Makedonci u Srbiji
Makedonci u Srbiji Македонци во СрбијаMakedonci vo Srbija | ||
---|---|---|
Deca u makedonskoj nošnji | ||
Ukupna populacija: | 22,755 (2011.)[1] | |
Populacija: | {{{populacija}}} | |
Jezik: | Makedonski i srpski jezik | |
Religija: | Dominira pravoslavna, ali ima i muslimana, protestanata i ateista | |
Etnička grupa: | Indo-Evropska
|
Makedonci u Srbiji (mak. Македонци во Србија) su zvanično priznata nacionalna manjina u Republici Srbiji, čija nacionalna prava u domenu kulture, obrazovanja, informisanja, kao i službene upotrebe jezika i pisma predstavlja Nacionalni savet makedonske nacionalne manjine, sa sedištem u Pančevu.
Prema popisu iz 2011. godine, u Srbiji živi 22, 755 Makedonaca, što je za 3, 092 manje nego pri popisu 2002. godine.[1] Najveća koncentracija Makedonaca je u mestima Plandište, Jabuka, Glogonj i Kačarevo, gde oni čine od 12 do 33% ukupnog stanovništva. U Republici Srbiji, prema popisu iz 2002. godine, 14, 355 građana izjasnilo se da je njihov maternji jezik makedonski.[2]
U periodu 1945–1992, Makedonci i makedonski jezik bili su konstitutivni narod i jezik Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije. U tom periodu, mnogi Makedonci migrirali su u različite krajeve tada zajedničke države. Najveći intenzitet naseljavanja bio je kada se na hiljade Makedonaca iz Severne Grčke proteranih tokom grčkog građanskog rata doselilo u Vojvodinu. Najveći broj ovih izbeglica doveden je upravo u Socijalističku Republiku Srbiju, a posebno u Socijalističku Autonomnu Pokrajinu Vojvodinu gde se do danas i nalazi najveća koncentracija ove nacionalne manjine u Srbiji.
Makedonska populacija koja živi u Srbiji koncentrisana je u dva regiona- Grad Beograd i Vojvodinu. Najviše Makedonaca u Beogradu koncentrisano je u opštinama Novi Beograd i Palilula.
Makedonsko stanovništvo u Šablon:BreakSrbiji | 1961 | % | 1971[4] | % | 1981[1] | % | 1991[5] | % | 2002 | % |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Dužine | 223 | 35.8 | 143 | 35.8 | 90 | 31.9 | 84 | 35.9 | 68 | 31.1 |
Glogonj | 1001 | 31 | 976 | 29.9 | 1201 | 33.3 | 818 | 23.5 | 367 | 11.5 |
Gudurica | 299 | 14.2 | 247 | 15.8 | 192 | 13.3 | 171 | 12.8 | 133 | 10.5 |
Hajdučica | 215 | 11.4 | 192 | 10.5 | 155 | 10.2 | 138 | 9.5 | 123 | 8.9 |
Kačarevo | 3117 | 40 | 3298 | 41 | 3205 | 38.6 | 2473 | 30.5 | 1467 | 19 |
Jabuka (Pančevo) | 3471 | 66.2 | 3325 | 61 | 4179 | 64.8 | 3177 | 48.2 | 2054 | 32.5 |
Pančevo | 597 | 1.5 | 1095 | 2 | 1662 | 2.4 | 1748 | 2.4 | 1196 | 1.6 |
Plandište | 1111 | 31.7 | 1065 | 28.3 | 1027 | 24.9 | 1038 | 23.7 | 910 | 21.3 |
Velika Greda | 181 | 9.3 | 168 | 9.5 | 163 | 10.3 | 171 | 11.3 | 136 | 9.9 |
Vojvodina | 15,190 | 0.8 | 16,527 | 0.9 | 18,897 | 0.9 | 17,472 | 0.9 | 11,785 | 0.6 |
Kada je u pitanju Vojvodina, postoji više zona u kojima žive Makedonci. Mesta u kojima Makedonci čine značajnu etničku manjinu su mesta Plandište, Glogonj, Dužine, Kačarevo i Jabuka koja se sa 32,54% Makedonaca smatra važnim uporištem Makedonaca u Vojvodini. U ovim mestima žive uglavnom Makedonci koji su se doselili 1960ih i 1970ih godina iz Republike Makedonije, iz ekonomskih razloga.
