Rat Jenkinsovog uha
Rat za Dženkinsovo uvo (engl. War of Jenkin's Ear; šp. Guerra del Asiento je bio sukob između Velike Britanije i Španije koji je trajao od 1739. do 1748, mada su glavne borbe okončane do 1742. Njegovo neobično ime, koje je skovao Tomas Karlajl 1858. se odnosio na uho otkinuto od Roberta Dženkinsa, kapetana britanskog trgovačkog broda. Ovo otkinuto uho je kasnije pokazano pred Parlamentom Velike Britanije. Priča o otkidanju Dženkinsonovog uveta, kao i ukrcavanje španskih vojnika na njegov brod, je poslužila kao povod za rat protiv Španske imperije, navodno da se Španija podstakne da ne prekrši unosni asjento ugovor (prodaju robova u Španskoj Americi koju su vršili britanski trgovci).[2]
Rat Dženinskovog uva | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Deo Rata za austrijsko nasleđe | |||||||
Trgovački putevi u Zapadnoj Indiji | |||||||
| |||||||
Sukobljene strane | |||||||
Velika Britanija | Španska imperija |
Nastojanja Španije da suzbije krijumčarsku delatnost trgovinu u Zapadnu Indiju i Srednju Americi izazvalo je krajem oktobra 1739. godine novi pomorski rat. Smatrajući španske kolonije u Americi glavnim objektom napada, Velika Britanija je pre objave rata uputila u Zapadnu Indiju admirala Edvarda Vernona sa eskadrom od devet ratnih brodova. Vernon je 22. novembra zauzeo grad Portobelo na Panamskoj prevlaci, odakle su Španci upućivali ka Evropi Srebrnu flotu. U martu 1740. godine bombardovao je Kartahenu u Kolumbiji, a zatim je zauzeo Čagres na Panamskoj prevlaci gde su Britanci došli do velikog plena.
U Zapadnu Indiju Španija je uputila jula 1740. godine pojačanja a odmah za njom i Francuska koja je bila u ugovornoj obavezi da brani španske teritorije. Zato su Britanci morali da angažuju nove snage, koje su tamo prispele u januaru 1741. godine. Rat u Zapadnoj Indiji je ubrzo prerastao u kolonijalni rat Velike Britanije, Španije i Francuske.
Posle 1742. godine rat je definitno bio utopljen u širi Rat za austrijsko nasleđe u koji je bila uključena većina evropskih sila. Mir je postignut sporazumom iz Ahena 1748. Iz engleske perspektive, rat je bio značajan jer su prvi put mobilisani pukovi američkih kolonista, načinjeni delom redovne britanske vojske i poslati da se bore van Severne Amerike.
Reference
uredi- ↑ Hakim 2002: str. 19
- ↑ Olson 1996: str. 1121–22
Literatura
uredi- Vojna enciklopedija, Kadis
- Prikril, Boris (1985). Tri tisuće godina pomorskog ratovanja. Opatija: Otokar Keršovani.
- Prikril, Boris (1952). Ratne flote i pomorske bitke. Beograd: Tehnička knjiga.
- Kriston I. Arčer, Džon R. Feris, Holger H. Hervig i Timoti H. E. Travers, Svetska istorija ratovanja, Alexandria Press, Beograd, 2006.
- Olson, James (1996). Historical Dictionary of the British Empire. Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-313-29366-5.
- Hakim, Joy (2002). A History of the US:. Book 3: From Colonies to Country 1735–1791. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-515323-1.