S&P 500

S&P 500, ABŞ-da Standard and Poor's 500-den gysgaltma, 500 sany ýerli kompaniýalarynyň paýnamalaryndan ybarat bolan gazna bazarynyň indeksi görnüşinde bolup durýar.^[1] Maýa goýumdarlarynyň köpüsi muny Amerikanyň gazna bazarynyň iň oňat görkezijisi diýip hasaplaýarlar. Indeks 500 sany öňdebaryjy kompaniýalaryny öz içine alýar we elýeter bazar kapitallaşmasynyň takmynan 80%-ni ödeýär. Tejribede 500 sany listing kompaniýalaryndan köpüsiniň indeksiň dinamikasyna diňe çäklendirilen täsiri bardyr. Десять крупнейших фондов акций в S&P 500-de iň iri paýnamalar gaznalarynyň onusy 2021-nji ýylyň iýun aýynyň ahyryndaky indeksde takmynan 26,6% umumy agramyna eýediler.^[2]

S&P 500-iň indeksi 1957-nji ýylda döredildi we esasy paýnamalarynyň ortaça ölçenen gymmatynyň ulanylmagy bilen hasaplanylýar, şonuň üçin has ýokary bazar reýtingli paýnamalar indeksiň umumy gymmatyna bolan uly täsire eýedir. 2005-nji ýyldan indeks erkin dolanyşygyndaky paýnamalaryň mukdaryny göz öňünde tutýar.^[3]

Kompaniýalary saýlap almagyň esasy kriteriýi hökmünde bazar kapitallaşmasy bolup durýar, emma kompaniýanyň paýnamalarynyň likwidligi, ösüş depginleri, işiniň görnüşi göz öňünde tutulýarlar.^[4][5] Maliýe pudagynyň, maglumatlar tehnologiýalar we energetika pudaklarynyň paýnamalary indeksiň gymmatynyň ýarysyny diýen ýaly düzýärler. Eger-de kompaniýa ýokarda agzalan talaplara mundan beýläk laýyk gelmese, ol haýal etmän aýrylmaklyga getirmeýär. Indeksden aýrylmaklygyň esasy sebäbi hökmünde satuw ýa-da birikdirme bolup durýar.^[6]

2003-nji ýylyň başyndan S&P 500 EWI indeksi bar, onda ähli 500 gatnaşyjynyň 0,2%-e deň bolan agramy bar. Indeks her çärýekde düzedilýär.^[7]