[go: up one dir, main page]
Wikipedia

Chuck Norris

amerykański aktor, mistrz sztuk walki

Carlos Ray „Chuck” Norris[1][2] (ur. 10 marca 1940 w Ryan[3]) – amerykański aktor, producent filmowy i telewizyjny, mistrz sztuk walki, sześciokrotny mistrz świata w karate.

Chuck Norris
Ilustracja
Chuck Norris
Imię i nazwisko

Carlos Ray Norris

Data i miejsce urodzenia

10 marca 1940
Ryan, Stany Zjednoczone

Zawód

aktor, mistrz sztuk walki, producent filmowy

Współmałżonek

Dianne Holecheck
(1958–1988; rozwód)
Gena O’Kelley
(od 1998)

Lata aktywności

od 1968

Odznaczenia
Medal Służby Obrony Narodowej Korea Defense Service Medal (Stany Zjednoczone) Air Force Outstanding Unit Award (Stany Zjednoczone) Air Force Longevity Service Award (Stany Zjednoczone) Small Arms Expert Marksmanship (Stany Zjednoczone)
podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

15 grudnia 1989 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7000 Hollywood Boulevard[4][5].

Życiorys

edytuj

Wczesne lata

edytuj

Urodził się w Ryan, w stanie Oklahoma[3] jako najstarszy z trzech synów Wilmy (z domu Scarberry) i Raya D. Norrisa (1918–1971), z zawodu mechanika, kierowcy autobusu i samochodu ciężarowego[6], który był żołnierzem United States Army podczas II wojny światowej. Jego ojciec był członkiem plemienia Indian Czirokezów[7], a jego matka była irlandzką baptystką[8]. Jego rodzina była pochodzenia angielskiego, szkockiego i niemieckiego[9]. Wychowywał się z dwoma młodszymi braćmi; Wielandem (1943–1970), który zginął podczas wojny w Wietnamie i Aaronem (ur. 1951), który został producentem filmowym[10].

Ojciec Chucka Norrisa, alkoholik, opuścił rodzinę. W wieku dwunastu lat Carlos Ray przeniósł się z matką i braćmi z Oklahomy do Kalifornii. W 1958, po ukończeniu szkoły średniej North Torrance High School[11] w Torrance, aby utrzymać rodzinę, wstąpił do United States Air Force i został pilotem pierwszej klasy[8]. W wojsku otrzymał przydomek „Chuck”.

Mistrz sztuk walki

edytuj

W Korei, gdzie służył, poznał sporty walki, trenował m.in. tangsudo[8] i taekwondo (niekiedy podaje się, że Norris był pierwszym człowiekiem Zachodu który uzyskał 8. dan w taekwondo, jednak nie odpowiada to prawdzie – kilka lat wcześniej czarny pas ósmego dana zdobyli Charles „Chuck” Sereff i Edward Sell). W obydwu tych dyscyplinach zdobył mistrzowskie czarne pasy[7].

W 1962 powrócił do USA, gdzie założył kilka szkół karate[12]. Uczęszczały do nich znane osobistości, m.in. Steve McQueen, który zasugerował mu karierę filmową[8], ponadto Priscilla Presley i Michael Landon. Ludzie ci zostali później jego bliskimi przyjaciółmi. Obecnie jest posiadaczem czarnego pasa ze stopniem 9 dan.

Przyjaźnił się i trenował z Bruce’em Lee. Poznali się w 1968 po zdobyciu przez Norrisa mistrzostwa świata w karate, co zaowocowało angażem w „Drodze Smoka”. Trenował również z wieloma zawodnikami kickboxingu i karate takimi jak Joe Lewis i Bill Wallace.

W 1968 Norris został mistrzem świata w karate w wadze średniej[13]. Rok później magazyn „Black Belt” przyznał mu tytuł Fighter of the Year („Wojownik roku”)[8]. Tytuł mistrza świata w karate utrzymał aż do 1974, kiedy to zakończył karierę sportową. Bazując na swoim doświadczeniu, stworzył własny styl walki Chun Kuk Do, który jest nauczany w jego dojo. Chuck Norris jest ponadto posiadaczem czarnego pasa w brazylijskim ju-jitsu, nadanego przez mistrza Carlosa Machado.