Makedoncima su zagarantovana manjinska prava, a makedonski jezik je zvaničan u mestima:
Makedonsko stanovništvo u Šablon:BreakVojvodini | 1961 | % | 1971[4] | % | 1981[2] | % | 1991[5] | % | 2002 | % |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Dužine | 223 | 35.8 | 143 | 35.8 | 90 | 31.9 | 84 | 35.9 | 68 | 31.1 |
Glogonj | 1001 | 31 | 976 | 29.9 | 1201 | 33.3 | 818 | 23.5 | 367 | 11.5 |
Gudurica | 299 | 14.2 | 247 | 15.8 | 192 | 13.3 | 171 | 12.8 | 133 | 10.5 |
Hajdučica | 215 | 11.4 | 192 | 10.5 | 155 | 10.2 | 138 | 9.5 | 123 | 8.9 |
Kačarevo | 3117 | 40 | 3298 | 41 | 3205 | 38.6 | 2473 | 30.5 | 1467 | 19 |
Jabuka (Pančevo) | 3471 | 66.2 | 3325 | 61 | 4179 | 64.8 | 3177 | 48.2 | 2054 | 32.5 |
Pančevo | 597 | 1.5 | 1095 | 2 | 1662 | 2.4 | 1748 | 2.4 | 1196 | 1.6 |
Plandište | 1111 | 31.7 | 1065 | 28.3 | 1027 | 24.9 | 1038 | 23.7 | 910 | 21.3 |
Velika Greda | 181 | 9.3 | 168 | 9.5 | 163 | 10.3 | 171 | 11.3 | 136 | 9.9 |
Vojvodina | 15,190 | 0.8 | 16,527 | 0.9 | 18,897 | 0.9 | 17,472 | 0.9 | 11,785 | 0.6 |
Glavni informativno-politički časopis makedonske zajednice u Srbiji je mesečna „Makedonska videlina“. Ograničeni prenos na makedonskom jeziku dostupan je na TV Novi Sad, kao i na lokalnoj stanici TV Pančevo. Generalno, makedonski jezik nije u zvaničnoj upotrebi u komunikacijama u Srbiji, što Nacionalni savet makedonske nacionalne manjine nastoji da promeni.
- Aleksandar Lazevski, makedonski fudbaler koji trenutno igra za Partizan, rođen u Vršcu
- Risto Vasilevski, makedonski i srpski pesnik, esejista, antologičar, izdavač – akademik
- Aleksandar Džambazov, kompozitor
- Bogomil Đuzel, makedonski pesnik, esejista, dramski pisac i prevodilac, rođen u Čačku
- Vladimir Gligorov, srpski ekonomista i politikolog, sin Kira Gligorova
- Vasil Hadžimanov, džez- muzičar
- Viktor B. Šećerovski, pesnik, prevodilac, esejista.Autor 14 knjiga i više desetina prevedenih sa srpskog na makedonski i obratno.
Goran Simov, srpski fudbalski golman, trenutno nastupa za makedonski FK Vardar, rođen u Beogradu
- Zafir Hadžimanov, muzičar
- Ipče Ahmedovski, srpski pevač makedonskog porekla
- Ivica Iliev, srpski fudbaler koji trenutno igra za Vislu iz Krakova, rođen u Beogradu
- Jašar Ahmedovski, srpski pevač makedonskog porekla
- Lazar Ristovski, poznati srpski glumac
- Maja Odžaklijevska, makedonska i srpska pevačica pop muzike
- Mario Đurovski, fudbaler, sin Milka Đurovskog
- Milko Đurovski, bivši jugoslovenski i makedonski fudbaler
- Stojan Pačov, slikar, koji živi i stvara u Beogradu
- Tijana Dapčević, profesor violončela i makedonsko-srpska pop-pevačica
- Kevser Selimova i Đorđe Želčeski, muzički duo, žive i stvaraju u Beogradu
- Dušica Ilin, novinar i pesnikinja. Objavila više desetina knjiga. Dobitnica značajnih knjiž. nagrada.
- Dimče Gulevski, poznati biznismen osnivač i vlasnik Salaša 84 čuvene turisticke destinacije u Novom Sadu.
- Ristovski Blagoje, etno muizičar, živeo radio u Beogradu, KUD "Ivo Lola Ribar"
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Stanovništvo – baza Baza podataka, Stanovništvo prema nacionalnoj pripadnosti , 29.11.2012, Pristupljeno 8. 4. 2013. Greška u referenci: Nevaljana oznaka
<ref>
; naziv "autogenerated4" je zadan više puta s različitim sadržajem - ↑ 2,0 2,1 2,2 Veroispovest, maternji jezik i nac.ili etnička pripadnost prema starosti i polu (podaci po opštinama) - Knjiga 3, 21.08.2008, Pristupljeno 8. 4. 2013.
- ↑ Pulton, Hjug (1993) The Balkans: Minorities and States in Conflict, 2nd edition.
- ↑ 4,0 4,1 1971- Popis SFRJ, Pristupljeno 8. 4. 2013.
- ↑ 5,0 5,1 1991- Popis SFRJ, Pristupljeno 8. 4. 2013.
- ↑ Makedonska kuća za mlade u Jabuci, Pančevu, Pristupljeno 8. 4. 2013.
- ↑ Makedonski zvaničan jezik u Dužinama Arhivirano 2012-03-13 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 8. 4. 2013.
- ↑ Makedonski postao zvaničan u opštini u Vojvodini, Pristupljeno 8. 4. 2013.