Mongolia
Mongolia (kwa Kimongolia: Монгол Улс, mongol uls) ni nchi ya bara la Asia.
| |||||
Kaulimbiu ya taifa: "Dayar Mongol" | |||||
Wimbo wa taifa: Bügd Nairamdakh Mongol | |||||
Mji mkuu | Ulaanbaatar | ||||
Mji mkubwa nchini | Ulaanbaatar | ||||
Lugha rasmi | KiMongolia | ||||
Serikali | Demokrasia ya kibunge Khaltmaagiin Battulga Luvsannamsrain Oyun-Erdene | ||||
Uhuru Kutangazwa |
Kutoka Uchina 11 Julai 1921 | ||||
Eneo - Jumla - Maji (%) |
1,564,116 km² (18th) 0.43 | ||||
Idadi ya watu - Januari 2020 kadirio - 2000 sensa - Msongamano wa watu |
3,278,290 (134th) 2,650,952 1.97/km² (238th) | ||||
Fedha | Tugrug (MNT )
| ||||
Saa za eneo - Kiangazi (DST) |
(UTC+7) (UTC+8) | ||||
Intaneti TLD | .mn | ||||
Kodi ya simu | +976
- |
Imepakana na nchi za Urusi na Uchina.
Ni nchi kubwa ya 19 duniani lakini kuna wakazi wachache tuː jumla milioni 2.6 hivyo msongamano wa watu ni mdogo sana.
Sehemu za kusini mwa Mongolia ya kihistoria ziko ndani ya Jamhuri ya Watu wa China.
Jiografia
haririMongolia ni nchi ya mbuga yabisi, majangwa na milima inayofikia kimo cha mita 4,374 juu ya UB (Nayramadlin Orgil).
Kaskazini mwa nchi kuna ardhi yenye hali ya sakitu ya kudumu yaani yenye halijoto chini ya 0 C° ndani yake isiyopoa hata wakati wa majira ya joto. Kusini kuna jangwa kubwa la Gobi.
Asilimia 10 pekee za nchi ina misitu hasa mlimani na ardhi inayolimika ni 1 % tu.
Hali ya hewa
haririHali ya hewa ni ya kibara na ina tofauti kubwa. Majira hubadilishana kuwa na joto pia baridi kali. Wastani wa siku ni kati ya −25 °C na +20 °C. Hali halisi wakati wa joto mchana kuna joto kali lakini usiku huwa baridi.
Usimbishaji una tofauti kubwa kati ya kaskazini na kusini mwa nchi. Kusini ni yabisi zaidi hadi kushuka kwa mm 100 za mvua pekee kwa mwaka katika jangwa la Gobi.
Miji
haririMiji mikubwa ni mji mkuu Ulaanbaatar (Улаанбаатар) (takriban wakazi milioni moja - zaidi ya theluthi ya watu wote wa taifa), halafu Erdenet (wakazi 79,649), Darchan (72,386) na Choibalsan (44,367).
Historia
haririMiaka 800 iliyopita nchi hii ilikuwa chanzo cha moja kati ya milki kubwa kabisa katika historia wakati ambako Chingis Khan alipounda Milki ya Wamongolia iliyoenea kuanzia China hadi Mashariki ya Kati na Ulaya.
Hadi mwaka 1992 nchi iliitwa Jamhuri ya Watu wa Mongolia na kufuata sera za ukomunisti.
Watu
haririWakazi ni hasa Wakhalkhas (82%), Wakazaki (4%) na wengineo.
Lugha rasmi na ya kawaida ni Kimongolia.
Upande wa dini, Wabuddha ni 53%, Waislamu ni 3%, wafuasi wa dini za jadi ni 2.9%, Wakristo ni 2.2%, lakini 38.6% hawana dini yoyote.
Uchumi
haririUchumi wa Mongolia hutegemea hasa migodi na ufugaji. Kihistoria Wamongolia walikuwa wafugaji waliohamahama na wanyama wao na kuishi katika hema. Tangu mapinduzi ya mwaka 1921 sekta ya migodi na viwanda ilijengwa.
Sekta ya kisasa ya biashara iko hasa kwenye mji mkuu.
Hadi leo karibu nusu ya wakazi huishi nje ya miji wakifuatana na wanyama wao ambao ni hasa kondoo, mbuzi, ng'ombe, farasi na ngamia.
Kilimo kipo mahali pachache kufuatana na tabia yabisi ya nchi. Wakati wa baridi sehemu kubwa ya wafugaji hukaa vijijini walipojenga nyumba.
Migodi ni hasa makaa mawe, shaba, bai na dhahabu.
Tazama pia
haririViungo vya nje
hariri- Serikali
- (Kiingereza) (Kirusi) Official Website of the Government Organizations of Mongolia
- Mongolia Government Overview Archived 10 Desemba 2010 at the Wayback Machine. (Kimongolia)
- Chief of State and Cabinet Members Archived 14 Januari 2009 at the Wayback Machine.
- General information
- Mongolia entry at The World Factbook
- Mongolian tourism website Archived 20 Januari 2015 at the Wayback Machine.
- Mongolia Archived 7 Juni 2008 at the Wayback Machine. at UCB Libraries GovPubs
- Mongolia katika Open Directory Project
- Mongolia profile from the BBC News
- Mongolia at Encyclopædia Britannica
- Wikimedia Atlas of Mongolia
- Wrestling Roots
- Mongolia, Facts and Culture – from CountryReports.org
- Official Tourism Website of Mongolia Archived 2008-10-25 at the Portuguese Web Archive
Nchi na maeneo ya Asia |
Afghanistan | Armenia2 | Azerbaijan | Bahrain | Bangladesh | Bhutan | Brunei | China | Falme za Kiarabu | Georgia2 | Hong Kong3 | Indonesia | Iraq | Israel | Jamhuri ya China (Taiwan) | Japani | Kamboja | Kazakhstan | Kirgizia | Korea Kaskazini | Korea Kusini | Kupro2 | Kuwait | Laos | Lebanoni | Macau3 | Malaysia | Maldivi | Mongolia | Myanmar | Nepal | Omani | Pakistan | Palestina | Qatar | Saudia | Singapuri | Sri Lanka | Syria | Tajikistan | Timor ya Mashariki | Turkmenistan | Uajemi | Ufilipino | Uhindi | Urusi1 | Uthai | Uturuki1 | Uzbekistan | Vietnam | Yemen | Yordani |
1. Nchi ina maeneo katika Asia na Ulaya. 2. Nchi iko Asia lakini inahesabiwa pia kati ya nchi za Ulaya kwa sababu za historia au utamaduni. 3. Eneo la pekee la China. |
Makala hii kuhusu maeneo ya Asia bado ni mbegu. Je unajua kitu kuhusu Mongolia kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni? Labda unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari. |