Pieprznik szary

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cantharellus, Hydnaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1798 r. Christiaan Hendrik Persoon nadając mu nazwę Merulius cinereus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Elias Fries w 1821 r.^[1]

Synonimów ma ponad 20^[2].

Nazwę polską nadali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968 roku^[3].

Pieprznik szary zaliczany jest do tzw. grzybów wielkoowocnikowych. Część podziemna plechy, grzybnia, jest najczęściej niewidoczna, natomiast owocniki z podstawkami wykształcającymi zarodniki wyrastają ponad warstwę mchów na dnie lasu^[4]. Widać wyraźną granicę pomiędzy jasnymi listwami hymenoforu a ciemnoszarym trzonem.

Kapelusz

Średnica 2–6 cm, lejkowaty o nieregularnie faliście wygiętym brzegu. Ciemnoszara powierzchnia, pokryta drobnymi łuseczkami lub naga^[5].

Hymenofor

Szary, w formie biało omszonych listewek podobnych do blaszek, rozwidlony i zbiegających nieraz prawie do nasady owocnika^[4].

Trzon

Długości 3–8 cm, średnicy od 0,5 do 1 cm, szaro-brązowy, pusty w środku. Jaśniejszy od kapelusza^[4].

Miąższ

Szarobrązowy do czarniawego, cienki, zazwyczaj elastyczny o owocowym^[5] dość mocnym (czasem niemiłym) zapachu i łagodnym smaku^[4].

Wysyp zarodników

Kremowożółtawy^[5] lub biały, zarodniki 9–10 × 5–6 µm, eliptyczne, gładkie, wewnątrz często z jedną, dużą gutulą^[4].

Gatunek rzadki, występuje w Europie i na północy Ameryki Północnej^[3].

Rośnie w lasach liściastych i iglastych, na żyznych glebach. Zwłaszcza w okolicy buczyny i dębów^[5], często pośród mchów. Owocniki pojawiają się od lipca do października^[3].

Gatunek mikoryzowy. Grzyb jadalny^[4].

• Lejkowiec dęty (Craterellus cornucopioides) – większy, brak listew lub listwy lekko pomarszczone, hymenium gładkie lub wzdłużnie żyłkowany^[4].
• Lejkowniczek pełnotrzonowy (Pseudocraterellus undulatus) – nieregularnie kędzierzawy brzeg kapelusza i jasnoszare hymenium^[4].

Pomylenie pieprznika jadalnego z którymkolwiek z innych gatunków pieprzników z punktu widzenia grzybiarzy nie ma znaczenia, gdyż wszystkie one są jadalne^[4]. Pieprznika szarego od góry trudno rozpoznać. Jasnoszare listwy na spodniej stronie kapelusza ułatwiają identyfikację gatunku^[5].