Louis Gossett Jr.

Urodził się na Coney Island w nowojorskim okręgu Brooklyn^[6]. Jego matka, Hellen Rebecca (z domu Wray), pracowała jako pielęgniarka, a ojciec, Louis Gossett Sr., był tragarzem^[7][8]. Jego ojciec zmarł zmagając się z chorobą alkoholową^[9]. Uczęszczał do Mark Twain Intermediate School 239^[8]. W 1954 ukończył Abraham Lincoln High School^[8], a następnie uczęszczał na Uniwersytet Nowojorski, odmawiając stypendium sportowego. Choroba Heinego-Medina opóźniła ukończenie studiów. Okazał się utalentowanym koszykarzem, znajdował się w orbicie zainteresowań New York Knicks, jednak kontuzja sportowa doprowadziła do decyzji o zapisaniu się na zajęcia aktorskie. W wieku 17 lat wystąpił w szkolnym przedstawieniu You Can’t Take It with You^[10].

Jego nauczyciel angielskiego zachęcił go do udziału w castingu na Broadwayu^[9]. Gossett pokonał 445 innych kandydatów^[9]. W 1953 zadebiutował na Broadwayu w roli Spencera Scotta w produkcji Zbyt gigantyczny krok^[11], a w 1956 na Off-Broadwayu^[12]. Powrócił na Broadway w roli Kenny’ego w komedii Biuro na tranzystorach (1955)^[11] i jako George Murchison w sztuce Lorraine Hansberry Rodzynek w słońcu (1959)^[11] u boku Sidneya Poitiera. Stał się stałym bywalcem Actors Studio^[9].

We wczesnych latach 60. XX wieku Gossett był uważany za utalentowanego muzyka ludowego, a jego karierze wokalnej pomogło pojawienie się w lokalu Folk City w Nowym Jorku^[13]. Podpisany przez Powertree Records singiel Gossetta „Hooka 'Dooka', Green Green” / „Goodmornin' Captain” został wydany na początku 1964. Później w maju ukazał się „Red Rosy Bush” / „See See Rider”^[14]. W 1967 piosenka „Handsome Johnny” ukazała się na albumie Mixed Bag Richiego Havensa^[14]. We wrześniu 1967 jego singiel „Where Have All the Flowers Gone?” / „Just a Girl” został wydany w Warner Brothers 7078. W 1970 jego album From Me to You został wydany przez BT Puppy Records BTPS-1013. Zawierała ona niektóre z jego własnych kompozycji^[15].

Jego kariera doprowadziła do Hollywood i występów w dziesiątkach filmów i seriali telewizyjnych, w tym serialu NBC Wielka historia (The Big Story, 1957), dramacie ABC Syndrom Łazarza (The Lazarus Syndrome, 1979) jako kardiolog, który ma wiele problemów w życiu osobistym z powodu poświęcenia się karierze, ale serialu fantastycznonaukowym NBC Moce Matthew Stara (The Powers of Matthew Star, 1982–1983) z Peterem Bartonem. Za rolę Fiddlera w serialu ABC Korzenie (1977) otrzymał nagrodę Emmy dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za pojedynczy występ w serialu dramatycznym lub komediowym^[3], a jako Anwar as-Sadat w miniserialu Sadat (1983) był nominowany do Złotego Globu dla najlepszego aktora w miniserialu lub filmie telewizyjnym^[3].

Jego pierwszą kinową rolą była postać George’a Murchisona w dramacie Daniela Petriego Rodzynek w słońcu (1961) u boku Sidneya Poitiera. W komediodramacie przygodowym George’a Cukora Podróże z moją ciotką (1972) został obsadzony w roli afrykańskiego wróżbity Zachary’ego Wordswortha, kochanka głównej bohaterki (Maggie Smith). W filmie przygodowym Petera Yatesa Głębia (1977) zagrał postać haitańskiego handlarza narkotyków Henriego Cloche’a.

Kreacja szkolącego pilotów starszego sierżanta Emila Foleya w melodramacie Taylora Hackforda Oficer i dżentelmen (1982) została uhonorowana Złotym Globem dla najlepszego aktora drugoplanowego^[2], NAACP Image Awards^[3] i Oscarem dla najlepszego aktora drugoplanowego w 1983. Przeszedł wówczas do historii jako trzeci czarnoskóry aktor nagrodzony tą statuetką (wcześniej nagrodę otrzymali Hattie McDaniel i Sidney Poitier)^[16].

