[go: up one dir, main page]

Jump to content

Oskar Levertin

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Ky artikull apo seksion është jo i plotë ose me cilësi të dobët. Mund të ndihmoni Wikipedian duke e përmirësuar!
Ky artikull duhet të përmirësuar në:  Artikulli ka nevojë për përmirësim gjuhësore. --Adventus 12 gusht 2010 10:21 (CEST)
Oskar Levertin

Oskar Levertin (17 korrik 1862 - 22 shtator 1906), shkrimtar suedez. Edhepse jetoi relativisht shkurt arriti një krijimtari të të shkëlqyer, kjo e bën atë një figurë qendrore letrare në Suedi në ndërrimin e shekullit të nëntëmbëdhjetë. Ai filloi si radikal në vitet tetëdhjetë, botoj disa novela dhe shkruajti recensione në shtyp si në Aftonbladet. Më pas ai studjoi histori letrare në Upsalë dhe mbaroi disertacion në vitin 1887. Nën vitet nëntëdhjetë (1890) ai jdha leksione, që ma vonë bëhen të njohura, në Universitetin e Stockholmit, ku ai më 1899 u bë profesor. Kështu dalëngadalë hulumtimi i tij u përqendrua në kulturën suedeze të kohës 1700; në menyrë letrare rezultoj interesimi në novelat Rococo (1899). Si poet u be i famshëm me Legender och visor/Legjenda dhe kënga në kohën e madhe të letërsinë suedeze në vitin 1891. Emancipuar me bashkëjetesën miqësore me Verner von Heidenstam, më të cilin së bashku publikoj zënkën i qeshur më ideale të tyrë më parë në Pepitas bröllop/ Dasma e Pepitës (1890), ai e bëj një përbërje e gjallë me njohuri të mëdha, ky vdekja dhe dashuria ishte tema më të thella. Vija u kompletuar më tutje më tri mbledhje poezish, në të cilin i fundi, Kung Salomo och Morolf/Mbreti Salomo dhe Morolf (1905), është më vetjake.

Si kontribut me rëndësi që e përmbushi është si kritikues dhe eseist. Në ato fusha dituria e tij, formulimi dhe orientimi estetik bashkohen. Nëpërmjet reformimin e gazetëzn Svenska Dagbladet 1897 e gjeti një forum qendrore për veprim, dhe një shumicë poetë të ri dëshironte pikëpamjet të Levertinit. Ai takon gjithashtu gjeneratën e parë të eseistëve shqiptarë. Mbledhja si Diktare och drömmare/Poet dhe ëndërrimtar (1898) dhe Svenska gestalter/Figura suedeze (1903) pati ndikim të madh në imazhin e poetëve kryesor, si shembull për pasuesit e këtij zhanri.