Izvorni kod stranice Thomas Kuhn

Nemate dopuštenje da uređujete ovu stranicu iz sljedećeg razloga:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪Hasley‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected: .

Start of block: 18. decembra 2022. u 17:21
Expiry of block: 18. decembra 2025. u 17:21

Your current IP address is 62.210.136.28. The blocked range is 62.210.0.0/16.

Uključite sve gornje pojedinosti u sve upite koje postavite. Ako smatrate da ste greškom blokirani, dodatne informacije i uputstva možete pronaći na stranici o globalnoj smjernici "Zabranjeni otvoreni proksiji".

U suprotnom, zahtjev za blokadu postavite na Meta-Wikiju. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Možete vidjeti i kopirati izvorni kod ove stranice.

{{Infokutija filozof
|region = [[Zapadna filozofija]]
|era = [[Filozofija 20. vijeka]]
|slika = Thomas-kuhn-portrait.png
|ime_po_rođenju = Thomas Samuel Kuhn
|datum_rođenja = {{birth date|1922|7|18|df=y}}
|mjesto_rođenja = [[Cincinnati]], [[Ohio]], [[United States|U.S.]]
|datum_smrti = {{death date and age|1996|6|17|1922|7|18|df=y}}
|mjesto_smrti = [[Cambridge, Massachusetts|Cambridge]], [[Massachusetts]], SAD
|alma_mater = [[Harvard University]]
|tradicija = [[analitička filozofija]]<br>[[historijski preokret]]<ref>K. Brad Wray, ''Kuhn's Evolutionary Social Epistemology'', Cambridge University Press, 2011, p. 87.</ref>
|interesi = [[filozofija nauke]]
|glavne_deje = {{flatlist|
* [[promena paradigme]]
* [[komenzurabilnost (filozofija nauke)|nekonzumerabilnost]]
* [[normalna nauka]]
* Kuhnov gubitak<ref>[https://plato.stanford.edu/entries/thomas-kuhn/ Thomas Kuhn (Stanford Encyclopedia of Philosophy)]: "Not all the achievements of the preceding period of normal science are preserved in a revolution, and indeed a later period of science may find itself without an explanation for a phenomenon that in an earlier period was held to be successfully explained. This feature of scientific revolutions has become known as 'Kuhn-loss'". The term was coined by Heinz R. Post in Post, H. R. (1971), "Correspondence, Invariance and Heuristics," ''Studies in History and Philosophy of Science'', '''2''', 213–255.</ref>
}}
|uticaj_od = {{flatlist|
* [[Immanuel Kant]]<ref>Aviezer Tucker (ed.), ''A Companion to the Philosophy of History and Historiography'', Blackwell Publishing, 2011 : "Analytic Realism".</ref>
* [[Alexandre Koyré]]<ref>Thomas S. Kuhn, ''[[The Structure of Scientific Revolutions]]''. Chicago and London: University of Chicago Press, 1970 (2nd ed.), p. 48.</ref>
* [[Michael Polanyi]]<ref name=Kuhn44>Thomas S. Kuhn, ''[[The Structure of Scientific Revolutions]]''. Chicago and London: University of Chicago Press, 1970 (2nd ed.), p. 44.</ref>
* [[John Hasbrouck Van Vleck]]<ref>Robert J. Richards, Lorraine Daston (eds.), ''Kuhn's 'Structure of Scientific Revolutions' at Fifty: Reflections on a Science Classic'', University of Chicago Press, 2016, p. 47.</ref>
* [[Ludwik Fleck]]<ref name=Kuhnvi>Thomas S. Kuhn, ''[[The Structure of Scientific Revolutions]]''. Chicago and London: University of Chicago Press, 1970 (2nd ed.), p. vi.</ref>
* [[Ludwig Wittgenstein]]<ref name=Kuhn44/>
* [[Anneliese Maier]]<ref name=Kuhnvi/>
* [[Hélène Metzger]]<ref name=Kuhnvi/>
* [[Émile Meyerson]]<ref name=Kuhnvi/>
* [[Jean Piaget]]<ref name="Burman, J. T. 2007">{{Cite journal | doi = 10.1177/0959354307079306 | last1 = Burman | first1 = J. T. | year = 2007 | title = Piaget No 'Remedy' for Kuhn, But the Two Should be Read Together: Comment on Tsou's 'Piaget vs. Kuhn on Scientific Progress' | journal = Theory & Psychology | volume = 17 | issue = 5| pages = 721–732 }}</ref>
* [[Karl Popper]]<ref>Thomas S. Kuhn, ''[[The Structure of Scientific Revolutions]]''. Chicago and London: University of Chicago Press, 1970 (2nd ed.), p. 146.</ref>
* [[Norwood Russell Hanson]]<ref>Thomas S. Kuhn, ''[[The Structure of Scientific Revolutions]]''. Chicago and London: University of Chicago Press, 1970 (2nd ed.), p. 27.</ref>
* [[Herbert Butterfield]]<ref>Thomas S. Kuhn, ''[[The Structure of Scientific Revolutions]]''. Chicago and London: University of Chicago Press, 1970 (2nd ed.), p. 85.</ref>
}}
|uticaj_na = {{flatlist|
* [[Paul Feyerabend]]
* [[Imre Lakatos]]
* [[Philip Kitcher]]
* [[Martin Cohen (filozof)|Martin Cohen]]
}}
}}

