Oruro

Oruro położone jest w zachodniej części Boliwii, w Andach Środkowych, na płaskowyżu Altiplano, na wysokości 3709 m n.p.m., na północ od jeziora Poopó. Administracyjnie znajduje się w departamencie Oruro^[1][3][4].

Średnie dzienne temperatury wahają się w ciągu roku od 15 do 20 °C, natomiast średnie temperatury w nocy od -8 do 4 °C. Największe opady mają miejsce w styczniu (94 mm), natomiast najmniejsze są w czerwcu i lipcu (3 mm). Średnie nasłonecznienie w ciągu roku waha się od 6 do 9 godzin dziennie^[5].

Miasto zostało założone 1 listopada 1606 roku jako Villa Imperial de Don Felipe de Austria, nazwane tak na cześć króla Hiszpanii Filipa III^[3].

Istnienia miasta od początku związane było z wydobyciem srebra, którego złoża zostały odkryte w regionie 1605 roku^[3]. Miasto wzbogaciło się na wydobyciu srebra i w 1670 roku miało 80 tys. mieszkańców^[3]. Praca w kopalniach nie odbywała się w systemie mita, lecz bazowała na wolnych pracownikach, którzy otrzymywali relatywnie wysokie wynagrodzenie i chętnie osiedlali się w mieście^[3]. Oruro było największym miastem hiszpańskim zdobytym podczas powstania Tupaca Amaru II (1780–1781)^[6]. Podczas wojny o niepodległość od Hiszpanii na początku XIX wieku, miasto przechodziło z rąk do rąk, a podczas walk została zniszczona infrastruktura górnicza i po wojnie mieszkało w Oruro mniej niż 5 tys. osób^[6]. Po odbudowie kopalń, wydobycie cyny ponownie przyczyniło się do rozwoju miasta, które zyskało na budowie linii kolejowej do wybrzeża Pacyfiku w 1892 roku^[6]. Wówczas założono tam szkołę górniczą, której dyrektorem na początku drugiej dekady XX wieku był Polak Aleksander Tarkowski. W latach 1913–1919 wykładowcą, a od 1915 do 1919 rektorem, był polski paleontolog Roman Kozłowski (1889–1977)^[7]. Doprowadził on do nadania jej statusu uczelni wyższej (od 1918 – Escuela National de Ingenieros de Minas).

Kopalnie wokół Oruro kontrolowały rody Aramayo, Hochschild i Patîño^[6] – trzech baronów cynowych Carlosa Aramayo (1889–1982), Mauricio Hochschilda (1881–1957) i Simóna Patiño (1862–1947)^[8]. W 1952 roku, po rewolucji robotniczej, w której główną rolę odegrały górnicze związki zawodowe Federación Sindical de Trabajadores Mineros de Bolivia (FSTMB), kopalnie zostały znacjonalizowane^[6]. W 1985 roku, po załamaniu się cen cyny, przemysł górniczy upadł^[6]. Nieefektywna państwowa korporacja górnicza została rozwiązana a kopalnie zamknięte^[6].

W 2012 roku populacja departamentu liczyła 264 943 mieszkańców. W porównaniu z 2001 rokiem rosła ona średnio o 2,44% rocznie^{[potrzebny przypis]}.

Zmiania liczby ludności w latach 1979–2012

Oruro znane jest z dorocznego karnawału, w którym przetrwały elementy przedkolumbijskich wierzeń indiańskich^[9].

W czasach pre-kolumbijskich Oruro było ośrodkiem kultu, później Indianie Uru urządzali tu festiwal Ito^[9]. Kolonialna władza hiszpańska wprowadziła zakaz tych uroczystości w XVII wieku^[9]. Festiwal odbywał się jednak nadal pod przykryciem liturgii chrześcijańskiej^[9]. Festiwal Ito przekształcił się w obchody święta Matki Bożej Gromnicznej obchodzonego 2 lutego^[9]. Obecnie karnawał trwa dziesięć dni i odbywa się przed Wielkim Postem^[9].

W sobotę przed Popielcem odbywa się parada „entrada”^[1], łącząca elementy tradycyjne, chrześcijańskie i zapożyczenia ze średniowiecznych misteriów^[9]. W paradzie bierze udział prawie 40 tys. tancerzy i muzyków, którzy przez 24 godziny pokonują w kółko czterokilometrową trasę pochodu^[9]. Uczestnicy noszą maski i kolorowe kostiumy^[9]. Podczas parady wykonywane są tradycyjne tańce „lama lama” i „diablada”^[9].

„Diablada”, czyli „taniec diabłów”, prowadzona jest przez dwóch tancerzy przebranych za Lucyfera i Archanioła Michała, za którymi podążają setki tancerzy przebranych za diabłów z rogatymi maskami o wielkich błękitnych oczach i z potarganymi włosami^[1]. Taniec z jednej strony obrazuje zwycięską walkę Michała z Lucyferem, z drugiej jest to hołd diabłu – inkarnacji pre-kolumbijskiego boga podziemi Huari^[1].

W 2001 roku karnawał w Oruro zostały proklamowany arcydziełem ustnego i niematerialnego dziedzictwa ludzkości a w 2008 roku wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO^[9].

Oruro jest siedzibą katolickiej diecezji Oruro, której biskupem jest polski misjonarz, werbista ojciec Krzysztof Białasik^[10].

•   Salt Lake City^[11]

• Tramwaje w Oruro
• Port lotniczy Juan Mendoza

• Festiwal w Oruro: strona oficjalna. [dostęp 2016-06-19]. (hiszp.).