Valentinijan I

Flavije Valentinijan, poznat kao Valentinijan I, (rođen 321, umro 17. novembra 375. godine, bio je zapadno-rimski car od 364. do 375. godine. Rođen je u gradu Cibale, danas Vinkovci u Donjoj Panoniji i bio je sin uspešnog vojskovođe.

Valentinijan je bio oficir u carskoj gardi pod carevima Julijanom i Jovijanom. Bio je snažne građe, hrabar i sposoban vojnik. Nakon smrti Jovijana, vojska ga je izabrla za cara u njegovoj 43. godini. Ubrzo posle toga, njegov brat Valens imenovan je za njegovog savladara.

Dva brata su podelila svoju vlast u Carstvu nakon dogovora u Naisu, danas Niš, u Gornjoj Meziji. Valentinijan je postao car Zapadnog rimskog carstva, kontrolišući Italiju, Ilirik, Španiju, Galiju, Britaniju i Afriku. Valens je dobio istočni deo Carstva, dakle istočni deo Balkana, Grčku, Egipat, Siriju, Malu Aziju. Gotovo istovremeno carevi su krenuli na uzurpatora Prokopija, rođaka cara Julijana. Valens je uspeo da ga porazi negde u Lidiji 366. godine i ovaj je ubrzo bio ubijen.

Tokom Valentinijanove kratke vladavine, vođeni su ratovi u Africi, u Germaniji, Britaniji.

Valentinijan je postavio sebe zadatak da učvrsti granice i vrati sigurnost Carstvu prema varvarima. Izabrao je Milano za svoju rezidenciju, kako bi situaciju u severnoj Italiji imao na oku. 365. Valentinijan se premestio u Pariz, zatim u Rems. Odatle je krenuo na Alemane, koji su napali, krajem 367. godine Majnc i opljačkali grad. Valentinijan je uspeo da ih potisne dolinom reke Nekar i da ih potom porazi, nanevši im ogromne gubitke. Međutim i Rimljani su pretrpeli gubitke i Valentinijan nije mogao u punoj meri iskoristiti svoj uspeh.

Kasnije, 374. godine, Valentinijan je sklopio mir sa kraljem Alemana Makrijanom, koji je od tada bio pravi prijatelj Rimljana. Sledećih par godina Valentinijan je proveo u Triru, organizujući odbranu granice na Rajni i izgrađujući tvrđave u tom kraju.

Tokom vladavine Valentijana, obala Galije je bila ugrožena od saksonskih gusara. Takođe ovi gusari zajedno sa, Piktama i Škotima opustošili su Britanija|Britaniju, od Antoninovog zida do Kenta. 368. godine, Valentinijan je poslao jednog svog zapovednika, Teodosija da spreči pljačkanje. Ovaj je u tome uspeo i proterao varvare.

U Africi, došlo je do ustanka na čijem je čelu bio Firmus. Opet je Valentinijan pozvao Teodosija u pomoć tadašnjeg magister militum, oca budućeg cara Teodosija I. Ovaj se iskrcao u Africi sa vojskom, došlo je do sukoba, i Firmus, da bi izbegao zarobljavanje, počinio je samoubistvo.

374. godine, Kvadi, germansko ili galsko pleme, prešli su Dunav i upali su u provinciju Panoniju. Valentinijan je u aprilu 375. ušao u Ilirik na čelu velike vojske. Ali, tokom pregovora sa Kvadima, Valentinijan je doživeo moždani udar pošto se naljutio na okupljene varvare. To je dovelo do njegove smrti 17. novembra 375. godine.

Valentinijan je bio hrišćanin, tolerišući pri tom paganizam. Takođe, bio je protivnik magije. Bio je protivnik bogaćenja crkvenog klera. U sukobu između pravoslavlja i donatista, stavio se na stranu pravoslavlja.

Valentinijan I na Wikimedijinoj ostavi