'''Tomas Samjuel Kun''' ({{jez-engl|Thomas Samuel Kuhn}}; [[Sinsinati]], [[18. jul]] [[1922]] — [[Kembridž]], [[17. jun]] [[1996]]) bio je jedan od najuticajnijih intelektualaca, istoričara i filozofa nauke XX veka.<ref>Alexander Bird (2004), Thomas Kuhn, Stanford Encyclopedia of Philosophy http://plato.stanford.edu/entries/thomas-kuhn/</ref> Svojom knjigom ''Struktura naučnih revolucija'' iz 1962. godine, uticao je na akademske krugove, ali i na popularizaciju nauke. Četiri decenije nakon objavljivanja, teme Kunovog dela i dalje nisu iscrpljene. Umro je od raka u 73. godini života.

== Biografija ==
Tomas Kun, sin iženjera Samjuela Kuna i Minete Strok Kun, rođen je u [[Sinsinati]]ju, u državi [[Ohajo]], 18. jula 1922. godine. Završio je školu u Vatertaunu 1940. godine, dobivši nagradu za posebnu zainteresovanost i angažovanost u oblasti matematike i fizike. Diplomirao je na [[Harvard]]u 1943. godine, a kasnije na istom univerzitetu i doktorira. Predavao je na velikim svetskim univerzitetima, poput [[Univerzitet Harvard|Harvarda]], [[Univerzitet Kalifornije (Berkli)|Berklija]] i [[Univerzitet Prinston|Prinstona]]. Tokom rada na Berkliju napisao je i svoje najpoznatije delo ''Struktura naučnih revolucija''.<ref>Kuhn, Thomas . The Essential Tension: Selected Studies in Scientific Tradition and Change. University of Chicago Press.. (1977). str. 320–39</ref>
Bio je oženjen dva puta i imao troje dece. 1994. godine dijagnostikovan mu je rak pluća, od čega dve godine kasnije i umire.

