Паёмак

Паёмак ё SMS ё паёми кӯтоҳ ё паёми матнӣ (ба англисӣ : Short Message Service) (ба маънии сервиси паёми кӯтоҳ)^[1] сервисӣ барои табодули паёмҳои матнӣ аз тариқи телефонҳои ҳамроҳ (мобил) (ва бархе василаҳои ҳамроҳи дигар монанди роёнаи киса ва гоҳ барои роёнаҳои шахсе) аст. Паёми кӯтоҳ яке аз фаъолиятҳои пурсӯд барои ширкатҳои мухобиротӣ маҳсӯб мешавад ва дар соли 2012 даромади ҳосил аз ин хадамот, 67 миллиард доллар дар соли пешибинӣ шуда буд.^[2]

Ин фанноварӣ дар соли 1992 дар гуруҳи «само телеком» ширкати мухобиротии Vodafone дар Ингилистон ихтироъ шуд . Нил Папворт, яке аз муҳандисони ин ширкат, ки дар сохти ин фанноварӣ мушорикат дошт, дар 3 декабри 1992 аввалин паёми кӯтоҳро фиристод. Дар он замон, телефонҳои ҳамроҳ сафҳа калид (клавиатура) надоштанд ва барои навиштани паёми кӯтоҳ аз роёна истифода шуд. Дар соли 2011 ҳудӯди 150 миллиард паёми кӯтоҳ фақат дар Бритониё ирсол шуд.^[3]

Дар соли 2016, фарҳангистони забону адаби форсӣ ، вожаҳои «паёмак» ва «паёми кӯтоҳ»ро ба унвони баробарҳои форсии ин вожа тасвиб кард.

Матти Макконен холиқ паёмакаст. Вай идаи ирсоли паёми кӯтоҳ аз тариқи шабакаҳои мобайлро матраҳ кард. «Макконен» ҳамвора аз инки ба унвони холиқи паёмак номида шавад сарбозмезаду муътақид буд ироаи ин Фанноварӣ ҳосили талошу хирад ҷамъӣ бӯдааст. Вай дар 30 июни 2014 дар 63 солагӣ ва пас аз як давраи мубориза бо беморӣ даргузашт.^[4]

Истифодa аз хадамоти паёми кӯтоҳ дар байни мардуми ҷаҳон аз маҳбӯбияти зиёдӣ бархӯрдораст. Ба ақидаи бисёре аз мардум, истифода аз ин хадамот ба далели «арзон бӯдан» ба суръат фарогир шудааст. Дар ҳоли ҳозири 83 дарсад аз корбарони англисӣ ва 79 дарсад аз корбарони Олмонии телефони ҳамроҳ аз сервиси паёми кӯтоҳ истифода мекунанд.

Ирсол ва дарёфти паёми кӯтоҳ аз тариқи телефони собит, яке аз сервисҳои аст ки дар кишварҳои тавсеа ёфта мавриди истифодаи густардаи муштаракон қарор мегирад ва ба унвони як сервиси умумӣ дар мухобироти ҷаҳон тавонистааст ҷойгоҳи худро бо Тартиб додани стандартҳоу қавонини мушаххас иртиқо бахшад.