Shanxi
Shanxi (ⓘwymowa; chiń. 山西; pinyin Shānxī; Wade-Giles Shan-hsi) – prowincja w środkowych Chinach. Ludność stanowią w większości Chińczycy Han, ale mieszkają tam również Mongołowie i Dunganie.
| |||||||||
| prowincja | |||||||||
| |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stolica | |||||||||
| Kod ISO 3166-2 |
CN-14 | ||||||||
| Gubernator | |||||||||
| Powierzchnia |
156 572 km² | ||||||||
| Populacja (2020) • liczba ludności |
| ||||||||
| • gęstość |
223 os./km² | ||||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||||
| Liczba prefektur |
11 | ||||||||
| Liczba powiatów |
119 | ||||||||
| Liczba gmin |
1388 | ||||||||
Położenie na mapie Chin
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Geografia
edytujObszar Shanxi zajmuje silnie zerodowana wyżyna, poprzecinana pasmami górskimi. Najwyższy szczyt znajduje się w górach Wutai Shan i osiąga 3058 m n.p.m. Na zachodzie biegną góry Lüliang Shan z wysokościami do 2831 m n.p.m., na wschodzie Taihang Shan (do 2870 m n.p.m.), a w środkowej części rozległe kotliny śródgórskie. Klimat umiarkowany, ciepły, kontynentalny, suchy. Roczna suma opadów waha się od 250 do 500 mm. Główną rzeką jest Huang He z dopływem Fen He. W części północno-zachodniej i zachodniej rosną stepy i lasostepy.
Podział administracyjny
edytujProwincja Shanxi składa się z jedenastu prefektur miejskich:
| Mapa | Lp. | Nazwa | Chiński | Hanyu pinyin | Siedziba |
|---|---|---|---|---|---|
| — Prefektury miejskie — | |||||
| 1 | Taiyuan | 太原市 | Tàiyuán Shì | Dzielnica Xinghualing | |
| 2 | Changzhi | 长治市 | Chángzhì Shì | Dzielnica Chengqu | |
| 3 | Datong | 大同市 | Dàtóng Shì | Dzielnica Chengqu | |
| 4 | Jincheng | 晋城市 | Jìnchéng Shì | Dzielnica Chengqu | |
| 5 | Jinzhong | 晋中市 | Jìnzhōng Shì | Dzielnica Yuci | |
| 6 | Linfen | 临汾市 | Línfén Shì | Dzielnica Yaodu | |
| 7 | Lüliang | 吕梁市 | Lǚliáng Shì | Dzielnica Lishi | |
| 8 | Shuozhou | 朔州市 | Shuòzhōu Shì | Dzielnica Shuocheng | |
| 9 | Xinzhou | 忻州市 | Xīnzhōu Shì | Dzielnica Xinfu | |
| 10 | Yangquan | 阳泉市 | Yángquán Shì | Dzielnica Chengqu | |
| 11 | Yuncheng | 运城市 | Yùnchéng Shì | Dzielnica Yanhu | |
Gospodarka
edytujShanxi to główny region wydobycia węgla kamiennego w Chinach. Największe ośrodki wydobycia to Datong i Yangquan. Ponadto wydobywa się rudy żelaza i inne metale, ropę naftową, złoto i azbest.
Rozwinięte jest hutnictwo żelaza (w Taiyuan), przemysł maszynowy (główne ośrodki: Taiyuan, Datong i Yuci), koksochemiczny (Datong), farmaceutyczny, włókienniczy (Taiyuan), spożywczy i materiałów budowlanych.
Rolnictwo rozwinięte w kotlinach śródgórskich i dolinach rzek. Grunty orne zajmują 25% prowincji. Uprawia się pszenicę, kukurydzę, proso, ryż, bawełnę, soję, rzepak, warzywa, drzewa owocowe i winorośl. Hodowla słabo rozwinięta, odnosi się głównie do bydła, hodowanego na północnym zachodzie.
Transport głównie samochodowy.
Edukacja
edytujSzkoły wyższe:
- Shanxi University
- Taiyuan University of Technology
- Shanxi Agricultural University
- Shanxi Medical University
- Shanxi Teachers University
- Shanxi University of Finance and Economics
- North China University of Science and Technology
- Taiyuan University of Science and Technology
- Changzhi Medical College
- Shanxi College of Traditional Chinese Medicine
- Xinzhou Teachers University
- Yuncheng University
- Taiyuan Normal University
- Jinzhong College
- Changzhi College
- Datong University
Linki zewnętrzne
edytuj- Strona prowincji w języku chińskim. shanxi.gov.cn. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-10)].
- Strona o chińskich prowincjach w języku angielskim
Przypisy
edytuj- ↑ Communiqué of the Seventh National Population Census (No. 3) [online] [dostęp 2021-05-20] (ang.).