mowa
mowa (język polski)
edytuj- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) przemówienie, wypowiedź; zob. też mowa (retoryka) w Wikipedii
- (1.2) język, zbiór słów i reguł gramatycznych
- (1.3) zdolność mówienia; zob. też mowa (językoznawstwo) w Wikipedii
- (1.4) przen. znaczenie, sens gestów, znaków, sygnałów
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik mowa mowy dopełniacz mowy mów celownik mowie mowom biernik mowę mowy narzędnik mową mowami miejscownik mowie mowach wołacz mowo mowy - (1.3) blm
przypadek liczba pojedyncza mianownik mowa dopełniacz mowy celownik mowie biernik mowę narzędnik mową miejscownik mowie wołacz mowo
- przykłady:
- (1.1) Mowa prezydenta trwała ponad godzinę.
- (1.2) Dzieci emigrantów powinny poznać mowę swych ojców.
- (1.3) Dlaczego milczysz? Straciłeś mowę?
- (1.4) Mowa ciała obejmuje m.in. gesty i ruchy ciała, mimikę i ruchy oczu.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) wygłosić mowę • mowa tronowa / inauguracyjna / pogrzebowa / pożegnalna
- (1.2) część mowy • mowa ojczysta • żywa mowa
- (1.3) narząd mowy
- (1.4) mowa ciała • mowa gwiazd
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. rozmowy nmos, rozmównica ż, mówca ż, mówczyni ż, mównica ż, przemowa ż, przemówienie n, mowność ż, mówienie n, mówka ż, rozmowa ż
- czas. mółwić, mawiać, wymawiać, przemawiać, mówić ndk.
- przym. mowny, niemy
- przysł. mownie
- związki frazeologiczne:
- o wilku mowa • mowa zależna • mowa niezależna • mowa-trawa • odjąć mowę • nie ma mowy • mowa nienawiści
- etymologia:
- od XIV wieku; ogólnosłowiańskie < st.pol. mołva (XIV-XV wiek) < prasł. *mlva → wydawanie dźwięków (później: gadanie, mowa) < prasł. *mlviti[1]
- uwagi:
- zob. też mowa w Wikicytatach
- zob. Aneks:Przysłowia polskie - mowa
- tłumaczenia:
- (1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: język
- angielski: (1.1) speech, address; (1.3) speech
- arabski: (1.1) كلام, منطق
- baskijski: (1.1) hitzaldi, mintzaldi; (1.2) hizkera, hizkuntza; (1.3) mintzamen
- białoruski: (1.3) маўленне n
- chiński standardowy: (1.1) 讲话 (jiǎnghuà)
- czeski: (1.1) řeč ż; (1.2) řeč ż, mluva ż; (1.3) řeč ż, mluva ż
- duński: (1.1) tale w
- esperanto: (1.1) parolo; (1.3) parolo
- francuski: (1.1) discours m; (1.3) parole
- hiligaynon: (1.1) diskurso
- hiszpański: (1.1) discurso m, oración ż, alocución ż; (1.2) habla ż, idioma ż, lengua ż; (1.3) habla ż, lengua ż; (1.4) lenguaje m
- interlingua: allocution
- islandzki: (1.1) ræða ż
- jidysz: (1.1) רעדע ż (rede)
- kaszubski: (1.2) gôdka ż
- łotewski: (1.1) runa ż; (1.2) valoda ż; (1.3) runa ż
- niemiecki: (1.1) Rede ż; (1.2) Sprache ż
- nowogrecki: (1.3) ομιλία ż
- rosyjski: (1.1) речь ż; (1.2) речь ż; (1.3) речь ż
- słowacki: (1.1) reč ż; (1.2) reč ż; (1.3) reč ż
- staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) бесѣда ż
- szwedzki: (1.1) tal n
- turecki: (1.1) konuşma
- ukraiński: (1.1) промова ż; (1.2) мова ż
- wilamowski: (1.1) ryd ż, rȳd ż
- źródła:
- ↑ Hasło „mowa” w: Izabela Malmor, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Szkolne PWN ParkEdukacja, Warszawa-Bielsko-Biała 2009, ISBN 978-83-262-0146-2.