[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

Macintosh

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Çeşitli Macintosh modelleri
Macintosh 128k, ilk piyasaya sürülen Apple Macintosh bilgisayarı

Macintosh, kısaca Mac olarak bilinen ve adını McIntosh Amerikan 1949 ses firmasından alan patent sorunu yaşamamak için Macintosh olarak yazılan, kişisel bilgisayar üreten Apple Computer Inc.'in bir ürünüdür. Ürün yelpazesi 1984 yılında başlamış ve piyasada fare ve grafik arayüz kullanan ilk başarılı bilgisayar serilerinden biri olmuştur. Bu başarıdan dolayı, 1986 yılından itibaren şirketin Lisa, Apple II, Apple III gibi yelpazeleri sonlandırılıp tüm bilgisayarları Macintosh serisi altında toplanmıştır.

PowerPC mimarisini kullandığı 1994-2005 yılları arasında x86 sınıfı bilgisayarlardan ayrılan en önemli özelliği RISC (Reduced Instruction Set Computer) mimarisiydi.

2020 Kasım ayı ve sonrasında duyurduğu modellerde ARM mimarisi'ni kullanan tüm işlemcileri Tayvan kökenli TSCM tarafından tasarlanıp üretilmeye devam etmektedir

Finder'ın modern logosu

İşletim sistemleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Mac OS - Mac OS X

[değiştir | kaynağı değiştir]

Macintosh serisi bilgisayarlar, genellikle Apple'in kendi ürünü olan Mac OS işletim sistemini kullanır. Mac OS, kendi içinde Mac OS Classic (1984-2001/1.0-9.2.2) ve Mac OS X (2001-/10.1--) olarak ikiye ayrılır. İki işletim sistemi birbirinden bağımsızdır ve Mac OS X, Classic altında çalışan yazılımları Classic (Mac OS X) adı verilen bir yazılım ile çalıştırmaktadır; ama Classic desteği, Apple'in Macintosh serisinde Intel işlemcileri kullanması ile bitmiştir ve günümüzde sadece PowerPC sahibi Macintoshlar Classic yazılımlarını çalıştırabilmektedir. Ayrıca 8 Haziran 2015'te MAC OS X'in son sürümü olan El Capitan(10.11) piyasaya sürülmüş ve daha önceki sürümlerin aksine son kullanıcılara ücretsiz olarak sunulmuştur.

Intel işlemcili Macintoshlar, Boot Camp adı verilen bir yazılım sayesinde Microsoft Windows işletim sistemi de kullanabilmektedir. Yazılım, Windows XP SP2, Windows Vista, Windows 7 ve Windows 8 desteği ile işletim sisteminin Macintoshlarda rahatlıkla çalışabilmesi için gerekli sürücüleri de yüklemektedir.

Macintoshlarda çalışabilen başka bir işletim sistemi ise yine Apple'in kendi ürünü olan A/UX işletim sistemidir. İşletim sistemi Macintosh II, Macintosh Quadra ve Macintosh Centris serisi Macintoshlarda UNIX çalıştırılabilmesi ve ayrıca Mac OS işletim sisteminin arayüzünü koruma amacıyla, 1988 yılında piyasaya sürülmüştür. Sistem fazla tutmamış ve PowerPC işlemci serisine uyarlanmadan 1995 yılında geliştirilmesi durdurulmuş ve piyasadan kaldırılmıştır.

Macintosh serisi bilgisayarlarda, çeşitli Linux sürümlerinin çalıştırılabilmesi mümkündür. Bunlardan belki de Macintosh için en ünlüsü MkLinux işletim sistemidir. Sistem 1996 yılında OSF Research Institute ve Apple C tarafından yapılmıştır.

iApps, Apple'ın genelde Macintosh bilgisayarları ile birlikte dağıttığı veya iLife veya iWork gibi yazılım paketleri ile satışa sunduğu yazılımlara denir. Bu yazılımlar, iTunes dışında, sadece Mac OS X altında çalışmaktadır.

