[go: up one dir, main page]

Jump to content

Historia e regjistruar

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Historia e regjistruar ose historia e shkruar përshkruan ngjarjet historike që janë regjistruar në formë të shkruar ose komunikim tjetër të dokumentuar të cilat më pas vlerësohen nga historianët duke përdorur metodën historike. Për historinë më të gjerë botërore, historia e regjistruar fillon me rrëfimet e botës antike rreth mijëvjeçarit të IV para Krishtit dhe përkon me shpikjen e shkrimit.

Për disa rajone ose kultura gjeografike, historia e shkruar është e kufizuar në një periudhë relativisht të fundit në historinë njerëzore për shkak të përdorimit të kufizuar të të dhënave të shkruara. Për më tepër, kulturat njerëzore jo gjithmonë regjistrojnë të gjithë informacionin që konsiderohet i rëndësishëm nga historianët e mëvonshëm, si ndikimi i plotë i fatkeqësive natyrore ose emrat e individëve. Prandaj, historia e regjistruar për lloje të veçanta informacioni është e kufizuar në bazë të llojeve të regjistrimeve të mbajtura. Për shkak të kësaj, historia e regjistruar në kontekste të ndryshme mund t'i referohet periudhave të ndryshme kohore në varësi të temës.

Interpretimi i historisë së regjistruar shpesh mbështetet në metodën historike, ose grupin e teknikave dhe udhëzimeve me të cilat historianët përdorin burime parësore dhe prova të tjera për të hulumtuar dhe më pas për të shkruar rrëfime të së kaluarës. Çështja se çfarë përbën historinë dhe nëse ekziston një metodë efektive për interpretimin e historisë së regjistruar, shtrohet në filozofinë e historisë si një çështje epistemologjie. Studimi i metodave të ndryshme historike njihet si historiografi, e cila fokusohet në ekzaminimin se si interpretues të ndryshëm të historisë së regjistruar krijojnë interpretime të ndryshme të dëshmive historike.