[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

Pakicetus

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Pakicetus
Yaşadığı dönem aralığı: 50-48 myö
Briceriyen-Orta eosen[a] 
Pakicetus attocki iskeleti, Muséum national d'histoire naturelle
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Mammalia
Takım: Cetacea
Parvo takım: Archaeoceti
Familya: Pakicetidae
Cins: Pakicetus
Gingerich & Russel, 1981
Tip tür
Pakicetus inachus
Gingerich & Russel, 1981
Türler
  • P. inachus (Gingerich & Russell, 1981)
  • P. attocki (West, 1980)
  • P. calcis (Cooper, Thewissen & Hussain, 2009)
  • P. chittas (Cooper, Thewissen & Hussain, 2009)

Pakicetus (Latince: "Pakistan balinası"), Erken Eosen'de (~49 myö) Pakistan yakınlarında yaşamış, ilkel bir ikiyaşamlı cetacean cinsidir.[3] Yaklaşık olarak kurt büyüklüğünde (1 ila 2 metre uzunluğunda) bir çift toynaklıydı. Muhtemelen suda veya yakınında yaşayan hayvanlarla, balıklarla ve böceklerle besleniyordu. Paleontologların büyük çoğunluğu, onu kara memelileri ile balinalar arasında bir geçiş türünü temsil eden en bazal balina olarak tanımlar.[4]

Pakicetus örneklerinin boyutunun bir insan ile karşılaştırması
P. inachus'un yaşam restorasyonu, Nobu Tamura
P. inachus'un bir diğer yaşam restorasyonu

Fosil örneklerininin kafatası boyutlarına ve daha az kompozit iskeletlere göre, Pakicetus'un yüksekliğinin 1 metre (3 ft 3 in) olduğu düşünülmektedir ve 3 ila 2 metre (6 ft 7 in) uzunluğundadır.[5]

Pakicetus, modern deniz memelilerinden çok farklı görünüyordu ve vücut şekli, karada yaşayan toynaklı memelilere daha çok benziyordu. Daha sonraki tüm deniz memelilerinin aksine, tamamen işlevsel dört uzun bacağı vardı. Pakicetus'un uzun bir burnu vardı; kesici dişlere, köpek dişlerine, küçük azı dişlerine ve azı dişlerini içeren tipik bir diş tamamlayıcısına; farklı ve esnek bir boyna ve çok uzun, sağlam bir kuyruğa sahipti. Çoğu kara memelisinde olduğu gibi burun delikleri burnunun ucundaydı.[6]

Kompozit iskeletlerin keşifleri sonrası pakisetidlerin yeniden yapımları ile oluşturulan dış görünüşlerinde genellikle kürkle tasvir edildiler; ancak su aygırları ile nispeten yakın ilişkileri göz önüne alındığında, seyrek vücut kıllarına sahip olabilirler.[5]

Bulunan ilk fosil, tamamlanmamış bir kafatasından ve bazı dişleri hala sağlam olan kırık bir çeneden oluşuyordu. Dişlerin detayına göre azı dişleri, hayvanın eti parçalayıp yırtabileceğini öne sürüyor. Azı dişlerindeki sıyrıklar şeklindeki aşınma, Pakicetus'un yiyeceklerini çiğnerken dişlerini gıcırdattığını gösteriyordu. Pakicetus'un diş aşınması nedeniyle balık ve küçük hayvanlarla beslendiği düşünülmektedir. Bu dişler, ayrıca, Pakicetus'un otçul atalara sahip olabileceğini gösterir.[5]

Olası yarı suculluk

[değiştir | kaynağı değiştir]

Science dergisinin kapağında, yarı suda yaşayan, belli belirsiz bir timsah gibi, bir balığın arkasından dalış yapan bir memeli olarak resmedildi.[7]

2001'de biraz daha eksiksiz iskelet kalıntıları keşfedildi, bu da Pakicetus'un özünde bir kurt büyüklüğünde bir kara hayvanı olduğu fikrini uyandırdı. Thewissen ve meslektaşları 2001'de, "Pakisetidler, bir tapirden daha fazla ikiyaşamlı olmayan karasal memelilerdi," diye yazdılar.[8]

Bununla birlikte, Thewissen ve meslektaşlarına (2009) göre "Bu balinaların (...) göz çukurları, suda yaşayan ancak su yüzeyindeki nesnelere bakan suda yaşayan hayvanlarda yaygın olduğu gibi, kafataslarının üstünde birbirine yakın yerleştirilmişti. Tıpkı Indohyus gibi, pakisetidlerin bacak kemikleri osteosklerotiktir, ayrıca su habitatını düşündürür"[2] (ağır kemikler safra sağladığından). "Bu tuhaflık, Pakicetus'un havayla görsel temasını kaybetmeden neredeyse tamamen suya batmış halde suda durabildiğini gösterebilir."[9]

Duyusal yetenek

[değiştir | kaynağı değiştir]
Pakicetus attocki'nin kafatası

Pakicetus iskeleti, canlının benzersiz duyularıyla ilgili birkaç ayrıntıyı ortaya koyar, bu da, karasal ve su hayvanları arasında yeni keşfedilen bir ata bağı sağlıyor. Pakicetus'un yukarıya bakan göz yerleşimi, habitatının önemli bir göstergesidir. Bununla birlikte, daha da fazlası, işitsel yetenekleriydi. Diğer tüm deniz memelileri gibi, Pakicetus'un da su altında işitme için özelleşmiş, işitsel bül olarak bilinen kalınlaşmış bir kafatası kemiği vardı.[5]