Aktor

edytuj

Pierwszym zauważalnym występem Norrisa w filmie była rola przeciwnika Bruce’a Lee w Drodze smoka. Później wystąpił w serii mało znaczących niskobudżetowych filmów produkowanych w Hongkongu i USA, gdzie popisywał się nie tyle kunsztem aktorskim, ile perfekcyjnie wykonywanymi układami sztuk walki. W pierwszej połowie lat 80. zmienił swój aktorski image – zapuścił brodę i na ekranie zaczął nosić się w stylu militarnym. Z tego też okresu pochodzi pierwszy, prawdziwie głośny film Norrisa Zaginiony w akcji z 1983. Jako westernowy płk Braddock, powracał jeszcze na ekrany w kolejnych filmach serii – Zaginiony w akcji 2 z 1985 i Zaginiony w akcji 3 z 1988. Sukces przyniósł mu także utrzymany w podobnej konwencji cykl filmów z serii Delta Force, gdzie wystąpił w roli głównej jako płk McCoy. Filmy te, nacechowane prostą w odbiorze i dynamiczną fabułą, efektami specjalnymi i sztukami walki w wykonaniu Norrisa, należą dziś do klasyki kina akcji. Jednak największym sukcesem Chucka był serial telewizyjny Strażnik Teksasu, w którym grał główną rolę Cordella Walkera oraz pełnił funkcję producenta wykonawczego (executive producer).

Do Polski Chuck Norris „trafił” w latach 80., już jako uznany w świecie aktor, za sprawą filmów Zaginiony w akcji i Delta Force rozpowszechnianych w systemie VHS. Także Telewizja Polska wyemitowała w połowie lat 80. film Droga smoka. Wcześniej polskiej widowni był niemal zupełnie nieznany. Po raz pierwszy w polskich kinach pojawił się w 1988 w niskobudżetowym filmie z 1983 pt. Samotny wilk McQuade.

W latach późniejszych Chuck Norris wystąpił w polskiej reklamie Banku Zachodniego WBK.

W 2012 zagrał w filmie Niezniszczalni 2.

Działalność publiczna i polityczna

edytuj
 
Chuck Norris i komandor J.R Haley, 2005
 
Chuck Norris z żołnierzami amerykańskimi w Iraku, 2006

Norris wydał autobiografię pod tytułem The Secret of Inner Strength (Tajemnica siły wewnętrznej) oraz najnowszą Against All Odds: My Story (Łamiąc Bariery). Założył też organizację Kickstart walczącą z przemocą i handlem narkotykami w szkołach. Angażował się w kampanie prezydenckie, wspierając republikańskich kandydatów. W 1988 udzielił poparcia George’owi Bushowi, a w 2008 pastorowi Mike’owi Huckabee. Popierał interwencję amerykańską w Iraku[14].

We wrześniu 2008 w Stanach Zjednoczonych ukazała się jego nowa książka pt. Black Belt Patriotism.

15 lutego 2010 ogłosił, że od jesieni 2010 jako felietonista będzie prowadził własną kolumnę w gazecie „Creators Syndicate”.

2 grudnia 2010 otrzymał honorowy tytuł: „Texas Ranger”. Odznaczenie to zostało nadane osobiście przez gubernatora Teksasu Ricky Perry’ego.

Norris należy do Kościoła Chrześcijan Baptystów[15]. W ostatnich latach zaangażował się w działalność chrześcijańską i dał się poznać jako ewangeliczny chrześcijanin oraz zdeklarowany kreacjonista. Otwarcie sprzeciwia się promowaniu homoseksualizmu w szkolnych programach nauczania, instytucjonalizacji związków homoseksualnych oraz legalności aborcji. Od 2006 jest felietonistą chrześcijańskiego serwisu WorldNetDaily. Jest również autorem kilku chrześcijańskich książek (w których zachęca do lektury Biblii oraz nawrócenia do Chrystusa) oraz członkiem Narodowej Rady ds. Biblijnego Programu Nauczania w Szkołach Publicznych – organizacji promującej nauczanie Biblii w szkołach.

