[go: up one dir, main page]
İçeriğe atla

değmek

Vikisözlük sitesinden
Yazdırılabilir sürüm artık desteklenmiyor ve görüntü oluşturma hataları olabilir. Lütfen tarayıcı yer işaretlerinizi güncelleyin ve bunun yerine varsayılan tarayıcı yazdırma işlevini kullanın.

Türkçe

Söyleniş

IPA(anahtar): /de‿ˈmec/
Heceleme: değ‧mek

Köken

Eski Türkçe teg‎ (teg, “aynı seviyede, eş, eşit”) sözcüğünden, teŋ‎ (teŋ, “dengeli, denk”), teŋe-‎ (teŋe-, “karşılaştırmak, ölçmek”). Kazak ve Kırgız dillerindeki теңге kelimesi ile soydaştır. Türkçedeki denge kelimesi ile akrabadır.

Eylem

değmek (üçüncü tekil şahıs geniş zaman çekimi değer)

  1. aralık kalmayıncaya kadar birbirine yaklaşmak, dokunmak, temas etmek
    Kapıdan bir an birbirimize 'değerek'kıymet girdik. - Y. Z. Ortaç
  2. değerinde olmak, kıymetinde olmak
    Benim ömrümün üç günü üç yüz bin liraya değer. - H. Taner
  3. erişmek, ulaşmak
    Mektup elime değmedi. Yaşı on beşine değince…
  4. eş değerde olmak
    Bütün Dünya'ya değer gözlerin.
  5. herhangi bir vasıfta olmak
    Babaannem özel bir kadındı. Anlatılmaya değer. - A. Kutlu
  6. karşılık olmak
    Evet, onun için her şeyi feda etmeye değer. - A. Kabaklı
  7. istenilen yere düşmek, rast gelmek, isabet etmek
    Kurşun hedefe değdi.
  8. zevk veren şeylerle hoşa gitmek
    Bu kahve değdi doğrusu.