Bazı iApps türü uygulamalar:

  • iTunes, 'digital jukebox' yazılımı. Mac OS X ve Windows için.
  • iMessage, görüntülü sohbet özelliği taşıyan bir Bonjour ve AOL Instant Messenger sohbet yazılımı
  • iMovie, dijital video kameralar ile kullanılmak için hazırlanan video düzenleme yazılımı
  • iPhoto, dijital fotoğraf makinalarında fotoğraf aktarma, arşivleme ve düzelme için bir düzenleme yazılımı
  • iWeb, web sayfa düzenleme yazılımı
  • Safari Web Tarayıcısı
Tekerleri üzerinde bir Mac Pro 2019

Şu anda üretimde olan bütün Macintosh serisi bilgisayarlar Apple M Serisi (Apple M1) işlemcileri kullanmaktadır. Bu bilgisayarlar minimum 8 GB hafıza içermektedirler. Güncel Macintoshlarda, 16 inç Macbook Pro, Mac pro ve Mac Studio hariç, yalnızca thunderbolt 4 portları kullanılmaktadır.

Orijinal Macintosh, Macintosh 128k, 8 MHz hız ile çalışan Motorola 68000 işlemcisi ile üretilmiştir. Macintoshlarda kullanılan işlemciler doksanlı yılların başında kendini PowerPC, 2005 yılında ise Intel x86 işlemcilerine bırakmıştır ve Son olarak 2020 yılında Apple Silicon işlemciler kullanıldı.

Veri Transferi ve bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk çıkan Macintosh'lar, hard disk veya disket okuyucular için Apple'ın özel olarak hazırlanmış seri portunu kullanmaktaydı. Bu daha sonra kendisini Macintosh Plus'ın piyasaya sürülmesi ile SCSI'ye bırakmıştır.

Klavye, fare gibi aygıtlar için, Macintosh II ile beraber Apple Desktop Bus(ADB) portu kullanılmaya başlanıldı. 1998 yılında iMac'in piyasaya sürülmesi ile birlikte, Apple, ADB yerine USB kullanmaya başladı. ADB portuna sahip olan son Macintosh, 1999 yılında piyasaya sürülen PowerMac G3 (B&W) oldu. Bu Macintosh ADB ile birlikte USB'yi destekleyen ilk ve tek Macintosh'du.

Güncel Macintosh serisi

[değiştir | kaynağı değiştir]
The Mac mini Mac Mini Masaüstü Son Kullanıcı Şu anda üretimde olan en ucuz Macintosh'dur. Diğer masaüstü Macintosh'larından farklı olarak, Apple marka klavye veya fare içermez.
The iMac iMac Masaüstu Son Kullanıcı Apple'ın son kullanıcılar için hazırladığı birinci öncelikli masaüstü bilgisayarıdır. 24" ekranlı modelleri mevcuttur.
The iMac iMac Pro Masaüstu Son Kullanıcı Apple'ın kurgu işleri gibi yüksek performans gereken işlerle uğraşan kullanıcılar için hazırladığı birinci öncelikli masaüstü bilgisayarıdır. 27" ekranlı modeli mevcuttur.
Mac Pro Masaüstü Profesyonel Apple'ın en pahalı ve en güçlü masaüstü bilgisayarıdır. PowerPC'den Intel'e geçiş ile PowerMac G5'in yerini almıştır.
The white MacBook MacBook Air Taşınabilir Son Kullanıcı Apple'ın son kullanıcılar için ürettiği taşınabilir ultra hafif bilgisayar serisidir.
The MacBook Pro MacBook Pro Taşınabilir Profesyonel Gelişmiş kullanıcılar için üretilen, daha güçlü ve daha büyük ekran boyutlarına sahip taşınabilir bilgisayar serisidir. Apple Powerbook'un yerine geçmiştir.
The Xserve Xserve Sunucu Kurumsal

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]