Azulejo
| Azulejo al-zulayj | |
|---|---|
 | |
Azulejo (od arapskog al-zulayj=mali kamen) je ime za keramičke pločice koje su se od 14. vijek nadalje isprva počele koristiti u Španjolskoj a kasnije uglavnom u Portugalu.[1]
Azuleju su kao način dekoriranja na Pirinejski poluotok donjeli Mauri u 14. vijeku sa Orijenta.[2] Na početku se to ime odnosilo samo za sjevernoafričke mozaike, ali se kasnije počeo koristiti za kvadratne dekorativne keramičke pločice veličine oko 13 do 15 cm. Tokom 15. i 16. vijeka azulejo pločice su se uvozile iz Španjolske u Portugal, za dekoriranje vjerskihj objekata, kao što je katedrala u [[Coimbra|Coimbri, te na brojnim fasadama privatnih zgrada.[1]
Negdje oko 1550. flamanski umjetnici u Lisabonu pokušali su proizvoditi azulejo, ali se prava manufakturna proizvodnja razbuktala tek za vladavine kraljeva Felipea II i Felipea IV. Za razliku od tog u Španjolskoj, čiji su centri bili Sevilla i Valencia[2], azulejo se praktički prestao proizvoditi u 16. vijeku.[1]
Portugalci su modu azuleja prenjeli na Azore i Madeiru, a početkom 17. vijeka i u Brazil. Vremenom su azuleji proizvedeni u meksičkoj Puebli postali najcjenjeniji po Latinskoj Americi.[1]
Na samom početku proizvodnje u Portugalu, to su bile jednobojne pločice sa geometrijskim uzorcima šahovske ploče.[1] Od 15. vijek to su višebojne pločice sa renesansnim motivima, a u doba baroka prave slike s mitološkim i sakralnim temama.[2]
Na vrhunca popularnosti azuleja (otprilike 1690. do 1750.), brojni vanjski i unutrašnji zidovi portugalskih kuća bili su obloženi azuleju pločicama.[1]
- azulejos (sh)
- Museu Nacional do Azulejo (pt)