Pantelleria
Pantelleria
Isola di Pantelleria / Comune di Pantelleria | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 36°50′N 11°57′E / 36.833°N 11.950°E | |
| Država |  Italija
|
| regija | Sicilija |
| provincija | Trapani |
| frazioni | Balata dei Turchi, Buccuram, Bugeber, Campobello, Contrada Venedise, Cufurá, Gadir, Garitte Karuscia, Kamma, Karuscia, Khaddiuggia, Khamma di Fuori, Madonna delle Grazie, Martingana, Rekhale, San Michele, Santa Chiara, San Vito, Scauri, Scauri Basso, Sciuvechi, Sibà, Sopra Gadir, Tracino, Villaggio Tre Pietre |
| Vlast | |
| - gradonačelnik | Salvatore Gabriele |
| Površina | |
| - Ukupna | 37 km² [1] |
| Visina | 6 |
| Stanovništvo (2008.) | |
| - Grad | 7664 |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
| Poštanski broj | 91017 |
| Pozivni broj | 0923 |
| Službena stranica www.comunepantelleria | |
| Karta | |
  Pantelleria | |
Otok Pantelleria (sicilijanski: Pantiddirìa) je usamljeni talijanski otok u Sredozemnom moru bliži Africi nego Siciliji[1]
Pantelleria je i ime gradića i komune (općine) na istoimenom otoku u provinciji Trapani, u regiji Sicilija od 7 664 stanovnika.[1] Stanovnici žive koncentrirani u tri naselja; Pantelleria, Khamma i Scauri, i po tipičnim kućama raštrkanim po čitavom otoku zvanim dammusi.[1]
Pantelleria je udaljena 120 km od obale Sicilije, a samo oko 70 km od Tunisa. To je vulkanski otok ovalnog oblika, izdužen u smjeru sjeverozapad-jugoistok 13,7 km, maksimalne širine 8 km, ukupne površine od 83 km².[1]
Pantelleria ima komplesni reljef, koji je rezultat njegove vulkanske kaldere koja je formirala veliku kupolu - Montagna Grande visoku 836 m., oko koje se uzdižu ostala manja brda zvana kudije. Ima puno depresija, koja su ostatci nekadašnjih kratera, koja se danas intenzivno obrađuju.[1] Vulkanske erupcije su odavno prestale, ali se vulkanska aktivnost i danas manifestira gejzirima vodene pare od 100 °C i mofetama - dimnjacima iz kojih se puši ugljični dioksid.[1] Postoje i brojni termalni izvori, sa puno silicija i natrijevog karbonata, ali otok nema dovoljno izvora pitke vode pa se stanovništvo koristi kišnicom.[1]
Otok je bio naseljen još u neolitsko doba od stanovnika čije je porijeklo i danas nepoznato, koji su se bavili poljoprivredom, ribarstvom i trgovinom opsidijanom. Iz tog vremena su pronađeni brojni arheološki nalazi; keramika, pronađena u selu Murcia. Po otoku ima i nekoliko megalitskih građevina zvanih sesi eliptične forme, za koje se nezna čemu su služile, pretpostavlja se da su to možda bili nadgrobni spomenici.[1]
Pantellerija je za antike bila znana kao Cossira (grčki:Κοσσύρα, latinski:Cossyra) otok pod dominacijom Kartage.[1] Za vrijeme Drugog punskog rata, otok je okupirala Rimska Republika - 217. pne.
Oko 700. otok su zauzeli Arapi i vladali njime sve do 1123. kad su ga zauzeli Normani Rogera I od Sicilije. Otok je ostao pod Sicilijom sve do današnjih dana, iako su ga Osmanlije opsjedali i pokušali zauzeti 1551. i 1553.[1] Za vrijeme Drugog svjetskog rata fašistička Italija pretvorila je Pantelleriju u snažnu utvrdu zbog njenog strateškog značenja, kao osiguranja plovnog puta do Afrike, tako da je 1943. otok snažno bombardirala saveznička avijacija sve dok nije kapitulirao u jesen te godine.[1]
Poljoprivreda i ribarstvo su i danas uz turizam glavne privredne aktivnosti, od kojih živi većina otočana[1]
Glavni proizvodi Pantellerije je grožđe poznato kao Aleksandrijski muškat i kapare. Od muškata se proizvodi poznato vino od sušenog grožđa i bobica sačike. Iz luke u Pantelleriji postoje redovne brodske linije za luke Trapaniju i Mazara del Vallo.
Pantellerija ima i aerodrom (IATA: PNL, ICAO: LICG) koji je prvenstveno vojni, ali po ljeti služi i kao civilni, sa linijama prema Rimu i Milanu.
|
Račvasti uzgoj vinove loze | |
|---|---|
 Nematerijalna svjetska baština
| |
| |
| Italija
| |
| Regija: | Evropa i Azija |
| Godina upisa: | 2014. |
| ID: | 00720 |
| Ugroženost: | |
| Poveznica: | UNESCO |
Tradicionalno kultiviranje loze prenosi se s generacije na generaciju vinogradara na Pantelleriji. Oko 5.000 ljudi posjeduje zemljište na kojemu na održiv način uzgajaju jako nisko rezanu vinovu lozu. Tehnika se sastoji od nekoliko faza: najprije se teren izravna, iskopaju se udubljenja u koja se posadi loza. Glavni korijen trsa se potom pažljivo podreže na šest grana koje formiraju radijalni grm. Udubljenja se stalno preuređuju kako bi se osigurao pravilan rast biljke u otočkoj mikroklimi. Grožđe se bere rukom tokom tituala krajem jula. Vinogradari, muškarci i žene, uzgajaju vinovu lozu u teškim klimatskim uslovima, a znanja i vještine se prenose u porodici.[2].
Dana 24. novembra 2014. UNESCO je „tradicionalnu poljoprivrednu praksu račvastog uzgoja na Pantelleriji” uvrstio na Nematerijalna svjetska baština[3].[4] Odluku o upisu donio je Međuvladin komitet za očuvanje nematerijalnog kulturnog naslijeđa na zasjedanju koje je održano 2014. u Parizu.[5]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 „Pantelleria” (talijanski). Trecani enciclopedia Italiana. Pristupljeno 12. 06. 2013.
- ↑ UNESCO: tradicionalna poljoprivredna praksa račvastog uzgoja na Pantelleriji - ich.unesco.org - Pristupljeno 11. 11. 2016.(en) Pristupljeno 11. 11. 2016.
- ↑ Ten elements inscribed on Representative List of the Intangible Cultural Heritage, Unesco.org, 26. studenoga 2014.
- ↑ UNESCO: Nematerijalna svjetska baština u Italiji - ich.unesco.org - Pristupljeno 19.11.2021.(en)
- ↑ UNESCO: Račvasti uzgoj vinove loze - ich.unesco.org, Pristupljeno, 7. 1. 2023.(en)
