Ye-han.niw how-bu

約翰·紐霍夫（荷蘭語：Joan Nieuhof，又譯約翰·尼霍夫；1618年7月22日－1672年10月8日）是一位荷蘭旅行家。他寫了一些有關他在巴西、中國和印度旅行的書籍。其中最著名的旅行是他在1655-1657年間從廣州到北京長達2400公里的旅行，由此他成為當時在西方有關中國主題的權威作家。他把這次在中國的旅行記錄在《荷使初訪中國記》一書中。

Ye-han.niw cya-bu “kamu nu He-lan, Joan Nieuhof pabelin aca Ye-han.nicye-bu, 1618 a mihcaan 7 a bulad 22 a demiad katukuh 1672 a mihcaan 10 a bulad 8 a demiad” u mutesekay nu miliwkuay. misilit ciniza tu adidiw pakayniay ciniza i Pa-si, Cung-ko atu In-tu nu miliwkuay a cudad. zuma u singanganay miliwku ciniza i 1655 katukuh 1657 a mihcaan makay Kow-cu katukuh Pey-cin u katanayu’ 2400 kungli ku piliwku, namakayni ciniza mala u tawyaay nu i sapitay makayniay Cung-ko angangan situngusay mutesekay nu misulitay. tuyni piliwku i Cung-ko masilu tu niza “saayaway nu He-lan mizizaw i Cung-ko a micilu” cacay a cudadan.

翰·紐霍夫出生在烏埃爾森，一個位於荷德邊境屬於下薩克森州本特海姆縣的小鎮。他的父親（老家在茲沃勒）是該鎮的鎮長，後來約翰的兄弟之一和姐夫接任了鎮長職位。

Ye-han.niw cya-bu lecuhan i U-ay-al-sen, cacay tizaay i He-te lilis tungusa sasa u Sa-ke-sen co Pen-te-hay-mu kuwan tu adidi’ay a niyazu’. u wama niza “naluma’an i C-uow-le” u kinciw nu itiniay, zikuz Ye-han a calekakaan tu cacay atu ali mikutay mala kinciw.

在當時荷蘭西印度公司一位顯著人物科爾內利斯·揚·維岑的恩典關照下，紐霍夫在1640年作為候選後備官出發至荷屬巴西。從此之後，除了在1658年和1671年兩次短暫家庭訪問之外，他剩下的一生都是在國外度過的。

itawya He-lan si in-tu a kusi cacay u singanganay a tademaw cu Ke-al-ney-li-s.yang.wiy-cen tu pidiput haw sa, Niw-he-bu i 1640 a mihcaan mala u mipadangay nu hitay mumul tayza i He-lan-Pa-si. namahiza sa, caay ku i 1658 a mihcaan atu 1671 a mihcaan dada’ natusa apacena’ mizizaw tu labu nu luma’, u liwan sa nu tawan tu a kanatal mauzip.

紐霍夫在巴西受僱去探索馬拉尼昂州和聖弗朗西斯科河之間的地區，他尤其在伯南布哥艦長領地周邊地區作了詳細的調查。當葡萄牙在葡荷衝突中得利後，紐霍夫在1649年離開了巴西。回到荷蘭之後他加入荷蘭東印度公司。

Niw-he-bu i Pa-si mala u mikilamaw tu kakitizaan nu Ma-la-ni-ang cow atu Sen-bu-lang-si-ke-he a kakitizaan, sangaleb ciniza i Po-nan-pu-ke-cyen-cang-kakitizaan i liwliw a kakitizaan mahapinang tu makinsa. yu Pu-taw-ya i Pu-he tu kadademecan siniala hawsa, ci Niw-he-bu I 1649 a mihcaan miliyas tu Pa-si. tayza I He-lan zikua micumud tu ciniza i He-lan-tung-in-tu a kusi.

