โฌแซ็ฟ หลุยส์ แก-ลูว์ซัก

โฌแซ็ฟ หลุยส์ แก-ลูว์ซัก
โฌแซ็ฟ หลุยส์ แก-ลูว์ซัก
เกิด	6 ธันวาคม ค.ศ. 1778(1778-12-06) แซ็ง-เลออนาร์-เดอ-นอบลา
เสียชีวิต	9 พฤษภาคม ค.ศ. 1850(1850-05-09) (71 ปี) ปารีส
สัญชาติ	ฝรั่งเศส
มีชื่อเสียงจาก	กฎของแก-ลูว์ซัก
อาชีพทางวิทยาศาสตร์
สาขา	เคมี

โฌแซ็ฟ หลุยส์ แก-ลูว์ซัก (ฝรั่งเศส: Joseph Louis Gay-Lussac; 6 ธันวาคม 1778 - 9 พ.ค. 1850) เป็นนักเคมีและนักฟิสิกส์ชาวฝรั่งเศส เขาเป็นที่รู้จักในคนส่วนใหญ่สำหรับกฎสองข้อที่เกี่ยวข้องกับก๊าซ และสำหรับผลงานของเขาในส่วนผสมของแอลกอฮอล์กับน้ำ, ซึ่งนำไปสู่​​สเกลองศาแก-ลูว์ซัก ใช้ในการวัดเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ในหลายประเทศ

แก-ลูว์ซักเกิดที่เมืองแซ็ง-เลออนาร์-เดอ-นอบลา (Saint-Léonard-de-Noblat) ซึ่งในปัจจุบันนี้เป็นส่วนหนึ่งของจังหวัดโอต-เวียน (Haute-Vienne)

พ่อของแก-ลูว์ซักชื่ออ็องตอนี แก เป็นลูกชายของแพทย์ ประกอบอาชีพทนายความและอัยการและทำงานเป็นผู้พิพากษาในหอบังคับการเรือแห่งนอบลา (Noblat) เป็นพ่อของลูกชายสองคนและลูกสาวสามคน เขาเป็นเจ้าของที่ดินจำนวนมากของหมู่บ้านลูว์ซัก และมักจะใส่ชื่อของหมู่บ้านเล็ก ๆ แห่งโอต-เวียนนี้ไว้ในชื่อของเขาตามธรรมเนียมในการปกครองระบบโบราณ (Ancien Régime) เข้าสู่ปี 1803 ในที่สุดพ่อและลูกชายได้นำชื่อ แก-ลูว์ซัก มาใช้ ในช่วงระหว่างการปฏิวัติ พ่อของเขาซึ่งเป็นอดีตอัยการของกษัตริย์ได้ถูกคุมขังอยู่ในแซ็ง-เลออนาร์ตั้งแต่ปี 1793-1794 อันเป็นผลมาจากกฎหมายผู้ต้องสงสัย (Law of Suspects)

เขาได้รับการศึกษาเป็นครั้งแรกที่อารามบูร์แด (Bourdeix) ต่อมาเขาได้เริ่มการศึกษาของเขาในปารีส โดยอยู่ในความดูแลของเจ้าอาวาสแห่งดูว์มงแตย์ (Dumonteil) ในที่สุดก็เข้าสู่โรงเรียนสารพัดช่าง (École Polytechnique) ในปี 1798 แก-ลูว์ซักหลีกเลี่ยงจากการเกณฑ์ทหารไปได้อย่างหวุดหวิด และในตอนที่เริ่มเข้าสู่สถาบันสารพัดช่างแห่งนี้ พ่อของเขาก็ได้ถูกจับคุมขัง (โดยน้ำมือของมักซีมีเลียง รอแบ็สปีแยร์ ในช่วงยุคสมัยแห่งความน่าสะพรึงกลัว (Reign of Terror)) สามปีต่อมา เขาได้ย้ายไปศึกษาที่โรงเรียนวิศวกรรมโยธา, และหลังจากนั้นไม่นานก็ได้รับมอบหมายให้ ซิแอร์ เละเบะตูแลร์ (C.L. Berthollet) เป็นผู้ช่วยของเขา ในปี 1802 เขาได้รับแต่งตั้งให้เป็นผู้ทำการทดลองสาธิตให้กับ อองทวน ฟังก์ซัว, คุม เดอ ฟุกควา (A. F. Fourcroy) ที่โรงเรียนสารพัดช่าง ซึ่งในที่สุด (ปี 1809) เขาก็ได้กลายเป็นศาสตราจารย์วิชาเคมี ตั้งแต่ปี 1808-1832 นั้น, เขาก็ได้เป็นศาสตราจารย์ฟิสิกส์ที่มหาวิทยาลัยปารีส (Sorbonne), ตำแหน่งที่เขาลาออกนั้นเพียงเพื่อสำหรับตำแหน่งหัวหน้าของภาควิชาเคมีที่สวนพฤกษศาสตร์ ปารีสเท่านั้น (Jardin des Plantes) ในปี 1821 เขาได้รับเลือกให้เข้าเป็นสมาชิกต่างประเทศของราชบัณฑิตยสถานวิทยาศาสตร์แห่งสวีเดน (Royal Swedish Academy of Sciences) ในปี 1831 เขาได้รับเลือกให้เป็นตัวแทนของจังหวัดโอต-เวียน ในฐานะผู้แทนหอการค้าและในปี 1839 เขาก็ได้เข้ามาอยู่ในสภาขุนนาง

แก-ลูว์ซัก ได้สมรสกับ โยนนีเยฟ-มาฮี-โยเซฟ โคยูว์ (Geneviève-Marie-Joseph Rojot) ในปี 1809 เขาได้พบกับเธอครั้งแรกเมื่อเธอทำงานเป็นผู้ช่วยร้านขายผ้าลินินและกำลังศึกษาตำราเคมีอยู่ภายใต้เคาน์เตอร์