Turkologia
Turkologia – nauka o językach, literaturach, kulturach, dziejach, wierzeniach i zwyczajach ludów turkijskich[1].
Obejmuje ona tradycyjnie dwa kierunki badań: z jednej strony studia nad Turkami osmańskimi i współczesną Republiką Turcji, z drugiej zaś – nad wszystkimi ludami turkijskimi[1]. Badania te dotyczą często w praktyce tylko nauk humanistycznych, w szczególności filologii[1].
Kompendia turkologiczne
edytuj- niemieckojęzyczna seria Philologiae Turcicae Fundamenta (dwa tomy wydane w latach 1959–1965)[2], kontynuowana przez Philologiae et Historiae Turcicae Fundamenta (w latach 2000–2021 ukazały się cztery tomy)[3]
- Turkologie. Annemarie von Gabain, Omeljan Pritsak, Nikolaus Poppe, J. Benzing, Karl H. Menges, Ahmet Temir, Zeki Velidi Togan, Franz Taeschner, O. Spies, Ahmed Caferoğlu, Abdullah Battal-Taymas. Leiden – Köln: E. J. Brill, 1963, seria: Handbuch der Orientalistik. (niem.). – obejmuje języki i literatury turkijskie
- Karl H. Menges: The Turkic languages and peoples. An introduction to Turkic studies. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 1995, seria: Veröffentlichungen der Societas Uralo-Altaica. ISBN 3-447-03533-1. (ang.).
Turkologia w Polsce
edytujKontakty polityczne Polski z Imperium Osmańskim sięgają początków XV wieku i dość wcześnie objęły poza polityką także inne kwestie tureckie i tatarskie, w tym wiedzę na temat języków używanych przez te ludy. Głębsza znajomość spraw tureckich widoczna jest w okresie Oświecenia i Romantyzmu[4].
Początki naukowej turkologii w Polsce sięgają okresu bezpośrednio po zakończeniu pierwszej wojny światowej, kiedy to działali dwaj wybitni turkolodzy Władysław Kotwicz i Tadeusz Kowalski[4].
Po drugiej wojnie światowej studia turkologiczne uprawiano m.in. na Uniwersytecie Jagiellońskim, Uniwersytecie Warszawskim oraz w Polskiej Akademii Nauk[4].
Na początku XXI wieku badania turkologiczne prowadzone są w następujących ośrodkach uniwersyteckich:
- Zakład Turkologii i Ludów Azji Środkowej na Wydziale Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego
- Katedra Turkologii Instytutu Orientalistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Zakład Turkologii Instytutu Orientalistyki na Wydziale Neofilologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Od roku 1995 wydawana jest w Krakowie seria książek turkologicznych pt. Studia Turcologica Cracoviensia.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Tryjarski 1995 ↓, s. 9.
- ↑ Philologiae Turcicae Fundamenta. [w:] Katalog der Deutschen Nationalbibliothek [on-line]. [dostęp 2021-12-26]. (niem.).
- ↑ Philologiae et Historiae Turcicae Fundamenta. [w:] Katalog der Deutschen Nationalbibliothek [on-line]. [dostęp 2021-12-26]. (niem.).
- ↑ a b c Tryjarski 1995 ↓, s. 10.
Bibliografia
edytuj- Edward Tryjarski: In confinibus Turcarum. Szkice turkologiczne. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, 1995. ISBN 83-85463-31-3.