Życie prywatne

edytuj

29 grudnia 1958 ożenił się ze szkolną sympatią Dianą Holechek[16], z którą ma dwóch synów: Mike’a (ur. 4 października 1962) i Erika (ur. 20 maja 1964)[17]. Ma także urodzoną w 1964 córkę Dinę (właściwie Diannę DeCioli) z kobietą o imieniu Johanna, z którą miał romans w trakcie trwania małżeństwa. Ponieważ Johanna niedługo po urodzeniu wyszła za mąż, wychowała córkę w przeświadczeniu, że jej mąż jest jej prawdziwym ojcem[18]. Norris po raz pierwszy spotkał się z córką w 1991[19]. We wrześniu 1989 doszło do rozwodu Norrisów[16]. 28 listopada 1998 poślubił Genę O’Kelly, z którą ma bliźniaki: syna Dakotę Alana i córkę Danilee Kelly (ur. 30 sierpnia 2001).

16 lipca 2017 aktor, biorąc prysznic, doznał nagłego, rozległego zawału serca. Po ok. 45 minutach, na krótko przed przyjęciem do szpitala, przeszedł kolejny zawał. Mimo poważnego zagrożenia życia, lekarzom udało się ustabilizować stan zdrowia Norrisa i już po kilku dniach od przyjęcia opuścił szpital[20].

Filmografia

edytuj
 
Chuck Norris, 1976

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Personalidade: Chuck Norris (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2018-05-19]. (port.).
  2. ↑ Chuck Norris – Sztárlexikon. Starity.hu. [dostęp 2018-05-19]. (węg.).
  3. ↑ a b Chuck Norris, Joe Hyams, Secret of Inner Strength: My Story, Boston: Little, Brown and Co., 1988, 6, ISBN 0-316-61191-3 [dostęp 2021-05-18].
  4. ↑ Chuck Norris. Walk of Fame. [dostęp 2024-07-20]. (ang.).
  5. ↑ T.L. Stanley: Hollywood Star Walk: Chuck Norris. „Los Angeles Times”, 14 czerwca 2010. [dostęp 2024-07-20]. (ang.).
  6. ↑ Chuck Norris Biography (1940-). Film Reference. [dostęp 2016-11-12]. (ang.).
  7. ↑ a b Portret na Życzenie. Chuck Norris. „Film”. nr 3/1987 (1987–01–18), s. 22. Warszawa: RSW „Prasa-Książka-Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  8. ↑ a b c d e Josef Novák: Chuck Norris. ČSFD.cz. [dostęp 2016-10-28]. (cz.).
  9. ↑ Chuck Norris – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2018-05-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-19)]. (ang.).
  10. ↑ Aaron Norris Biography (1951-). Film Reference. [dostęp 2016-11-12]. (ang.).
  11. ↑ Chuck Norris. FanPix.Net. [dostęp 2016-11-12]. (ang.).
  12. ↑ Chuck Norris – Actor. CineMagia.ro. [dostęp 2017-11-12]. (rum.).
  13. ↑ Chuck Norris (10 de Março de 1940). Filmow.com. [dostęp 2018-05-19]. (port.).
  14. ↑ Reinforcements sent to Iraq – Chuck Norris!. WorldNetDailyExclusive. [dostęp 2016-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (ang.).
  15. ↑ 11 real-life Chuck Norris facts, straight from the Oklahoma-born actor. tulsaworld.com. [dostęp 2012-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (ang.).
  16. ↑ a b Chuck Norris Dating. FamousFix. [dostęp 2018-05-19]. (ang.).
  17. ↑ Chuck Norris. MYmovies. [dostęp 2018-05-19]. (wł.).
  18. ↑ Jon Brooks (2018-01-24): The Untold Story About Chuck Norris’ Retirement. Travelfuntu.com. [dostęp 2016-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (ang.).
  19. ↑ Piotr Gruszka (2012-03-21): Wielka tajemnica Chucka Norrisa sprzed 30 lat. Onet.pl. [dostęp 2016-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-02)]. (pol.).
  20. ↑ Chuck Norris cheats death, suffers two massive heart attacks back to back [online], us.blastingnews.com [dostęp 2019-03-01].

Bibliografia

edytuj
  • Jan Słodowski, Andrzej Roman: Gwiazdy światowego kina. Leksykon. Warszawa: Editions Spotkania, 1992. ISBN 83-85195-83-1.
  • Portret na życzenie: Chuck Norris. „Film”. nr 3/1987 (XLII), s. 22, 1987–01–18. Warszawa: RSW „Prasa-Książka-Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  • Chuck Norris, Ken Abraham: Against All Odds: My Story. Nashville: B&H Books, 2004. ISBN 978-0805444216.

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Chuck_Norris&oldid=74343716”