Sunin suyu

Sunin suyu Departamento de Junín
Cañón de Shujto, Shawsha pruwinsya, Sunin suyu (Piruw)
Saywitu	Wallqanqa
	Unancha
.
Mama llaqta	Piruw
Tinkurachina siwikuna
Pruwinsyakuna	9
Distritukuna	123
Uma llaqta	Wankayuq
Simikuna	kastilla simi, qhichwa simi (wanka limay, yaru rimay), ashaninka, numatsiqinqa
Runakuna	1 225 474 (inei 2007)
Runa ñit'inakuy	- runa / km²
Hallka k'iti kanchar	44.409 km²
Hanaq kay	- m
Kamasqa wata
Kamachiq runa	Zósimo Cárdenas (2023–2026)
Karu rimay yupay	+64
Pacha suyu	UTC-5
Qhichwa simipi llika tiyanan
Kastilla simipi llika tiyanan	regionjunin.gob.pe
Sunin suyupi pruwinsyakuna

Sunin suyu (kastilla simipi: Departamento de Junín), Piruw. Uralan Sunin suyupiqa Wanka limay nisqatam rimanku, chinchaypitaq Yaru rimaytam. Uma llaqtanqa Wankayu llaqtam.

• Amachasqa sallqa suyukuna: Sunin mama llaqta risirwa - Utishi mamallaqta parki - Ashaninka ayllu llaqta risirwa - Chakamarka willkachasqa ñawpa suyu - Puy-Puy amachana sach'a-sach'a - Sumaq Pampa risirwa suyu - Chinchay Yawyu-Quchas risirwa
• Mayukuna: Kunas mayu - Mantaru - Iniy mayu - Tampu mayu - Chanchamayu - Satipu mayu
• Urqukuna: Antachapi (5.700 m) - Jitpa (La Viuda) - Paryaqaqa - Qullqip'ukru - Sullkun (5.650 m) - Tunshu (5.730 m) - Turumuchu (4.600 m) - Waytapallana (5.557 m).
• Quchakuna: Chinchayqucha - Markapumaqucha‎ - Pakaqucha - Quyllurqucha - Tragadero qucha - Waskaqucha - Wichiqucha‎ - Yanaqucha - Ñawinpukyu
• Q'asakuna: Antikuna q'asa (Tíclio) (4.818 m) Yawli pruwinsyapi - Allin Yana (Negro Bueno) (4.630 m) Kunsipsyun pruwinsyapi - Aqupalka (4.600 m) Wankayu pruwinsyapi - Kumpi (La Cumbe) (4.350 m) Yawli pruwinsyapi.

Isqun pruwinsyanmi kan:

Sunin suyupi Ashaninka, Nomatsiguenga, Yanisha runakunam tiyanku.

Qhapaq qillqasqa: Sunin suyupi rimaykuna

/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata

/2 Indihina simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)

Pukyu: ^[1]

• Tunanmarka (mawk'a llaqta)
• Wariwillka (mawk'a llaqta)
• Inka Kancha (Inca Corral)

• Wawa wasikuna : 712
• Huch'uy yachay wasikuna: 1.941
• Chawpi yachay wasikuna: 460
• Yachay sunturkuna

• Universidad Nacional del Centro del Perú
• Universidad de Los Andes

• Josué Sánchez
• Rodolfo Cerrón Palomino
• Leonor Efigenia Chávez Rojas
• Carlos Baquerizo Castro
• Juan Parra del Riego

• Chakamarka willkachasqa ñawpa suyu

1. ↑ ^{1,0 1,1} www.inei.gob.pe

• Saywitu: Sunin suyu

Punku p'anqa: Piruw

	Sunin suyu
	Uma llaqta: Wankayuq
	Pruwinsyakuna: Chanchamayu • Chupaka • Kunsipsyun • Satipu • Shawsha • Sunin • Tarma • Wankayuq • Yawli
	Amachasqa sallqa suyukuna: Ashaninka ayllu llaqta risirwa • Chakamarka willkachasqa ñawpa suyu • Chinchay Yawyu-Quchas risirwa • Puy-Puy amachana sach'a-sach'a • Sumaq Pampa risirwa suyu • Sunin mamallaqta risirwa • Utishi mamallaqta parki
	Urqukuna: Allquy • Anqasqucha • Antachapi • Antachayri • Antikuna rit'i urqu • Ch'uspi • Chunta • Hatun Anchhi • Qayqu • Jitpa • Kallas • Kashpi • Llaslla • Mishipa Ñawin • Muratayu • Nurma • Pakaku • Panchakutu • Paryaqaqa • Pukaqucha • Puwaqhanka • Putka • Putkaqucha • Puy Puy • Puywan • Qalla Qhata • Qarwachuku • Qullqip'ukru • Quri • Rahuntay • Shira • Sullkun • Suyruqucha • Talwis • T'illu • Tukumach'ay • Tunshu • Turumuchu • Uqhu • Wayllakancha • Wayrakancha • Waytapallana • Yana Uqsha • Yanashinka • Yuraqqucha - Wallakuna: Chawpi Walla • Jitpa walla • Paryaqaqa walla • Waytapallana walla
	Quchakuna: Antaquta Chinchayqucha • Markapumaqucha‎ Markaqucha • Pakaqucha Pumaqucha • Quyllurqucha • Tragadero qucha • Waskaqucha • Wich'iqucha‎ • Yanaqucha • Ñawinpukyu
	Mayukuna: Chanchamayu • Iniy mayu • Kunas mayu • Mantaru • Pirini mayu • Tampu mayu
	Runa llaqtakuna: Ashaninka • Nomatsiguenga • Qhichwa •Yanisha
	Rimaykuna: Sunin suyupi rimaykuna • arawaka simi • ashaninka simi • kastilla simi • Maipúre simi • qhichwa simi
	Mawk'a llaqtakuna: Tunanmarka • Wariwillka

	Suyukuna (Piruw)
	Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku