Lej ëd Coulomb

La lej ëd Coulomb a fortiss che, dàit doi cit còrp A e B eletrisà con carie rispetive m e m', ferm, piassà ant ël veuid, a distansa r, costi as arposso o as tiro con na fòrsa dont l'antensità a l'é

${\displaystyle F=k{\frac {mm'}{r^{2}}}}$,

anté che k a l'é na costanta.
Si le carie elétriche dij còrp a l'han ël midem segn, a-i é arpossament: ël còrp A a l'é soget a na fòrsa concorda a BA. Si le carie a l'han segn contrari, a-i é atrassion.

Costa lej ëd variassion ëd la fòrsa an rason anversa dël quadrà dla distansa, che a l'ha la midema forma ëd la laj ëd Netwon, a l'é stàita enonsià da Coulomb dël 1785, 'me arzultà d'esperiense fàite con na balansa ëd torsion.

Ëd sòlit, a la costanta k ch'a compariss ant l'espression ëd la fòrsa as dà na forma pì complicà: ${\displaystyle {\frac {1}{4\pi \varepsilon _{0}}}}$. Un a l'ha donca l'ugualiansa

${\displaystyle F={\frac {1}{4\pi \varepsilon _{0}}}{\frac {mm'}{r^{2}}}}$

An sa manera, d'àutre equassion derivà da costa ma ch'as deuvro pì 'd soens a ven-o a avèj na forma semplificà.

Ël valor ëmzurà dla costanta dielétrica ${\displaystyle \varepsilon _{0}}$ a l'é

${\displaystyle \varepsilon _{0}=8,854187818\cdot 10^{-12}{\frac {C^{2}}{Nm^{2}}}}$.

S'a son presente pì che doe carie ${\displaystyle m_{1},m_{2},m_{3},\ldots }$, la laj ëd Coulomb a val për minca cobia ëd carie. La fòrsa esercità ansima a un-a ëd lor, për esempi ${\displaystyle m_{1}}$ a l'é smonùa da l'equassion vetorial

${\displaystyle {\vec {F_{1}}}={\vec {F_{12}}}+{\vec {F_{13}}}+{\vec {F_{14}}}+\ldots }$

anté che ${\displaystyle {\vec {F_{ij}}}}$ a l'é la fòrsa esercità su ${\displaystyle m_{i}}$ da ${\displaystyle m_{j}}$.