Komunistička partija Italije

Komunistička partija Italije Partito Comunista d’Italia
Osnovana	21. januar 1921
Raspuštena	15. maj 1943
Sjedište	Milano
Država djelovanja	Italija
Glasilo	L’Ordine Nuovo, L'Unità
Broj članova (1922.)	43,000
Ideologija	komunizam
Politička pozicija	ljevica
Službene boje	crvena

Komunistička partija Italije (Partito Comunista d’Italia, akronim: PCd'I) bila je partija talijanskih komunista između dva rata. Od osnutka 1921 do zakonske zabrane 1926 koju je proveo fašistički režim Benita Mussolinija. Nakon toga stranka je prešla u ilegalu, u javnost se vratila 1943, nakon pada fašističkog režima, pod novim imenom Talijanska komunistička partija.^[1]

Korijeni partije bili su već u Komunističkoj sekciji (za Italiju) - Komunističke Internacionale (znane kao Kominterna) iz 1912
Službeno je Komunistička partija Italije osnovana u Livornu 21. januara 1921, od grupe nezadovoljnika nakon raspada Talijanske socijalitičke partije. Raskol se dogodio za vrijeme kongresa partije u Livornu, - kad je partija odbila Kominternin zahtjev da iz svojih redova izbaci reformiste. Zbog tog se dio članova stranke oko torinskog glasila L'Ordine Nuovo koju je predvodio Antonio Gramsci uz kulturaliste predvodene od Angela Tasce udružio s Komunističkom sekcijom iz Kominterne i osnovao novu stranku.

Kominterna, je u to vrijeme bila organizirana kao jedinstvena svjetska partija po lenjinističkim načelima.
Zbog tog je službeno ime partije bilo Komunistička partija Italije, Sekcija Komunističke Internacionale, to ime je zadržano sve do raspuštanja Kominterne 1943,- tad je partija uzela novo ime Talijanska komunistička partija (Partito Comunista Italiano, akronim: PCI). Kratica PCI se stala upotrebljavati od 1924 - 1925 , a partiju su u skladu sa tadašnjim internacionalistickim tendencijama najčešće zvali samo - partija.

PCI je ispočetka djelovala kao Sekcija Kominterne, sa potpuno istim programom i partijskom taktikom, koji Kominterna usvojila na svom II. Kongresu u Moskvi 1920 To je bio jezgrovit program u svega deset točaka, koji je počinjao od konstatacije o katastrofičnoj prirodi - kapitalizma i potrebi rušenja takve države, posve uskladen sa programom Komunističke partije SSSR-a . Nakon Lenjinove smrti, partija se sve više stala okretati - domaćim talijanskim temama i problemima.

Od samog svog osnutka -PCI se nastojao organizirati na potpuno novi način, a ne poput ostalih građanskih partija. Taj novi koncept partijskog organiziranja, detaljno je razrađen od strane tadašnjeg lidera Bordige u dva teorijska spisa iz 1921^[2][3] po tom konceptu avangardna radnička partija nije samo jednostavni dio proleterijata, već je dobro organizirana i opremljena struktura koja stoji iza radništva, i koja se može suočiti i sa budućim problemima - besklasnog društva.

Revolucija nije problem organizacionog oblika partije, već snage partije, revolucija se nemože napraviti (to je nedozreli i nerealan cilj) već provoditi (stalnim mijenjanjem prakse). Zbog toga su komunisti trebali odbaciti - buržuasku izbornu demokraciju, i hijerarhisku organizaciju shemu građanskih partija i djelovati organički, poput nekog živog organizma, u kojem pojedine ćelije i organi djeluju zajedno na održanju i rastu tog organizma.

U prvim godinama djelovanja PCI, nije imala službenog vodu, on se pojavio kasnije - ispočetka je to bio voditelj Sekcije, nakon toga je to postao Amadeo Bordiga, kao vođa radikalne ljevice (partijska većina). Vođa desne struje (manjina) bio je Angelo Tasca, a Antonio Gramsci stranačkog centra (manjina). Od svog II. Kongresa 1922, partija je imala 43,000 članova, taj veliki porast desio se zato jer su gotovo svi članovi Socijalističke federacije mladih (Federazione Giovanile Socialista) prešli komunistima. Vrhovni organ partije bio je Centralni komitet od 15 članova, petorica od njih bili su i članovi Izvršnog komiteta:

• Ambrogio Belloni
• Nicola Bombacci
• Amadeo Bordiga (Izvršni komitet)
• Bruno Fortichiari (Izvršni komitet)
• Egidio Gennari
• Antonio Gramsci
• Ruggiero Grieco (Izvršni komitet)
• Anselmo Marabini
• Francesco Misiano
• Giovanni Parodi
• Luigi Polano
• Luigi Repossi (Izvršni komitet)
• Cesare Sessa
• Ludovico Tarsia
• Umberto Terracini (Izvršni komitet)

Partijska struktura je od prvobitnih sovjeta, - postupno izrasla do pokrajinskih federacija, lokalnih sekcija partije, ćelija po sindikatima, i tajnih organizacija poput - Ufficio Primo za borbu protiv vojnički organiziranih fašističkih organizacija. Talijanski komunisti su nakon svog II. Kongresa (1922) imali 15 zastupnika u Parlamentu, i dobili oko 600,000 glasača.

Od 1923, otpočela su hapšenja članova partije pod optužbom za tajno djelovanje na rušenju države. Time su osobito bili izloženi - članovi većinskog Bordiginog krila (ljevičarskog), a vlast u partiji je postupno prelazila u ruke partijske manjine - centra koji je bio čvršće vezan uz Moskvu. Tako da je od 1924-1925, otpočeo proces boljševizacije partije i čvrsto vezanje uz politiku Kominterne i Moskve.

Partijsko glasilo L’Ordine Nuovo ugašeno je 1922, a naslijedila ga je od 1924 L'Unità, koju je uredivao Gramsci. Partijska frakcija - radikalne ljevice, izdavala je svoje glasilo Bilan (teorijski časopis koji je izlazio mjesečno).

Stranački čelnici Bordiga i Gramsci, uhapšeni su 1926 i zatvoreni na usamljeni otočić Ustica. Novi lider postao je Palmiro Togliatti koji je izabran za generalnog sekretara 1927 godine. Veliki događaj bilo je izbacivanje Bordige iz partije 1930, pod optužbom da je trockist.

Novine partijske centrale:

• Rassegna comunista
• Il comunista'
• L'Ordine Nuovo (revija)
• Il sindacato rosso
• Lo Stato operaio
• La Compagna
• L'Avanguardia
• Prometeo (revija) (od 1924.)
• L'Unità(od 1924.)

Regionalne novine i glasila PCd'I:

• L' Idea comunista (Alessandria)
• La Riscossa (Fossano)
• Il Bolscevico (Novara)
• La Voce comunista (Milano)
• L'Eco dei comunisti (Cremona)
• L'Adda(Morbegno)
• La Comune(Como)
• La Lotta comunista (Vicenza)
• Il Lavoratore (Trst)
• Delo (za slovensku manjinu iz Trsta)
• Bandiera rossa (Savona)
• Il Momento(Bologna)
• La lotta di classe (Forlì)
• Bandiera rossa(Fano)
• L'Azione comunista (Firenca)
• Il Soviet (Napulj)
• Il Lavoratore comunista (Salerno)
• L'Organizzazione (Roccella Jonica)
• Il proletario (Marsala)

• Dokumenti PCd'I -u povijesnom arhivu komunističke ljevice
• sinistra.net Online arhiv komunističke ljevice