Samuel de Champlain
Samuel de Champlain (Hiers-Brouage 1567 - Québec 1635), spluraturi e culunizzaturi francisi. Ntô 1603 fici lu sô primu viaggiu 'n Nord America, cu lu ntentu di funnari dî culonii, e ripircurrìu l'itinirariu di Jacques Cartier loncu lu ciumi San Lurenzu. L'annu succissivu splurau la baja di Fundy e la costa di lu New England nzinu ô Massachusetts. Lu sô risucuntu e li sô carti supra li tirritori splurati nn'hannu nu granni valuri stòricu, suprattuttu pî dittagghiati discrizzioni di l'inniani di Mèrica.
Ntô 1608 divinni vicicuvirnaturi dâ Nova Francia. Ccà fundau lu primu nzidiamentu pirmanenti francisi ntô locu unni òi sorci la citati di Québec. L'annu doppu, duranti nu viaggiu splurativu ntâ ntruterra, abbistau lu lacu ca porta lu sô nomu (Lacu Champlain).
Ntô 1629 na missioni militari ngrisa accupau la culonia di Québec: Champlain fu faciutu priggiuneru e vinni trasfirutu 'n Ngriterra, unni fu trattinutu nzinu a lu 1632. Ntô 1633 riturnau â Mèrica comu cuvirnaturi dâ Nova Francia, ncarricu ca ricuprìu nzinu â morti.