Rola Draca w dramacie fantastycznonaukowym Wolfganga Petersena Mój własny wróg (1985) przyniosła mu nominację do nagrody Saturn w kategorii najlepszy aktor^[3]. W sensacyjnym dreszczowcu wojennym Sidneya J. Furiego Żelazny Orzeł (1986) wcielił się w postać płk. Charlesa „Chappy’ego” Sinclaira. Za postać Calvina Boucharda w dreszczowcu Szczęki 3 (1983) był nominowany Złotej Maliny jako najgorszy aktor drugoplanowy^[3]. W komedii sensacyjno–przygodowej J. Lee Thompsona Słoneczny wojownik (1986) z Chuckiem Norrisem zagrał najemnika Leo Portera. Jako Mathu w dramacie Volkera Schlöndorffa Stara wiara (A Gathering of Old Men, 1987) otrzymał kolejną nominację do nagrody Emmy^[3].

W telewizyjnym westernie komediowym HBO El Diablo (1990) zagrał cynicznego rewolwerowca Thomasa Van Leeka. W dramacie sensacyjnym Daniela Petriego Szkoła wyrzutków (Toy Soldiers, 1991) był nauczycielem męskiej szkoły z internatem przejętej przez terrorystów. Za kreację Sidneya Williamsa w telewizyjnym dramacie biograficznym HBO Historia Josephine Baker (The Josephine Baker Story, 1991) zdobył Złoty Glob dla najlepszego aktora drugoplanowego w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym^[3]. Jako Anderson Walker w serialu CBS Dotyk anioła (1997) odebrał NAACP Image Awards^[3] i był nominowany do Emmy^[3]. W dramacie telewizyjnym Hallmark Channel W butach swojego ojca (In His Father’s Shoes, 1997) został obsadzony w dwóch rolach – ojca i dziadka 15–letniego Claya^[17] (nominacja do Emmy^[3]); Gossett jako producent wykonawczy otrzymał nagrodę Emmy za wybitną specjalną realizację dla dzieci, młodzieży lub rodziny^[3]. Był reżyserem telewizyjnej noweli Piosenka miłosna dla mistrza z filmu romantycznego Love Songs (1999)^[18], gdzie za rolę Reubena w noweli Piosenka miłosna dla taty otrzymał Czarną Szpulę^[3]. Wystąpił jako William Reeves w serialu HBO Go Watchmen (2019).

W 2002 powrócił na Broadway w roli sprytnego prawnika Billy’ego Flynna w musicalu Chicago^[19].

Był trzykrotnie żonaty i trzykrotnie rozwiedziony. W sierpniu 1964 zawarł związek małżeński z Hattie Glascoe, małżeństwo zostało anulowane^[7]. 21 sierpnia 1973 poślubił Christinę Mangosing, z którą ma syna Satiego (ur. 1974). W 1975 doszło do rozwodu^[7]. 25 grudnia 1987 ożenił się z Cindy James Reese, z którą zaadoptował syna Sharrona Anthony’ego (ur. 1977)^[7]. W 1992 rozwiedli się^[7].

9 sierpnia 1969 Gossett bawił się z członkami The Mamas & the Papas, kiedy wszyscy zostali zaproszeni na imprezę w domu Sharon Tate w Los Angeles. Gossett poszedł do domu, aby wziąć prysznic i przebrać się, i już miał wyjść, gdy zobaczył w telewizji wiadomość, że Tate została zamordowana przez Charlesa Mansona i jego współpracowników^[20].

9 lutego 2010 Gossett ogłosił, że ma raka prostaty. Dodał, że choroba została zdiagnozowana we wczesnym stadium^[21]. Pod koniec grudnia 2020 Gossett trafił do szpitala w stanie Georgia z powodu COVID-19^[22].

Zmarł 29 marca 2024 w ośrodku rehabilitacyjnym w Santa Monica w Kalifornii w wieku 87 lat^[23].

