1973 Biltmore Oteli saldırısı

1973 Baltimore Oteli saldırısı, 27 Ocak 1973 tarihinde gerçekleştirilen saldırıda Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ve Konsolos Bahadır Demir, 78 yaşındaki Amerikan uyruklu Ermeni Gürgen Yanıkyan tarafından öldürüldü.

1972 Ekim ayı başında kendisini İran asıllı ABD vatandaşı "Gourg Yanikî" olarak tanıtan Yanıkyan, Türkiye Cumhuriyeti Los Angeles Başkonsolosluğu'na başvurdu ve elinde İtalyan ressam Fureli tarafından yapılmış ve Osmanlı sarayından kaçırılmış bir tablo ile bir hatıra banknot bulunduğunu ve bunu Türkiye'ye armağan etmek istediğini bildirerek, bahsettiği nesnelerin fotoğraflarını Başkonsolosluğa sundu. Başkonsolos Baydar 3 Ekim 1972 yılında merkeze yazı yazarak konuya ilişkin talimat istedi. Kasım ayı sonunda Yanıkyan'ın hediye teklifinin kabul edilmesinin uygun görülmesi üzerine Baydar, Yanıkyan'a cevaben yazdığı 13 Aralık 1972 tarihli mektupta teklifin kabul edildiğini bildirdi.

Yanıkyan'la yapılan görüşme sonucunda buluşmanın 27 Ocak 1973 günü, saat 12.00'de, Santa Barbara şehrindeki Biltmore Oteli'nde gerçekleştirilmesine karar verildi.

Tablo ve banknotu teslim almak üzere Biltmore Oteli'ne gelen Baydar ve Demir, Yanıkyan tarafından tabancayla ateş etmek suretiyle öldürüldüler. Baydar olay yerinde, Demir ise kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti.

Yanıkyan resepsiyonu arayarak iki kişiyi öldürdüğünü söyledi ve polisler gelene kadar odada bekledi.

Cinayeti "1915 olaylarının intikamını almak için" tek başına işlediğini, bunu dört aydır planlamakta olduğunu ve tablo ile banknotu bu maksatla teklif ettiğini belirten Yanıkyan'ın, bu hususlara da değindiği 122 sayfalık bir metin hazırladığı ve bu metni çoğaltıp cinayetten iki gün önce, 25 Ocak 1973 tarihinde ABD'nin belli başlı yayın organlarına postaladığı ortaya çıktı.

Olaydan hemen sonra tutuklanan Yanıkyan hakkında Santa Barbara Savcılığı tarafından dava açıldı. Mahkeme jürisi 13 Şubat 1973 günü sanığı dinledi, savcılığın gösterdiği delilleri yeterli gördü ve cinayet suçlamasıyla davayı Kaliforniya Eyaleti Yüksek Mahkemesi'ne havale etti. Bu mahkemede görülen birkaç duruşma neticesinde karar 2 Temmuz 1973 günü açıklandı ve Yanıkyan'ın "birinci derece cinayet"ten suçlu olduğuna hükmedilerek hakkında müebbet hapis cezası verildi.

Yanıkyan, sağlığının kötüleşmesi nedeniyle 31 Aralık 1984 tarihinde afla serbest bırakıldı. İki ay sonra, 27 Mart 1985 tarihinde kalp krizinden öldü.

Türk diplomatlara karşı ilk saldırı olarak nitelenen bu olay, daha sonra bir saldırılar zinciri haline dönüşmüştür.

• 29.01.1973, Milliyet, Sayfa 1
• Şimşir, Bilal (2000). Şehit Diplomatlarımız (1973-1994) (2015 bas.). Ankara: Bilgi Yayınevi. ISBN 975-494-924-7. 

• Türk diplomatlara düzenlenen suikastlar listesi
• Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı