uciekać
uciekać (język polski)
edytuj- znaczenia:
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. uciec)
- (1.1) pośpiesznie opuszczać jakieś miejsce (najczęściej ze względu na niebezpieczeństwo, zagrożenie)
- (1.2) przen. unikać czegoś, nie chcieć konfrontacji z czymś
- (1.3) o substancjach: wylewać się, wydostawać się, przeciekać
czasownik zwrotny niedokonany uciekać się (dk. uciec się)
- (2.1) posługiwać się czymś dla osiągnięcia pewnego celu[1]
- (2.2) zwracać się do kogoś, aby uzyskać pomoc, opiekę[1]
- odmiana:
- (1.1-3) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik uciekać czas teraźniejszy uciekam uciekasz ucieka uciekamy uciekacie uciekają czas przeszły m uciekałem uciekałeś uciekał uciekaliśmy uciekaliście uciekali ż uciekałam uciekałaś uciekała uciekałyśmy uciekałyście uciekały n uciekałom uciekałoś uciekało tryb rozkazujący niech uciekam uciekaj niech ucieka uciekajmy uciekajcie niech uciekają pozostałe formy czas przyszły m będę uciekał,
będę uciekaćbędziesz uciekał,
będziesz uciekaćbędzie uciekał,
będzie uciekaćbędziemy uciekali,
będziemy uciekaćbędziecie uciekali,
będziecie uciekaćbędą uciekali,
będą uciekaćż będę uciekała,
będę uciekaćbędziesz uciekała,
będziesz uciekaćbędzie uciekała,
będzie uciekaćbędziemy uciekały,
będziemy uciekaćbędziecie uciekały,
będziecie uciekaćbędą uciekały,
będą uciekaćn będę uciekało,
będę uciekaćbędziesz uciekało,
będziesz uciekaćbędzie uciekało,
będzie uciekaćczas zaprzeszły m uciekałem był uciekałeś był uciekał był uciekaliśmy byli uciekaliście byli uciekali byli ż uciekałam była uciekałaś była uciekała była uciekałyśmy były uciekałyście były uciekały były n uciekałom było uciekałoś było uciekało było forma bezosobowa czasu przeszłego uciekano tryb przypuszczający m uciekałbym,
byłbym uciekałuciekałbyś,
byłbyś uciekałuciekałby,
byłby uciekałuciekalibyśmy,
bylibyśmy uciekaliuciekalibyście,
bylibyście uciekaliuciekaliby,
byliby uciekaliż uciekałabym,
byłabym uciekałauciekałabyś,
byłabyś uciekałauciekałaby,
byłaby uciekałauciekałybyśmy,
byłybyśmy uciekałyuciekałybyście,
byłybyście uciekałyuciekałyby,
byłyby uciekałyn uciekałobym,
byłobym uciekałouciekałobyś,
byłobyś uciekałouciekałoby,
byłoby uciekałoimiesłów przymiotnikowy czynny m uciekający, nieuciekający ż uciekająca, nieuciekająca uciekające, nieuciekające n uciekające, nieuciekające imiesłów przysłówkowy współczesny uciekając, nie uciekając rzeczownik odczasownikowy uciekanie, nieuciekanie - (2.1-2) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik uciekać się czas teraźniejszy uciekam się uciekasz się ucieka się uciekamy się uciekacie się uciekają się czas przeszły m uciekałem się uciekałeś się uciekał się uciekaliśmy się uciekaliście się uciekali się ż uciekałam się uciekałaś się uciekała się uciekałyśmy się uciekałyście się uciekały się n uciekałom się uciekałoś się uciekało się tryb rozkazujący niech się uciekam uciekaj się niech się ucieka uciekajmy się uciekajcie się niech się uciekają pozostałe formy czas przyszły m będę się uciekał,
będę się uciekaćbędziesz się uciekał,
będziesz się uciekaćbędzie się uciekał,
będzie się uciekaćbędziemy się uciekali,
będziemy się uciekaćbędziecie się uciekali,
będziecie się uciekaćbędą się uciekali,
będą się uciekaćż będę się uciekała,
będę się uciekaćbędziesz się uciekała,
będziesz się uciekaćbędzie się uciekała,
będzie się uciekaćbędziemy się uciekały,
będziemy się uciekaćbędziecie się uciekały,
będziecie się uciekaćbędą się uciekały,
będą się uciekaćn będę się uciekało,
będę się uciekaćbędziesz się uciekało,
będziesz się uciekaćbędzie się uciekało,
będzie się uciekaćczas zaprzeszły m uciekałem się był uciekałeś się był uciekał się był uciekaliśmy się byli uciekaliście się byli uciekali się byli ż uciekałam się była uciekałaś się była uciekała się była uciekałyśmy się były uciekałyście się były uciekały się były n uciekałom się było uciekałoś się było uciekało się było forma bezosobowa czasu przeszłego uciekano się tryb przypuszczający m uciekałbym się,
byłbym się uciekałuciekałbyś się,
byłbyś się uciekałuciekałby się,
byłby się uciekałuciekalibyśmy się,
bylibyśmy się uciekaliuciekalibyście się,
bylibyście się uciekaliuciekaliby się,
byliby się uciekaliż uciekałabym się,
byłabym się uciekałauciekałabyś się,
byłabyś się uciekałauciekałaby się,
byłaby się uciekałauciekałybyśmy się,
byłybyśmy się uciekałyuciekałybyście się,
byłybyście się uciekałyuciekałyby się,
byłyby się uciekałyn uciekałobym się,
byłobym się uciekałouciekałobyś się,
byłobyś się uciekałouciekałoby się,
byłoby się uciekałoimiesłów przymiotnikowy czynny m uciekający się, nieuciekający się ż uciekająca się, nieuciekająca się uciekające się, nieuciekające się n uciekające się, nieuciekające się imiesłów przysłówkowy współczesny uciekając się, nie uciekając się rzeczownik odczasownikowy uciekanie się, nieuciekanie się
- przykłady:
- (1.1) Na widok ojca uciekała po prostu do swego pokoiku na piętrze, położonego tuż obok strychu[2].
- składnia:
- (1.1) uciekać z + D. • uciekać do + D. • uciekać z + N. • uciekać przed + N.
- (1.2) uciekać przed + N.
- kolokacje:
- (1.1) uciekać z kraju / z więzienia / z kimś
- (1.2) uciekać od problemów / od rzeczywistości
- synonimy:
- (1.1) pierzchać, rejterować, czmychać, wydostawać się, ewakuować, uchodzić, reg. śl. pomykać; pot. wiać, znikać, zmiatać; wulg. spieprzać; wulg. spierdalać
- (1.2) odbiegać, unikać
- antonimy:
- (1.1) zostawać
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. ucieczka ż, uciekinier m, uciekinierka ż, uciekanie n
- przym. ucieczkowy
- czas. uciec
- związki frazeologiczne:
- uciekać, gdzie pieprz rośnie • przysłowia: dusza uciekła w pięty • od złego człowieka odrzynaj połę a uciekaj[3] • robota nie zając, nie ucieknie • czas ucieka, wieczność czeka
- etymologia:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) escape, flee, run away, pot. skedaddle
- arabski: (1.1) هرب, أبق
- baskijski: (1.1) ihes egin
- bułgarski: (1.1) бягам; (1.2) избягвам, бягам; (1.3) тека, изтичам
- chiński standardowy: (1.1) 跑 (pǎo)
- duński: (1.1) flygte, rømme
- esperanto: (1.1) fuĝi; (1.2) eviti
- francuski: (1.1) s'enfuir, s'échapper; (1.2) fuir, éviter; (1.3) s'échapper
- hawajski: (1.1) wehe
- hebrajski: (1.1) לברוח
- hiszpański: (1.1) escapar, escaparse, huir, fugarse; (1.2) rehuir, evitar; (1.3) escaparse, rebosar, derramarse; (2.1) recurrir; (2.2) recurrir, apelar
- interlingua: (1.1) escappar, discampar, fugir; (1.2) evader
- jidysz: (1.1) אַנטלויפֿן (antlojfn), אַוועקלויפֿן (aweklojfn), מאַכן פּליטה (machn plejte)
- kaszubski: (1.1) ùcekac, wiornąc
- kataloński: (1.1) escapar
- maltański: (1.1) ħarab
- niderlandzki: (1.1) ontsnappen, vluchten, weglopen
- niemiecki: (1.1) fliehen, entfliehen, flüchten, abhauen, weglaufen; (1.2) entgehen, entkommen; (1.3) auslaufen
- norweski (bokmål): (1.1) flykte
- nowogrecki: (1.1) φεύγω, δραπετεύω; (1.2) αποφεύγω; (1.3) ξεχειλίζω
- rosyjski: (1.1) убегать
- somalijski: (1.1) carar
- szwedzki: (1.1) fly, rymma, smita; (1.2) undfly, undvika; (1.3) läcka ut, sippra ut; (2.1) ta till, tillgripa
- ukraiński: (1.1) тікати
- wilamowski: (1.1) atkłaufa, atkłaojfa, fütłaojfa
- włoski: (1.1) battersela, scappare, fuggire
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 Hasło „uciec się – uciekać się” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Małgorzata Musierowicz, Dziecko piątku, 1993, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
- ↑ Jan Tokarski, A ileż to kłopotu… ze spójnikiem „a”, „Poradnik Językowy” nr 2/1951, s. 14.