hetman

 

wymowa:

IPA: [ˈxɛtmãn], AS: [χetmãn], zjawiska fonetyczne: nazal. ​^?/i

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) wojsk. hist. najwyższy dowódca wojsk Polski i Litwy; zob. też hetman w Wikipedii

(1.2) wojsk. hist. przywódca Kozaków

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(2.1) szach. figura mogąca poruszać się w każdym kierunku; zob. też hetman (szachy) w Wikipedii

odmiana:

(1.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	hetman	hetmani / hetmanowie[1]
dopełniacz	hetmana	hetmanów
celownik	hetmanowi	hetmanom
biernik	hetmana	hetmanów
narzędnik	hetmanem	hetmanami
miejscownik	hetmanie	hetmanach
wołacz	hetmanie	hetmani / hetmanowie

(2.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	hetman	hetmany
dopełniacz	hetmana	hetmanów
celownik	hetmanowi	hetmanom
biernik	hetmana	hetmany
narzędnik	hetmanem	hetmanami
miejscownik	hetmanie	hetmanach
wołacz	hetmanie	hetmany

przykłady:

(1.1) Szlachcic skłonił się przed hetmanem.

(2.1) Nie zawsze warto promować piona na hetmana.

składnia:

kolokacje:

(1.1) Hetman Wielki Koronny • Hetman Wielki Litewski

(2.1) biały / czarny hetman • ruszyć się / zbić hetmanem • zbić / pobić / promować / dorobić / podłożyć / stracić hetmana

synonimy:

(2.1) królowa, królówka, dama

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. hetmaństwo n, hetmańszczyzna ż, Hetmańszczyzna ż, hetmanowa ż, hetmanowicz m, hetmanienie n

forma żeńska hetmanka ż

czas. hetmanić ndk.

przym. hetmański, hetmanowy

związki frazeologiczne:

etymologia:

czes. hejtman < niem. heuptman^[2]

źródłosłów nazwiska Hetman

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) hetman; (2.1) queen
• białoruski: (1.1) гетман m; (1.2) гетман m; (2.1) ферзь m, каралева ż
• bułgarski: (1.1) хетман m; (1.2) хетман m
• duński: (2.1) dronning w, dame w
• esperanto: (1.1) hetmano; (1.2) hetmano, atamano; (2.1) damo
• fiński: (2.1) kuningatar
• hiszpański: (2.1) reina ż
• islandzki: (2.1) drottning ż
• japoński: (1.1) ヘトマン; (2.1) クイーン
• jidysz: (1.2) העטמאַן m (hetman); (2.1) קיניגין ż (kinigin), מלכּה ż (malke), דאַמע ż (dame)
• łaciński: (2.1) regina ż
• niderlandzki: (2.1) dame
• niemiecki: (1.1) Hetman m; (1.2) Hetman m; (2.1) Dame ż
• nowogrecki: (2.1) βασίλισσα ż
• rosyjski: (1.1) ге́тман m; (1.2) ге́тман m; (2.1) фе́рзь m, короле́ва ż
• szwedzki: (2.1) dam w; drottning w
• turecki: (2.1) vezir
• ukraiński: (1.1) гетьман m; (1.2) гетьман m; (2.1) ферзь m, королева ż
• wilamowski: (1.1) hetmon m
• włoski: (1.1) etmano m; (2.1) donna ż, regina ż

źródła:

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) hist. hetman (polski bądź kozacki)

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

IPA: [ɛt'mɑ̃]

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) hist. hetman

(1.2) ataman

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. hetmanat m

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła: