Qarqet e Suedisë
Qarqet e Suedisë (suedisht: Sveriges län) janë nënndarjet gjeografike të nivelit të lartë të Suedisë. Suedia sot është e ndarë në 21 qarqe; megjithatë, numri i qarqeve ka ndryshuar me kalimin e kohës, për shkak të fitimeve/humbjeve territoriale dhe ndarjeve dhe/ose bashkimeve të qarqeve ekzistuese. Ky nivel i njësisë administrative u krijua për herë të parë në Instrumentin e Qeverisë të vitit 1634 me nismën e Lordit të Kancelarit Axel Oxenstierna, dhe zëvendësoi provincat historike të Suedisë (suedisht: landskap) për të futur një administrim më efikas të mbretërisë.
Në çdo qark ekziston një bord administrativ qarku (länsstyrelse) i kryesuar nga një guvernator (landshövding), i emëruar nga qeveria, si dhe një këshill rajonal (region) i veçantë. Në qarkun e Gotland, megjithatë, komuna e vetme e qarkut ka miratuar përgjegjësitë rajonale.
Qëllimet e bordit administrativ të qarkut janë të mbikëqyrë administratën shtetërore vendore (që nuk i është caktuar ndryshe agjencive të tjera qeveritare), dhe të koordinojë qëllimet politike me qeverinë qendrore. Këshilli rajonal është asambleja politike e zgjedhur rajonale që mbikëqyr çështjet komunale të qarkut, kryesisht në lidhje me kujdesin shëndetësor publik, transportin publik dhe kulturën.
Disa agjenci të tjera qeveritare janë të organizuara në bazë qarku, duke përfshirë organet kryesore të policisë, punësimin, sigurimet shoqërore dhe shërbimet pyjore.
Lista e qarqeve
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Emri origjinal | Kodi | Sipërfaqja (km²) | Popullsia | Qendra | Dendësia e popullsisë |
---|---|---|---|---|---|
Qarku Blekinge | K | 2 941 | 150 696 | Karlskrona | 1683 |
Qarku Dalarnas | W | 28 194 | 275 755 | Falun | 1634 (regj. 1997) |
Qarku Gotland | I | 3 140 | 57 488 | Visby | 1678 (?) |
Qarku Gävleborg | X | 18 191 | 275 994 | Gävle | 1762 |
Qarku Halland | N | 5 454 | 285 868 | Halmstad | 1719 |
Qarku Jämtland | Z | 49 443 | 127 028 | Östersund | 1810 |
Qarku Jönköping | F | 10 475 | 330 179 | Jönköping | 1687 |
Qarku Kalmar | H | 11 171 | 233 944 | Kalmar | 1634 |
Qarku Kronoberg | G | 8 458 | 178 443 | Växjö | 1674 |
Qarku Norrbotten | BD | 98 911 | 251 740 | Luleå | 1810 |
Qarku Skåne | M | 11 027 | 1 169 464 | Malmö | 1997 |
Qarku Stokholm | AB | 6 490 | 1 889 945 | Stockholm | 1968 |
Qaerku Södermanland | D | 6 060 | 261 895 | Nyköping | 1634 |
Qarku Uppsala | C | 6 989 | 304 367 | Uppsala | 1634 |
Qarku Värmland | S | 17 583 | 273 288 | Karlstad | 1779 |
Qarku Västerbotten | AC | 55 432 | 257 652 | Umeå | 1638 |
Qarku Västernorrland | Y | 21 678 | 243 736 | Härnösand | 1762 |
Qarku Västmanland | U | 6 302 | 261 391 | Västerås | 1634 |
Qarku Västra Götaland | O | 23 942 | 1 528 455 | Göteborg | 1998 |
Qarku Örebro | T | 8 517 | 274 121 | Örebro | 1634 |
Qarku Östergötland | E | 10 562 | 416 303 | Linköping | 1634 (?) |