Umuduri

Umuduri ni igikoresho gikoreshwa mu Burundi no mu Rwanda . Ni umuheto w'umuziki, ugizwe n'umugozi ushyigikiwe n'ibiti byoroshye, umuheto ufite nibura ni 125 –135 cm z'uburebure. ^[1] Umugozi usanzwe ukorwa mu migozi y, ibihingwa cyangwa ibiti, ni nda y'inyamaswa. Ariko nanone imigozi y'ibyuma igenda ikwirakwira.

Gourde ifata ku muheto kugirango ukore neza. Inkoni y'urubaho n'inkongoro ya inzebe nayo irakoreshwa. ndatse hari Imirongo ibiri izana umugozi hafi y'umuheto, iya gatatu (ifatanye na gourd nu mugozi) igabanya umugozi muburebure bubiri butangana. Ibi birema inoki ebyiri zitandukanye, mubisanzwe icya kane cyangwa icya gatanu, nk'ibisobanuro by'ingenzi . Kugira ngo resonator n'umuheto wa muzika bitandukane, umwenda cyangwa agapira k'igitoki bishyirwa hagati yabyo kugirango harebwe niba ntaho bihurira hagati yumuheto na gourd bishobora kubangamira amajwi . ^[2]

Gukina n'iki gikoresho, umuheto ufatwa mu kuboko kwi bumoso uhagaritse imbere y'umubiri hanyuma igituza cyawo kigahagarikwa ku mubiri. Inkoni yoroheje, ikoreshwa mu gukubita umugozi. Usibye inoki ebyiri zifatizo umurongo utanga, igice cyo hejuru (kirekire) igice cy'umugozi gishobora kugabanywa ukoresheje indangagaciro cyangwa urutoki rwo hagati, bikavamo inoki eshatu : icya kabiri / icya kane cyangwa icya gatanu. ^[1]

Umuduri ikorwa na banyarwanda ba kera gusa nubu iriho . Hamwe n' icyembe, umuduri yamenyekanye mu Rwanda mu ntangiriro z'ikinyejana cya makumyabiri. Iracurangwa mu minsi mikuru n'imihango yemewe; nk'ikinimba, ^[3] ni imbyino iherekejwe n'ibikoresho byo kuvuga amateka y'abami n'intwari z'u Rwanda. Iracurangwa wenyine, nta guherekeza, kandi ikoreshwa muburyo butandukanye.

• Umuziki w'u Rwanda