Paul Wegener
Paul Wegener | |
---|---|
glumac, režiser | |
Biografske informacije | |
Rođenje | Arnoldsdorf, Zapadna Pruska, Njemačko Carstvo (danas Poljska) | 13. 12. 1874.
Smrt | 13. 9. 1948. (dob: 73) Berlin, Njemačka |
Rodbina | Alfred Wegener |
Profesionalne informacije | |
Zanimanje | glumac, režiser |
Opus | |
Djelatni period | 1906 - 1948 |
Paul Wegener (13. decembar 1874 - 13. septembar 1948) bio je njemački teatarski i filmski glumac i režiser, poznat po nastupima u nizu zapaženih filmova zbog kojih je postao svojevrsna ikona njemačkog filmskog ekspersionizma.
Wegener se glumom počeo baviti nakon studija prava, priključivši se teatarskoj trupi Maxa Reinhardta. Šest godina kasnije se zainteresirao za novi medij filma, te je sudjelovao u snimanju filma Praški student. Tokom snimanja u Pragu je čuo za drevnu jevrejsku legendu o Golemu koja ga je potakla da 1915. režira istoimeni istoimeni film. Taj ga je film učinio specijalistom za horor žanr, ali i živopisne i upečatljive likove, a koji će posebno doći do izražaja u nizu ostvarenja u weimarskom periodu. Wegener je, za razliku od mnogih svojih kolega, ostao u domovini nakon dolaska nacista na vlast, te je za vrijeme Drugog svjetskog rata nastupao u propagandnim filmovima. U tajnosti je, pak, financijski i na druge načine podržavao antinacistički pokret otpora i pisao anti-nacističke grafite po berlinskim zidovima. Nakon završetka rata je bio među prvima koji se aktivno uključio u obnovu razrušenog Berlina, odnosno tamošnjeg kulturnog života. 7. septembra 1945. je tako nastupio u naslovnoj ulozi u predstavi Nathan Mudri. Nekoliko godina kasnije mu je pozlilo dok ju je tumačio na pozornici, te je umro nekoliko mjeseci kasnije.
Ženio se šest puta, posljednji put za Gretu Schröder sa kojom je ostao do smrti.
- Figures of the Night (1920)
- Roswolsky's Mistress (1921)
- The Treasure of Gesine Jacobsen (1923)
- Svengali (1927)
- The Weavers (1927)
- The Student of Prague (1913)
- The Golem (1915)
- The Golem and the Dancing Girl (1917)
- The Golem: How He Came into the World (1920).
- Augustus the Strong (1936)
- Monty Jacobs: Der Schauspieler Paul Wegener. Verlag Erich Reiß, Berlin [ca. 1924]
- Kai Möller, ed.: Paul Wegener. Sein Leben und seine Rollen. Rowohlt, Hamburg 1954
- Wolfgang Noa: Paul Wegener. Henschel, Berlin 1964
- Herbert Pfeiffer: Paul Wegener. Rembrandt, Berlin 1957
- Heide Schönemann: Paul Wegener. Frühe Moderne im Film. Menges, Stuttgart 2003 ISBN 3-932565-14-2
- Hans Günther Pflaum: 'Kinetische Lyrik. P. W.s "Rübezahls Hochzeit" 1916' in: Peter Buchka, ed.: Deutsche Augenblicke. Eine Bilderfolge zu einer Typologie des Films (Reihe: "Off-Texte" 1, des Münchener Filmmuseums) Belleville, München 1996 ISBN 3-923646-49-6
- Hans Günther Pflaum: 'Ins eigene Herz. P. W.s "Student von Prag" 1919' in: Peter Buchka, ed.: Deutsche Augenblicke; pp. 20f.