*frost/o PV
*frosto
- Malvarmo, kiu glaciigas akvon: dum la frosto ili havas nenion, por sin kovri [1]; ŝin terure turmentis la frosto [2]; la dika ŝafa pelto, malsekigita […] rigidiĝis de frosto [3]; vintro venis frue, estis akra frosto [4]; (figure) kial mi sentas tian froston en miaj ostoj [5]? (figure) la jura konsilisto eksentis froston en la dorso (ektimis) [6]; urtikon frosto ne difektas PrV . glacio, prujno
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ijob 24:7
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Elinjo-fingreto
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ligo de amikeco
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Nokta ĉapo de fraŭlo
5. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Kvina
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Elinjo-fingreto
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ligo de amikeco
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Nokta ĉapo de fraŭlo
5. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Kvina
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
- angle:
- frost, freeze (noun)
- beloruse:
- мароз
- ĉeĥe:
- mráz (liter.)
- ĉine:
- 霜冻 [shuāngdòng], 霜 [shuāng], 致冷 [zhìlěng]
- france:
- gel (météo.), froid glacial
- germane:
- Frost, Kälte
- hispane:
- helada (météo.), frío glacial
- hungare:
- fagy
- japane:
- 厳寒 [げんかん], 氷点下の寒気 [ひょうてんかのかんき], ひどい寒け [ひどいさむけ]
- nederlande:
- vorst (koude)
- pole:
- mróz
- portugale:
- geada, frio
- ruse:
- мороз
- slovake:
- mráz
- taje:
- ความหนาวเยือกแข็ง, ความหนาวจัด
- ukraine:
- тремтіти від морозу
frosta
- Glaciige malvarma: hodiaŭ estas bela frosta vetero, tial mi prenos miajn glitilojn kaj iros gliti [7]; en la sekvanta tago estis serena frosta vetero, kaj poste komencis degeli [8]; meze de la neĝokovritaj stratoj en frosta vintra nokto li mortis Marta ; frosta pikanta aero Metrop ; liaj dentoj ekmordis la frostajn buterpanojn [9]; (figure) ŝia frosta mieno iom degelis [10].
7.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 34
8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
9. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Feliĉa homo
10. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Kuniĝo
8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
9. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Feliĉa homo
10. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Kuniĝo
- angle:
- frosty, freezing
- beloruse:
- марозны
- ĉeĥe:
- mrazivý, studený
- ĉine:
- 凉丝丝 [liángsīsī], 霜白 [shuāngbái], 微凉 [wēiliáng], 冷冰冰 [lěngbīngbīng], 冷峻地 [lěngjùnde], 凔 [cāng], 凛 [lǐn], 下霜 [xiàshuāng], 寒冷 [hánlěng], 冷颼颼 [lěngsōusōu], 冷冻 [lěngdòng], 速冻 [sùdòng]
- france:
- glacé, glacial
- germane:
- Frost-, frostig
- hispane:
- frío, glacial
- hungare:
- fagyos
- japane:
- 厳寒の [げんかんの], 凍りつくような [こおりつくような]
- nederlande:
- ijskoud, ijzig
- pole:
- mroźny
- ruse:
- морозный
- slovake:
- mrazivý
- taje:
- หนาวเยือกแข็ง, หนาวจัด
- ukraine:
- морозний
frosti
(ntr)
- 1.
- Esti froste malvarme: ekstere estas tre malvarme, neĝas kaj frostas [11]! en la kamparo […] frostis ankoraŭ kelke da gradoj pli ol en la urbo [12].
- 2.
- Senti frostan malvarmon: mi frostas ĉi tie ĉe la fajro, kiel ili devas frosti kaj tremi tie supre [13]! ŝi frostis, sed ankoraŭ sentis la dolĉon de la panpeco kaj ŝi subite reviviĝis el sia apatio [14]; maljunulinaĉo bezonas tion, ŝi frostas tiel facile [15].
11.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Elinjo-fingreto
12. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Historio de la jaro
13. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Fabelo pri iu, kiu migris por ekkoni timon
14. Ferenc Szilágyi: La Granda Aventuro, II.
15. trad. Ferenc Szilágyi: Vespera ruĝo anoncas ventegon, Björn Erik Höijer
12. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Historio de la jaro
13. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Fabelo pri iu, kiu migris por ekkoni timon
14. Ferenc Szilágyi: La Granda Aventuro, II.
15. trad. Ferenc Szilágyi: Vespera ruĝo anoncas ventegon, Björn Erik Höijer
- angle:
- to frost
- beloruse:
- марозіць (безасаб.)