在東印度公司供職期間他在巴達維亞（現今的雅加達）住了幾年。之後在1654年他被任命由佩特爾·德·霍耶爾（Peter de Goyer）和亞科布·德·凱塞爾（Jacob de Keyser）率領的使團中的隨從一職，去朝拜當時剛登基不久的清朝皇帝。該使團的目的是從清朝皇帝那裡取得在中國南部海岸通商的權利。他一直在中國呆到1657年。

i tung-in-tu a kusi pisakakawawan I Pa-ta-wiy-ya ciniza “ayzaay a Ye-cya-ta” pinaay a mihcaan mueneng. zikuz I 1654 a mihcaanciniza mala u ni Pey-te-al.te.-he-ye-al “Peter de Goyer” atu ci Ya-ke-pu.te.Kay-sa-al “Jacob de Keyser” mikelid tu nu hitayay a sakaput mikilul a situngu tu sakawawan, tayza mibaung tu nasawni cayay henay katenes mala Hung-ti. uyni nu hitayay a sakaput a kakaydihan namakay kasumamadanay a Hung-ti itiza pakaala tu i Cong-ko nutimilan a dadipasan situngu tu malalaca. i Cong-ko ssatu ciniza a mueneng katukuh i 1657 a mihcaan.

當荷蘭人占領了馬拉巴爾海岸後，他在1663年作為大使駐紮在奎隆。在此期間他為了和當地部落建立貿易關係而拜訪了幾個部落首領。之後，他接受了一個位於錫蘭的職位，並在1663至1667年間駐紮在那裡。因為作了非法的珍珠交易，他被囚禁了七個月。後來他被派至巴達維亞，並被東印度公司開除了。

yu macalap tu nu He-lan ku Ma-la-pa-al a dadipasay hawsa, i 1663 a mihcaan mala u tatengilan tu nu kanalat ciniza IiKuy-lung. tuynia demiadan ciniza sakay atu tizaay a niyazu’ patizeng tu sakacacayat nu maliw a mizizaw tu pinaay a tumuk nu niyazu’. zikaz mizawis ciniza tu cacay i Si-lan a pisakawawa, i 1663 a mihcaan katukuh i 1667 a mihcaan padabek itiza. zayhan miubi pacakay tu budaw,malubu ciniza tu pitu a bulad. zikuz mapatayza ciniza i Pa-ta-wiy-ya, mapaales tu nu tung-In-tu.

在1672年他曾返回荷蘭，之後在回到東印度的途中他停留在馬達加斯加。在1672年10月8日，他為了尋找當地部落做貿易並為船員尋找水源，他和同伴前往內陸地區。當聽到幾聲槍響後，船長向島的方向派遣了第二艘船隻去等待紐霍夫的返回。

i 1672 a mihcaan nataluma’ tu ciniza i He-lan, zikuz i katalumaan i tung In-tu a zazan masasa’ i Ma-ta-cya-s-cya. i 1672 a mihcaan 10 a bulad 8 a demiad, amikilim ciniza tizaay a ziyazu’ misamaliw a mikilim tu nananuman nu mibutingay nu balunga’, ciniza atu cabay tayza i labu nu kanatal a kakitizaan. yu matengil ku pinaay a suni nu kuwang hawsa, u sinciw pasayza i subal papiculcul tu sakatusa a balunga’ tayza mihalhal ci Niw-how-buan a tanukas taluma’.

在等待了三天未果之後，船長認定紐霍夫和他的同伴被殺害了，於是向模里西斯方向接著航行。位於阿姆斯特丹的管理委員會下令從好望角派遣一艘船隻去接回紐霍夫和他的同伴，但沒有發現他們的蹤跡。

i pihalhalan tut ulu a demiadan tu caay pakahalhal zikaz, u sinciw patatenga’ ci Niw-how-b atu cabay niza mapacukaytu saan, satu pasay Mo-li-si-s a zazan kilul a pabalunga’. tini i A-mu-s-te-tan nu mikuwanay wiyen mitudawa pakay Haw-wang-cyaw paculcul tu cacay a balunga’ tayza miletemuh pataluma’ ci Niw-bow-bu atu cabay niza, nika caay ka azih ku nazipaan nu heni.