Palosja e proteinave

Palosja e proteinave është procesi fizik sipas të cilit një proteinë, pas sintezës tek një ribozom si një zinxhir linear aminoacidesh, ndryshon nga një spirale e rastësishme e paqëndrueshme në një strukturë tre-dimensionale më të radhitur. Kjo strukturë lejon që proteina të bëhet biologjikisht funksionale. ^[1]

Palosja e shumë proteinave fillon edhe gjatë përkthimit të vargut polipeptid. Aminoacidet ndërveprojnë me njëri-tjetrin për të prodhuar një strukturë tre-dimensionale të mirëpërcaktuar, të njohur si gjendja amtare e proteinës. Kjo strukturë përcaktohet nga seria e aminoacideve ose struktura parësore . ^[2]

Struktura e saktë tre-dimensionale është thelbësore për funksionin e proteinave, megjithëse disa pjesë të proteinave funksionale mund të mbeten të shpalosura, ^[3] që tregon se dinamika e proteinave është e rëndësishme. Dështimi i palosjes në një strukturë amtare zakonisht prodhon proteina joaktive, por në disa raste, proteinat e palosura gabimisht kanë funksionalitet të modifikuar ose ndotës. Disa sëmundje neurodegjenerative dhe të tjera besohet se rezultojnë nga mbledhja i fibrileve amiloide të formuara nga proteinat e palosura gabimisht, varietetet infektive të të cilave njihen si prione . ^[4] Shumë alergji shkaktohen nga palosja e gabuar e disa proteinave sepse sistemi imunitar nuk prodhon antitrupa për struktura të caktuara proteinike. ^[5]

^ Alberts B, Johnson A, Lewis J, Raff M, Roberts K, Walters P (2002). "The Shape and Structure of Proteins". Molecular Biology of the Cell; Fourth Edition. New York and London: Garland Science. ISBN 978-0-8153-3218-3. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Anfinsen CB (korrik 1972). "The formation and stabilization of protein structure". The Biochemical Journal. 128 (4): 737–49. doi:10.1042/bj1280737. PMC 1173893. PMID 4565129. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Berg JM, Tymoczko JL, Stryer L (2002). "3. Protein Structure and Function". Biochemistry. San Francisco: W. H. Freeman. ISBN 978-0-7167-4684-3. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Selkoe DJ (dhjetor 2003). "Folding proteins in fatal ways". Nature. 426 (6968): 900–4. Bibcode:2003Natur.426..900S. doi:10.1038/nature02264. PMID 14685251. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Alberts B, Bray D, Hopkin K, Johnson A, Lewis J, Raff M, Roberts K, Walter P (2010). "Protein Structure and Function". Essential cell biology (bot. Third). New York, NY: Garland Science. fq. 120–70. ISBN 978-0-8153-4454-4. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Alberts-1] Alberts B, Johnson A, Lewis J, Raff M, Roberts K, Walters P (2002). "The Shape and Structure of Proteins". Molecular Biology of the Cell; Fourth Edition. New York and London: Garland Science. ISBN 978-0-8153-3218-3. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Anfinsen-2] Anfinsen CB (korrik 1972). "The formation and stabilization of protein structure". The Biochemical Journal. 128 (4): 737–49. doi:10.1042/bj1280737. PMC 1173893. PMID 4565129. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[3] Berg JM, Tymoczko JL, Stryer L (2002). "3. Protein Structure and Function". Biochemistry. San Francisco: W. H. Freeman. ISBN 978-0-7167-4684-3. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Selkoe:03-4] Selkoe DJ (dhjetor 2003). "Folding proteins in fatal ways". Nature. 426 (6968): 900–4. Bibcode:2003Natur.426..900S. doi:10.1038/nature02264. PMID 14685251. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[5] Alberts B, Bray D, Hopkin K, Johnson A, Lewis J, Raff M, Roberts K, Walter P (2010). "Protein Structure and Function". Essential cell biology (bot. Third). New York, NY: Garland Science. fq. 120–70. ISBN 978-0-8153-4454-4. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]