- ĉeĥe:
- mrazit, mrznout, studit, trpět zimou
- ĉine:
- 愛凍 [àidòng], 結冰 [jiébīng], 冻 [dòng]
- france:
- geler (impers.)
- germane:
- frieren
- hispane:
- helar
- hungare:
- fagy
- japane:
- 凍えている [こごえている], 凍っている [こおっている]
- nederlande:
- vriezen
- pole:
- mrozić
- ruse:
- морозить (безл.)
- slovake:
- mrznúť
- ukraine:
- мерзнути, замерзати
frostigi
- 1.
- Fari ion glaciige malvarma, glaciigi: malvarmo frostigis la riveron; ili fosis penege en la frostigita tero; Se la naturo rigidiĝas ⫽ De prem' de l' vintro frostiganta [16]; frostigita viando Metrop ; frostigitaj, saligitaj kaj sekigitaj fungoj [17]; en la ĉiamfrosta grundo de la norda Siberio certe kuŝas multaj miloj da frostigitaj mamutoj [18].
- 2.
- Sentigi frostan malvarmon: akra venteto, […] tranĉetis lian vizaĝon kaj lin frostigis ĝis ostoj [19]; la glacio […] frostigis la sentojn en ŝia brusto Marta ; (figure) rigida, oficiala respondo min frostigis kaj fortimigis [20]; subite aperis en mi memoro, kiu frostigis mian koron pro teruro [21].
- 3.
- (figure) Haltigi, paralizi2: se UN decidus frostigi tiun monon, kiu profitus [22]? ĉu la dungantoj ne frostigos la salajrojn [23]? pastoroj frostigas la rilaton kun adeptoj, kiuj ne plu kapablas doni multe [24].
16.
Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
17. Monato, LAST: Fungoj litova eksportvaro, 2004
18. Monato, Walter Klag: Glaciaj mumioj sorĉas Aŭstrion, 2015
19. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Naŭa
20. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Sesa Ĉapitro
21. Hjalmar Söderberg, trad. Sten Johansson: La Kiso kaj dek tri aliaj noveloj, Sonĝo Pri Maljuneco
22. Monato, Serge Zandandu Ntomono Zola: Disrabado de naturaj riĉaĵoj, 2003
23. Monato, Laimius Stražnickas: Problemo pro salajroj, 2007
24. Monato, Gbeglo Koffi: Ventreligio, dua r aldoniĝu, 2010
17. Monato, LAST: Fungoj litova eksportvaro, 2004
18. Monato, Walter Klag: Glaciaj mumioj sorĉas Aŭstrion, 2015
19. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Naŭa
20. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Sesa Ĉapitro
21. Hjalmar Söderberg, trad. Sten Johansson: La Kiso kaj dek tri aliaj noveloj, Sonĝo Pri Maljuneco
22. Monato, Serge Zandandu Ntomono Zola: Disrabado de naturaj riĉaĵoj, 2003
23. Monato, Laimius Stražnickas: Problemo pro salajroj, 2007
24. Monato, Gbeglo Koffi: Ventreligio, dua r aldoniĝu, 2010
- angle:
- to freeze (transitive)
- beloruse:
- замарожваць
- ĉeĥe:
- zmrazit, zmrazovat, zábst
- ĉine:
- 冰 [bīng], 冷冻 [lěngdòng]
- france:
- geler (tr.), congeler, figer, jeter un froid (sur), paralyser, transir
- germane:
- einfrieren
- hispane:
- helar, congelar
- hungare:
- fagyaszt, befagyaszt
- japane:
- 凍えさせる [こごえさせる], 凍りつかせる [こおりつかせる], 冷凍する [れいとうする], 凍結する [とうけつする]
- nederlande:
- bevriezen
- pole:
- zamrozić, zamrażać
- ruse:
- заморозить
- slovake:
- zamrznúť
- ukraine:
- зберігати в морозильній камері, морозити, заморожувати, побити морозом (рослини)
frostigilo, frostofako
- angle:
- freezer, freezer compartment
- beloruse:
- маразільная камэра (халадзільніка)
- ĉine:
- 冷冻室 [lěngdòngshì], 冷冻库 [lěngdòngkù]
- france:
- bac à glace
- germane:
- Gefrierfach, Tiefkühlfach
- hungare:
- mélyhűtő (hűtőszekrényben)
- japane:
- 冷凍室 [れいとうしつ], フリーザー
- nederlande:
- vriesvak, diepvriesvak
- pole:
- komora zamrażarki, zamrażalnik
- portugale:
- congelador
- ruse:
- морозильная камера (холодильника)
- ukraine:
- морозильник
frostiĝi
- 1.
