Melek Taus

Bóg (Xuwade^[5]) stworzył Siedem Tajemnic (Heft Sur) lub Siedmiu Aniołów, spośród których przywództwo objął Książę (prawdopodobnie Tawusi Melek)^[6]. Zadaniem tych istot było ułatwienie stworzenia świata^[7], bądź dokończenie dzieła stworzenia^[2]. Te siedem bytów zaopiekowało się światem i brało udział w stworzeniu Adama, pierwszego człowieka^[8]. Melek Taus odmówił uklęknięcia przed Adamem, tak jak anioł Azazel (Iblis) w islamie, co wzbudza jego konotacje z szatanem^[9] (jezydyzm jednak nie ma nic wspólnego z satanizmem^[10]). Sprzeciwił się Bogu, za co został strącony do piekła^[2]. Żałował swojego buntu i swymi łzami ugasił ogień piekielny, a Bóg ulitował się nad nim i unicestwił piekło^[2] (w innej wersji Anioł Paw zstąpił z niebios, zapłakał nad cierpieniem na świecie, a jego łzy zgasiły piekło^[11]).

Melek Taus miał objawić się ludziom w Lalisz(inne języki)^[12]. Pojawił się pośród wulkanów i górskich lawin^[2]. Był pierwszą czującą istotą, która zaistniała na świecie^[2]. Boga przestał interesować los ludzi i dlatego wyznaczył na władcę świata Anioła Pawia, który zajmuje się światem i nim rządzi ^[2][13]. Anioł Paw sprawuje władzę w imieniu Boga^[3]. Sprawił także, że świat stał się piękny i gościnny, gdyż oddał mu barwy ze swego pawiego ogona^[2].

Bóg w wierzeniach jezydów manifestuje się poprzez Wielką Triadę, którą tworzą: Tawusi Melek, Szejk Adi ibn Musafir(inne języki) oraz Sułtan Ezid(inne języki)^[14]. Bóg ma charakter deus otiosus^[5]. Oddają mu cześć, uważają go za jednocześnie dobrego i złego, stałego i zmiennego^[15]. Tawusi Melek jest przedstawiany jako paw, rzadziej kogut, kruk albo gołąb^[14].

Bardzo rzadko wierni odnoszą się do Anioła Pawia wprost, podobnie jak do Boga; jest tylko jeden qewl (pieśń religijna) z jego imieniem w nazwie, jednak nie zawiera bezpośredniego odniesienia do niego^[14]. Największym przewinieniem religijnym jest obraza Anioła Pawia, wierny ma obowiązek zabić bluźniercę, który by obrażał tę postać^[16].

Szczególnym miejscem kultu Anioła Pawia jest Quba Mere Diwane w Armenii, świątynia pod wezwaniem Meleka Tausa i siedmiu aniołów^[17].

Podczas święta Obnoszenia Pawia dostojnicy religijni odwiedzają wsie i przynoszą poświęcone obrazy z wyobrażeniami pawia zwane senjâq^[18]. Podczas najważniejszego święta, tj. Uroczystego Zgromadzenia w Lalisz oddawana jest cześć siedmiu aniołom i szejkowi Adiemu^[18].

Możliwe, że jezydzki zakaz noszenia ciemnoniebieskich ubiorów jest związany z zarezerwowaniem tego koloru dla Tawusi Meleka^[19].

Anioł Paw jest utożsamiany z posłańcem śmierci, Azraelem^[20]. Niektórzy utożsamiają go także z szejkiem Adim^[3]. W jednym z mitów zaratusztriańskich, który przytacza ormiański teolog Eznik z V wieku, Aryman stworzył Pawia, aby udowodnić, że może czynić dobro pomimo braku takiej woli do jego czynienia^[21].

• KarolK. Kaczorowski KarolK., Religie Kurdów: jezydyzm, ahl-e haqq, alewizm, Katowice: Wydawnictwo Sacrum, 2015, ISBN 978-83-938791-4-4 [dostęp 2024-09-23] .
• GrzegorzG. Ciecieląg GrzegorzG., Andrzej JuliuszA.J. Sarwa Andrzej JuliuszA.J. (red.), Czarna Księga oraz inne teksty sakralne jazydów, Święte Księgi, Święte Teksty, Sandomierz: Wydawnictwo "Armoryka", 2011, ISBN 978-83-62661-05-3 [dostęp 2024-09-23] .
• PawełP. Smoleński PawełP., Zielone migdały, czyli Po co światu Kurdowie, Reportaż, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2016, ISBN 978-83-8049-222-6 [dostęp 2024-09-23] .