal Parkı turist bilgi merkezi hizmete açıldı.[6]
Bölge, Dajti Ekspres Teleferiği ve Macera Parkı'nın yanı sıra, bölgenin hafif yemek geleneğine göre yerel yemekler sunan uzun süredir devam eden geleneksel restoranlarıyla ünlüdür.
Jeolojisi
[değiştir | kaynağı değiştir]1.613 metre (5.292 ft) yüksekliğe ulaşan bir dağ silsilesi olan Dajti masifi, Dajti'nin yanı sıra güneyde Priska, merkezde Tujani ve kuzeyde Brari'den oluşur.[7][8] Dağa tırmananlar, Tiran şehrine ve bölgedeki dağlara hakim manzaraları seyredebilmektedir. Panoramik görüntüsü nedeniyle burası Tiran Balkonu olarak adlandırılmıştır. Tiran'ın ana su kaynaklarından biri olan Bovilla Baraj Gölü, dik kayalıkların ve bir kanyonun bulunduğu Brar'ın kuzeydoğusunda yer almaktadır. Parkın Erzen Nehri boyunca uzanan diğer ucunda, nehrin oluşturduğu Skorana Boğazı'nda bulunan tarih öncesi Pëllumbas Mağarası bulunur. Bir başka doğal cazibe merkezi, Shëngjergj köyü yakınlarında bulunan Shëngjini Şelaleleri'dir.
Flora ve fauna
[değiştir | kaynağı değiştir]Dajti'nin çeşitli jeolojisi ve topoğrafyası, çeşitli flora ve fauna ile sonuçlanmıştır. Çok sayıda kır çiçeğinin bulunduğu ormanlar ve dağ manzaralarının yanı sıra çok sayıda memeli hayvan da koruma altındadır. Parkta yaban domuzu, Avrasya kurdu, kızıl tilki, Avrupa tavşanı, boz ayı, sincap ve Avrupa yaban kedisi yaşamaktadır. Dağların alçak kesimlerinde bitki örtüsü çalılık ve fundalık, mersin ve fragariadan oluşur. Meşe, kayın ve akçaağaç ormanları ve 1.000 m rakımın üzerindeki bazı kozalaklı ağaçların arasında seyrek olarak görülür ve yaklaşık 600-1.000 m yükseklikte hakim bitki örtüsüdür. Kayalık tepeler seyrek bitki örtüsüne sahiptir.
Orman yangınları ve ormansızlaşma
[değiştir | kaynağı değiştir]2010'larda, ormansızlaşma dağda büyük bir sorun haline geldi. 2012 yazında ve 2019 ilkbaharında[9] orman yangınları, Priska zirvesinde 10 hektarlık ormanın ve 2017'de kısmen Dajti'nin yanmasına neden oldu ve yetkililer yangınlara sadece helikopterlerle müdahale edebildi.[10] Zirvelerde meydana gelen hasar büyüktü ve Tiran'dan açıkça görülebilmekteydi.
Orman yangınları her yıl daha sık meydana gelirken, hiçbir sorumlu yangınlardan dolayı hüküm giymedi.
 |
 |
 |
 |
 |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2021.
- ^ "tirana.al/" (PDF). tirana.al (İngilizce). s. 39. 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2017.
- ^ "Vendim Nr. 402 (21. Juni 2006): Për shpalljen e ekosistemit natyror të Malit të Dajtit „Park Kombëtar" (me sipërfaqe të zgjeruar)" (PDF) (Arnavutça). 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2015.
- ^ "Dajti National Park A Recreational Area for Citizens of Tirana, Albania" (PDF). mmv.boku.ac.at (İngilizce). s. 432. 10 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Important Plant Areas of the south and east Mediterranean region" (PDF). portals.iucn.org (İngilizce). s. 75. 6 Haziran 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2021.
- ^ "Dajti Mountain National Park". akzm.gov.al (İngilizce). 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2021.
- ^ "Figure 1. Dajti National Park (Albania), the study area". researchgate.net (İngilizce). 27 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- AKZM.net Milli Parklar Portalında Dajti Milli Parkı 22 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.