- Iĝi malmola, rigida aŭ difektita pro frosto: frostiĝas marĉetoj sur la stratoj kaj la glacio krakas sub la piedoj Metrop ; hirundoj flugas al la varmaj landoj, se iu el ili malfruiĝas, tiam ĝi frostiĝas tiel, ke ĝi falas kvazaŭ senviva [25]; li sidis tute rigide kaj silente, oni povus pensi, ke li frostiĝis [26]; la homoj en la malvarma Decembra nokto devas frostiĝi [27]; pensante ke mi jam sufiĉe frostiĝis, mi iris en la kajuton [28]; (figure) la sango frostiĝis en miaj vejnoj [29].
- 2.
- (figure) Iĝi haltigita, paraliziĝi: sur liaj lipoj subite frostiĝis la rido [30]; frostiĝis diplomatiaj rilatoj pro diversaj kialoj [31].
25.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Elinjo-fingreto
26. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
27. Charles Dickens, trad. L. L. Zamenhof: La Batalo de l' Vivo, La Batalo de l' Vivo
28. Hjalmar Söderberg, trad. Sten Johansson: La Kiso kaj dek tri aliaj noveloj, La Sakramento De La Komunio
29. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Naŭa Ĉapitro
30. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Naŭa Ĉapitro
31. Monato, Isikawa Takasi: Varmaj vortoj, malvarmaj rilatoj, 2013
26. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
27. Charles Dickens, trad. L. L. Zamenhof: La Batalo de l' Vivo, La Batalo de l' Vivo
28. Hjalmar Söderberg, trad. Sten Johansson: La Kiso kaj dek tri aliaj noveloj, La Sakramento De La Komunio
29. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Naŭa Ĉapitro
30. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Naŭa Ĉapitro
31. Monato, Isikawa Takasi: Varmaj vortoj, malvarmaj rilatoj, 2013
- angle:
- to freeze (intransitive)
- beloruse:
- замярзаць
- ĉine:
- 結凍 [jiédòng], 結冰 [jiébīng]
- france:
- geler (intr.), se congeler, se figer, se paralyser
- germane:
- gefrieren
- hispane:
- geler (intr.), congelarse, helarse
- hungare:
- megfagy, befagy
- japane:
- 凍える [こごえる], 凍りつく [こおりつく]
- nederlande:
- bevriezen
- pole:
- marznąć, zamarznąć
- ruse:
- замёрзнуть
- ukraine:
- замерзати, змерзати
frostujo
- Ŝranko en kiu regas konstanta frosta temperaturo, kaj en kiu oni povas konservi manĝaĵojn kaj trinkaĵojn dum pluraj monatoj: metu la ŝuon nelonge en frostujon kaj pro la malalta temperaturo eĉ la plej obstina gumo malgluiĝos [32]. glaciŝranko, fridujo
32.
Monato, Roberto Pigro: Konsiloj avinaj kaj neavinaj, 2011
- angle:
- deep freeze, deep freezer
- beloruse:
- маразільнік
- ĉine:
- 冷冻柜 [lěngdòngguì]
- france:
- congélateur
- germane:
- Gefrierschrank
- hungare:
- fagyasztószekrény, mélyhűtőszekrény
- japane:
- 冷凍庫 [れいとうこ], フリーザー
- nederlande:
- diepvriezer
- pole:
- zamrażarka
- portugale:
- freezer
- ruse:
- морозильник
- taje:
- ตู้แช่งแข็ง
ĉiamfrosto, ĉiama frosto
- Stato de grundo, kiu restas konstante – almenaŭ dum du jaroj – frostita; permafrosto: la ovo estis preskaŭ globa kaj mirinde bone konserviĝinta pro ĉiama frosto [33]; en norda Ruslando la ĉiamfrosto atingas grundprofundon de 1.450 metroj [34]. eterna neĝo,
33.
K. Bulychov, trad. Barbulo:
La knabineto, al kiu nenio okazos, [vidita en 2020]
34. Vikipedio, Ĉiamfrosta grundo, 2019-09-05
34. Vikipedio, Ĉiamfrosta grundo, 2019-09-05
- angle:
- permafrost
- beloruse:
- вечная мерзлата, грунт вечнамёрзлы
- ĉine:
- 永冻冰 [yǒngdòngbīng]
- france:
- pergélisol
- ukraine:
- вічна мерзлота
administraj notoj
~igilo, ~ofako:
Mankas dua fontindiko.
~igilo, ~ofako: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~igilo, ~ofako: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.