Pakicetus attocki kafatası

P. inachus'un kafatası parçası olan ilk fosil, 1981'de Kuzey Pakistan'da bulundu. Daha sonra yine Pakistan'da Pakicetus'un sonraki fosilleri de bulundu, bu nedenle cins adı Pakicetus'dur. Fosiller, Kuzey Pakistan'daki Kuldana Oluşumu'nda bulundu ve bulunduğu katman erken Eosen'e tarihlendi.[3][10]

Fosil bulgularının konumuna göre hayvanlar, makul büyüklükteki arazilere komşu olan sığ bir yaşam alanını tercih ettiler. Kalker, dolomit, kil taşı ve diğer farklı kum çeşitlerinin Pakicetus için uygun bir habitat oluşturduğu tahmin edilmektedir. Eosen boyunca Pakistan, Avrasya'nın bir kıyı bölgesiydi ve bu nedenle Pakicetidae'nin evrimi ve çeşitliliği için ideal bir yaşam alanıydı.

Sınıflandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]
Pakicetus (altta) ve yakın akrabası Ambulocetus (üstte).

Pakicetus ve diğer pakicetidler, timpanik bulla üzerinde sigmoid bir işleme sahip oldukları ve daha sonraki protocetidler gibi küçük azı ve azı dişlerine sahip oldukları için arkaik balinalardır. Pakicetus başlangıçta bir protocetid olarak kabul edildi,[3] ancak göz çukurlarının kafatasının dorsal yüzeyindeki konumu, orta kulakta petrosallerin önünde pterygoid sinüslerin yokluğu, timpanik büllerin küçük boyutu ve genişlemiş mandibular kanalların yokluğu, ayrı bir familyaya –Pakicetidae– yerleşmeyi garanti etmek için yeterli duyusal yapı ve işlev farkıdır.[11]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Gingerich ve Bajpai, Pakicetus fosillerinin 48 milyon yıllık olduğunu belirtirken,[1] Thewissen vd., tüm pakisetidlerin 50 milyon yıllık olduğunu belirtir.[2]
  1. ^ Bajpai, Sunil; Gingerich, Philip D. (22 Aralık 1998). "A new Eocene archaeocete (Mammalia, Cetacea) from India and the time of origin of whales". Proceedings of the National Academy of Sciences. 95 (26): 15464-15468. doi:10.1073/pnas.95.26.15464. PMC 28065 $2. PMID 9860991. 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2021. 
  2. ^ a b Thewissen, J. G. M.; Cooper, Lisa Noelle; George, John C.; Bajpai, Sunil (Haziran 2009). "From Land to Water: the Origin of Whales, Dolphins, and Porpoises". Evolution: Education and Outreach (İngilizce). 2 (2): 272-288. doi:10.1007/s12052-009-0135-2. ISSN 1936-6434. 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021. 
  3. ^ a b c Gingerich, Philip D. (1981). Pakicetus inachus, a new archaeocete (Mammalia, Cetacea) from the early-middle Eocene Kuldana Formation of Kohat (Pakistan). Museum of Paleontology, University of Michigan. OCLC 8263404. 
  4. ^ Black, Riley (1 Aralık 2010). "How Did Whales Evolve?". Smithsonian Magazine (İngilizce). 10 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ a b c d "Pakicetus spp". Cetacean Family Tree. NYIT College of Osteopathic Medicine. 9 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2014. 
  6. ^ Cetacean Paleobiology. 1st. Wiley-Blackwell. 2016. ISBN 978-1118561270. 
  7. ^ Gingerich, Philip D.; Wells, Neil A.; Russell, Donald E.; Shah, S. M. Ibrahim (22 Nisan 1983). "Origin of Whales in Epicontinental Remnant Seas: New Evidence from the Early Eocene of Pakistan". Science (İngilizce). 220 (4595): 403-406. doi:10.1126/science.220.4595.403. ISSN 0036-8075. 13 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2022. 
  8. ^ Thewissen, J. G. M.; Williams, E. M.; Roe, L. J.; Hussain, S. T. (1 Eylül 2001). "Skeletons of terrestrial cetaceans and the relationship of whales to artiodactyls". Nature. 413: 277-281. doi:10.1038/35095005. ISSN 0028-0836. 14 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2022. 
  9. ^ de Muizon, Christian (1 Mart 2009). "L'origine et l'histoire évolutive des Cétacés". Comptes Rendus Palevol. Histoire évolutive de la Vie/Evolutionary history of Life (Fransızca). 8 (2): 295-309. doi:10.1016/j.crpv.2008.07.002. ISSN 1631-0683. 16 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2022. 
  10. ^ Cooper, Lisa Noelle; Thewissen, J. G.M.; Hussain, S. T. (12 Aralık 2009). "New middle Eocene archaeocetes (Cetacea: Mammalia) from the Kuldana Formation of northern Pakistan". Journal of Vertebrate Paleontology. 29 (4): 1289-1299. doi:10.1671/039.029.0423. ISSN 0272-4634. 
  11. ^ Gingerich, Philip D. (2015). "Chapter 14: Evolution of Whales from Land to Sea" (PDF). Great transformations in vertebrate evolution. Kenneth Paul Dial, Neil Shubin, Elizabeth L. Brainerd. Chicago. ss. 239-256. ISBN 978-0-226-26811-8. OCLC 894026103. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]