• Rodzynek w słońcu (1961) jako George Murchison
• Właściciel (1970) jako Copee
• Leo ostatni (1970) jako Roscoe
• Podróże z moją ciotką (1972) jako Zachary Wordsworth
• Uśmiechnięty gliniarz (1973) jako inspektor James Larrimore
• Głębia (1977) jako Henri Cloche
• Korzenie (1977; serial TV) jako Fiddler
• Oficer i dżentelmen (1982) jako starszy sierżant Emil Foley
• Szczęki 3 (1983) jako Calvin Bouchard
• Sadat (1983) jako Anwar as-Sadat
• Kto pierwszy, ten lepszy (1984) jako Century
• Mój własny wróg (1985) jako Jeriba Shigan („Jerry”)
• Żelazny Orzeł (1986) jako płk. Charles „Chappy” Sinclair
• Słoneczny wojownik (1986) jako Leo Porter
• Stara wiara (1987) jako Mathu
• Dyrektor (1987; inny tytuł – Dyrektor szkoły) jako Jake Phillips
• Żelazny Orzeł II (1988) jako płk. Charles „Chappy” Sinclair
• Punisher (1989) jako Jake Berkowitz
• El Diablo (1990) jako Thomas Van Leek
• Historia Josephine Baker (1991) jako Sidney Williams
• Szkoła wyrzutków (1991) jako Edward Parker
• Mistyfikacja (1991) jako Lou Jackson
• Żelazny Orzeł 3 – Asy (1992) jako płk. Charles „Chappy” Sinclair
• Pojedynek oszustów (1992) jako Roy Palmer
• Monolit (1993) jako kpt. MacCandless
• Morderczy ogień (1993) jako Ben Durand
• Drużyna asów (1994) jako o. Dawkins
• Dobry człowiek w Afryce (1994) jako prof. Sam Adekunle
• Żelazny Orzeł IV (1995) jako gen. Charles „Chappy” Sinclair
• Akta hańby (1996) jako Questioner
• Inspektorzy (1998) jako inspektor Frank Hughes
• Inspektorzy II: Fałszywe papiery (2000) jako inspektor Frank Hughes
• Kolor miłości (2000) jako Lou Hastings
• Projekt „Momentum” (2003) jako Raymond Addison
• Solar Attack: Gwiazda śmierci (2005) jako prezydent Ryan Gordon
• Spisani na straty (2005) jako prezydent Gerald Fitzhugh
• Moje córki (2007) jako Willie
• Cover (2007) jako detektyw Hicks
• Delgo (2008) – król Zahn (głos)
• Małżeństwa i ich przekleństwa 2 (2010) jako Porter Jones
• Łaska i miłosierdzie (2010) jako George Wright
• Mój przyjaciel Smitty (2012) jako pan Smith

• Daktari (1968)
• Bonanza (1971)
• The Six Million Dollar Man (1975)
• Domek na prerii (1976)
• Korzenie (1977)
• Saturday Night Live (1982)
• Gdzie diabeł mówi dobranoc (1994)
• Podróż do Ziemi Obiecanej (1997)
• Dotyk anioła (1997)
• Zdarzyło się jutro (1997)
• Pół na pół (2004)
• Głowa rodziny (2006)
• Batman (2007)
• Ostry dyżur (2009)
• Gwiezdne wrota (2005–2006)
• Świry (2012)
• Zakazane imperium (2013)
• Madam Secretary (2014)
• Extant: Przetrwanie (2014–2015)
• Sprawa idealna (2017)
• Hap i Leonard (2018)
• Hawaii Five-0 (2018)
• Watchmen (2019)

• Rafał Wilkusz. Telegwiazda: Louis Gossett Jr. – Nie taki groźny. „Film”. nr 28/1992 (2243), s. 21, 1992-07-12. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
• Louis Gossett Jr., Phyllis Karas: An Actor and a Gentleman. Wiley, 2010-05-03. ISBN 978-0470574713.

• Louis Gossett Jr. (1936–2024) w bazie IMDb (ang.)
• Louis Gossett Jr. w bazie Filmweb
• Louis Gossett Jr. w bazie Notable Names Database (ang.)
• Louis Gossett Jr. w bazie Discogs.com (ang.)