== Kunovo delo ==
Kun svoj akademski život započinje kao fizičar. Zatim se opredeljuje za istoriju nauke, da bi ga kasnije zainteresovala i filozofija nauke. Napisao je tri knjige, ''[[Kopernikova revolucija]]'' ({{jez-engl| The Copernican Revolution|The Copernican Revolution}}), ''Struktura naučnih revolucija'' i treću u kojoj je istakao svoja najvažnija istraživanja ({{jez-engl| The Essential Tension|The Essential Tension}}).<ref>The History of Science Society "The Society: Past Presidents of the History of Science Society", accessed 4 December 2013</ref>
U prvoj knjizi, objavljenoj 1957. godine, Tomas Kun proučava razvoj teorije o [[Heliocentrični sistem|Heliocentričnom sistemu]]. Istoričar nauke, po njemu, ima dva neambiciozna zadatka - da otkrije ko je i kada otkrio neku teoriju ili zakon i da objasni kako je došlo do poteškoća ili eventualnih grešaka. ''Pisana istorija nauke na taj način predstavlja loše napisan turistički vodič'', tvrdi Kun, ''jer je pretpostavljala da se unapred zna šta je relevantno, a šta ne''. Istoričar bira neku od ponuđenih alternativa, što dovodi do intelektualne stagnacije. To je preduslov za novi radikalni početak. Ova tema je obrađena u njegovom najpoznatijem delu, u kojem iznosi ideju da je naučni razvoj zasnovan na [[paradigma]]ma.<ref>"Last interview with Niels Bohr by Thomas S. Kuhn, Leon Rosenfeld, Aage Petersen, and Erik Rudinger at Professor Bohr's Office, Carlsberg, Copenhagen, Denmark Saturday morning, November 17, 1962". Oral History Transcript — Niels Bohr. Center for History of Physics. 1962-11-17. Retrieved 2015-10-05.</ref>

== ''Struktura naučnih revolucija'' ==
''[[Struktura naučnih revolucija]]''<ref>Kuhn, Thomas . The Structure of Scientific Revolutions. The University of Chicago Press.. (2000). str. 24–25</ref> ({{jez-engl|  The Structure of Scientific Revolutions| The Structure of Scientific Revolutions}}) objavljena je prvobitno kao članak u ''Internacionalnoj enciklopediji sjedinjenih nauka'' ({{jez-engl| International Encyclopedia of Unified Science|International Encyclopedia of Unified Science}}) od strane filozofa [[Bečki krug|Bečkog kruga]]. Oslikava razvoj nauka na način koji do tada nije prikazan. Naučno istraživanje sastoji se od paradigmi koju čini formalna teorija, klasični eksperiment i proveren metod. Naučnici, prirodno, prihvataju trenutno dominantnu teoriju i pokušavaju da je prošire dodatno objašnjavajući teorije, zbunjujuće podatke i uspostavljajući preciznije mere standarda i pojava.<ref>Quoted in Thomas Kuhn, The Structure of Scientific Revolutions (1970 ed.): pp. 150.</ref> To može dovesti do nerešivih teoretskih ili eksperimentalnih problema koji ističu nedostatke same paradigme. Jedino rešenje tada predstavlja uvođenje nove paradigme. [[Heliocentrični sistem|Kopernikov heliocentrični sistem]] i zamena [[Klasična mehanika|Njutnove mehanike]] [[Kvantna mehanika|kvantnom mehanikom]] i [[Opšta teorija relativnosti|opštom teorijom relativnosti]] pravi su primeri smene dve paradigme. 
Dovodi u pitanje tradicionalni koncept naučnog napretka, kao postepeno, kumulativno sticanje znanja, koje se zasniva na racionalno izabranim eksperimentalnim okvirima. Kun tvrdi da upravo paradigma određuje tip eksperimenta koji će naučnik koristiti, pitanja koja će postaviti kao i probleme koje će smatrati bitnim. Smena paradigmi ujedno i inspiriše naučnike da drugačije usmere svoja istraživanja.

Koncept Kunovih paradigmi pronašao je široku primenu u oblastima poput [[Političke nauke|političkih nauka]], [[Ekonomija|ekonomije]], [[Sociologija|sociologije]] i [[Rukovođenje|menadžmenta]].

