Teozofija
Teozofija (grč. Teosophie) pojam je koji novoplatoničari koriste za označavanje znanja o božanskom pomoću neposrednog saznanja - γνοσις, putem doživljavanja božanskog i mističnog objedinjavanja sa njim - ekstaza (unio mistica). Mnogi mističari su se nazivali teozofima. Pojam je bio protegnut na sve religije kod kojih je saznanje Boga, znanje, a ne vera.
Božanska mudrost, saznanje, tobože, Boga putem neposrednog duhovnog opažanja i udubljivanja u sebe i u natčulni svet (sistem religiozne mistike, sastavljen od prastarih praznovernih hrišćansko-magijskih predstava, veruje u seobu duša i reinkarnaciju).
U užem smislu teozofijom se naziva moderno učenje koje je razvila Helena Blavacki (Raskrivena Izida, 1877; i Tajno učenje, 1888) u kojem se mešaju okultizam, indijska i zapadnjačka mistika, i treba da se prikaže zajedničko jezgro velikih svetskih religija i filozofskih sistema svih vremena.
1875. u Njujorku je osnovano Teozofsko društvo čije je glavno sedište, prema Adijaru bilo premešteno u Indiju i koje se raširilo po celom svetu, a naročito preko A. Bezantove (Drevna mudrost, 1897.), koja je 1907-1933 bila predsednica društva, koje se višestruko pocepalo. Od jednog dela je nastalo Antropozofsko društvo, koje je osnovao Rudolf Štajner, koji je kod nas dosta prevođen, čak i između dva rata (Tajna nauka itd.)