Çekimleme

değmek eyleminin çekimi
olumlu çekimler
tekil çoğul
ben sen o biz siz onlar
bildirme (haber)
kipleri 		belirli geçmiş basit değdim değdin değdi değdik değdiniz değdiler
hikaye değdiydim değdiydin değdiydi değdiydik değdiydiniz değdiydiler
rivayet — — — — — —
şart değdiysem değdiysen değdiyse değdiysek değdiyseniz değdiyseler
değdilerse
belirsiz geçmiş basit değmişim değmişsin değmiş değmişiz değmişsiniz değmişler
hikaye değmiştim değmiştin değmişti değmiştik değmiştiniz değmiştiler
rivayet değmişmişim değmişmişsin değmişmiş değmişmişiz değmişmişsiniz değmişmişler
şart değmişsem değmişsen değmişse değmişsek değmişseniz değmişseler
değmişlerse
geniş basit değerim değersin değer değeriz değersiniz değerler
hikaye değerdim değerdin değerdi değerdik değerdiniz değerdiler
rivayet değermişim değermişsin değermiş değermişiz değermişsiniz değermişler
şart değersem değersen değerse değersek değerseniz değerseler
değerlerse
şimdiki basit değiyorum değiyorsun değiyor değiyoruz değiyorsunuz değiyorlar
hikaye değiyordum değiyordun değiyordu değiyorduk değiyordunuz değiyordular
rivayet değiyormuşum değiyormuşsun değiyormuş değiyormuşuz değiyormuşsunuz değiyormuşlar
şart değiyorsam değiyorsan değiyorsa değiyorsak değiyorsanız değiyorsalar
değiyorlarsa
gelecek basit değeceğim değeceksin değecek değeceğiz değeceksiniz değecekler
hikaye değecektim değecektin değecekti değecektik değecektiniz değecektiler
rivayet değecekmişim değecekmişsin değecekmiş değecekmişiz değecekmişsiniz değecekmişler
şart değeceksem değeceksen değecekse değeceksek değecekseniz değecekseler
değeceklerse
dilek (tasarlama)
kipleri 		istek basit değeyim değesin değe değelim değesiniz değeler
hikaye değeydim değeydin değeydi değeydik değeydiniz değeydiler
rivayet değeymişim değeymişsin değeymiş değeymişiz değeymişsiniz değeymişler
şart — — — — — —
şart basit değsem değsen değse değsek değseniz değseler
hikaye değseydim değseydin değseydi değseydik değseydiniz değseydiler
rivayet değseymişim değseymişsin değseymiş değseymişiz değseymişsiniz değseymişler
şart — — — — — —
gereklilik basit değmeliyim değmelisin değmeli değmeliyiz değmelisiniz değmeliler
hikaye değmeliydim değmeliydin değmeliydi değmeliydik değmeliydiniz değmeliydiler
rivayet değmeliymişim değmeliymişsin değmeliymiş değmeliymişiz değmeliymişsiniz değmeliymişler
şart değmeliysem değmeliysen değmeliyse değmeliysek değmeliyseniz değmeliyseler
değmelilerse
emir basit — değ değsin — değin
değiniz 		değsinler
hikaye — — — — — —
rivayet — — — — — —
şart — — — — — —
olumsuz çekimler
tekil çoğul
ben sen o biz siz onlar
bildirme (haber)
kipleri 		belirli geçmiş basit değmedim değmedin değmedi değmedik değmediniz değmediler
hikaye değmediydim değmediydin değmediydi değmediydik değmediydiniz değmediydiler
rivayet — — — — — —
şart değmediysem değmediysen değmediyse değmediysek değmediyseniz değmediyseler
değmedilerse
belirsiz geçmiş basit değmemişim değmemişsin değmemiş değmemişiz değmemişsiniz değmemişler
hikaye değmemiştim değmemiştin değmemişti değmemiştik değmemiştiniz değmemiştiler
rivayet değmemişmişim değmemişmişsin değmemişmiş değmemişmişiz değmemişmişsiniz değmemişmişler
şart değmemişsem değmemişsen değmemişse değmemişsek değmemişseniz değmemişseler
değmemişlerse
geniş basit değmem değmezsin değmez değmeyiz değmezsiniz değmezler
hikaye değmezdim değmezdin değmezdi değmezdik değmezdiniz değmezdiler
rivayet değmezmişim değmezmişsin değmezmiş değmezmişiz değmezmişsiniz değmezmişler
şart değmezsem değmezsen değmezse değmezsek değmezseniz değmezseler
değmezlerse
şimdiki basit değmiyorum değmiyorsun değmiyor değmiyoruz değmiyorsunuz değmiyorlar
hikaye değmiyordum değmiyordun değmiyordu değmiyorduk değmiyordunuz değmiyordular
rivayet değmiyormuşum değmiyormuşsun değmiyormuş değmiyormuşuz değmiyormuşsunuz değmiyormuşlar
şart değmiyorsam değmiyorsan değmiyorsa değmiyorsak değmiyorsanız değmiyorsalar
değmiyorlarsa
gelecek basit değmeyeceğim değmeyeceksin değmeyecek değmeyeceğiz değmeyeceksiniz değmeyecekler
hikaye değmeyecektim değmeyecektin değmeyecekti değmeyecektik değmeyecektiniz değmeyecektiler
rivayet değmeyecekmişim değmeyecekmişsin değmeyecekmiş değmeyecekmişiz değmeyecekmişsiniz değmeyecekmişler
şart değmeyeceksem değmeyeceksen değmeyecekse değmeyeceksek değmeyecekseniz değmeyecekseler
değmeyeceklerse
dilek (tasarlama)
kipleri 		istek basit değmeyeyim değmeyesin değmeye değmeyelim değmeyesiniz değmeyeler
hikaye değmeyeydim değmeyeydin değmeyeydi değmeyeydik değmeyeydiniz değmeyeydiler
rivayet değmeyeymişim değmeyeymişsin değmeyeymiş değmeyeymişiz değmeyeymişsiniz değmeyeymişler
şart — — — — — —
şart basit değmesem değmesen değmese değmesek değmeseniz değmeseler
hikaye değmeseydim değmeseydin değmeseydi değmeseydik değmeseydiniz değmeseydiler
rivayet değmeseymişim değmeseymişsin değmeseymiş değmeseymişiz değmeseymişsiniz değmeseymişler
şart — — — — — —
gereklilik basit değmemeliyim değmemelisin değmemeli değmemeliyiz değmemelisiniz değmemeliler
hikaye değmemeliydim değmemeliydin değmemeliydi değmemeliydik değmemeliydiniz değmemeliydiler
rivayet değmemeliymişim değmemeliymişsin değmemeliymiş değmemeliymişiz değmemeliymişsiniz değmemeliymişler
şart değmemeliysem değmemeliysen değmemeliyse değmemeliysek değmemeliyseniz değmemeliyseler
değmemelilerse
emir basit — değme değmesin — değmeyin
değmeyiniz 		değmesinler
hikaye — — — — — —
rivayet — — — — — —
şart — — — — — —

Zıt anlamlılar

Deyimler

Türetilmiş kavramlar

Çeviriler

çeviriler

Kaynakça

Türkmence

Eylem

değmek

  1. değmek, dokunmak
  2. eş değerde olmak

Kaynakça

  • Atacanov, Ata (1922). Türkmendolu Yir Sözlüğü.
"https://tr.wiktionary.org/w/index.php?title=değmek&oldid=4174702" sayfasından alınmıştır