== Bibliografija ==
* Kun, T. S. Kopernikova revolucija. Kembridž: List Univerziteta [[Harvard]]. {{page|year=1957|isbn=978-0-674-17100-8|pages=}}
* Kun, T. S. Značaj merenja u savremenoj fizičkoj nauci. Isis, 52 (1961): 161-193.
* Kun, T. S. Struktura naučnih revolucija. Čikago: List Univerziteta Čikaga. {{page|year=1962|isbn=978-0-226-45808-3|pages=}}
* Kun, T. S. "Značaj dogme u naučnom istraživanju". Njujork i London: Basic Books and Heineman, 1963.

== Povezano ==
* [[Promena paradigme]]

== Reference ==
{{reflist}}

== Spoljašnje veze ==
{{Commonscat-inline|Thomas Kuhn (philosopher)}}

{{pozitivizam|state=uncollapsed|debata}}

{{authority control}}

{{Lifetime|1922|1995|Kuhn, Thomas}}

[[Kategorija:Američki filozofi]]
[[Kategorija:Sociologija]]

Upotrebljeni šabloni (67):

Šablon:Age at date (uredi)
Šablon:Authority control (uredi)
Šablon:Birth date (uredi)
Šablon:Br separated entries (uredi)
Šablon:C (uredi)
Šablon:Citation/core (uredi)
Šablon:Citation/identifier (uredi)
Šablon:Citation/make link (uredi)
Šablon:Cite journal (uredi)
Šablon:Collapsible list (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Šablon:Commons category-inline (uredi)
Šablon:Commonscat-inline (uredi)
Šablon:Death date and age (uredi)
Šablon:EditAtWikidata (uredi)
Šablon:Flatlist (uredi)
Šablon:Glavni-drugo (uredi)
Šablon:Glavni/drugo (uredi)
Šablon:Hide in print (uredi)
Šablon:Hlist/styles.css (uredi)
Šablon:ISBN (uredi)
Šablon:Icon (uredi)
Šablon:Image class names (uredi)
Šablon:Infobox (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Šablon:Infokutija (uredi)
Šablon:Infokutija filozof (uredi)
Šablon:Jez-en (uredi)
Šablon:Jez-engl (uredi)
Šablon:Lang (uredi)
Šablon:Lifetime (uredi)
Šablon:MONTHNAME (uredi)
Šablon:MONTHNUMBER (uredi)
Šablon:Main other (uredi)
Šablon:NAZIVMJESECA (uredi)
Šablon:Navbox (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Šablon:Navbox with collapsible groups (uredi)
Šablon:Normativna kontrola (uredi)
Šablon:Nowrap (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Šablon:Only in print (uredi)
Šablon:Page (uredi)
Šablon:Pozitivizam (uredi)
Šablon:Reflist (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Šablon:Reflist/styles.css (uredi)
Šablon:Str left (uredi)
Šablon:Template other (uredi)
Šablon:Yes/no (uredi)
Šablon:\ (uredi)
Šablon:Životni vijek (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Modul:Arguments (uredi)
Modul:Authority control (uredi)
Modul:Check for unknown parameters (uredi)
Modul:Check isxn (uredi)
Modul:Collapsible list (uredi)
Modul:EditAtWikidata (uredi)
Modul:Infobox (uredi)
Modul:Infobox/styles.css (uredi)
Modul:Navbar (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Modul:Navbar/configuration (uredi)
Modul:Navbar/styles.css (uredi)
Modul:Navbox (izvorni kod) (poluzaštićeno)
Modul:Navbox/configuration (uredi)
Modul:Navbox/styles.css (uredi)
Modul:No globals (uredi)
Modul:Separated entries (uredi)
Modul:String (uredi)
Modul:TableTools (uredi)
Modul:Wd (uredi)
Modul:Wd/i18n (uredi)

Vratite se na stranicu „Thomas Kuhn”.

Izvor: https://sh.wikipedia.org/wiki/Thomas_Kuhn