[go: up one dir, main page]

Kurt Cobain

amerykański muzyk rockowy, wokalista, gitarzysta

Kurt Donald Cobain (ur. 20 lutego 1967 w Aberdeen, zm. 5 kwietnia 1994[2] w Seattle[1]) – amerykański piosenkarz i muzyk grunge’owy, najbardziej znany jako wokalista, gitarzysta, kompozytor i autor tekstów założonego w 1987 wraz z Kristem Novoselicem i Aaronem Burckhardem zespołu Nirvana.

Kurt Cobain
Ilustracja
Kurt Cobain (1992)
Imię i nazwisko

Kurt Donald Cobain

Data i miejsce urodzenia

20 lutego 1967
Aberdeen

Data i miejsce śmierci

5 kwietnia 1994
Seattle

Przyczyna śmierci

samobójstwo

Instrumenty

gitara elektryczna, perkusja, gitara akustyczna

Typ głosu

tenor

Gatunki

grunge[1], pop alternatywny[1], rock alternatywny[1], indie rock[1]

Zawód

piosenkarz, gitarzysta, kompozytor, autor tekstów

Aktywność

1985–1994

Wydawnictwo

Sub Pop, Geffen Records

Zespoły
Fecal Matter (1985–1986)
Nirvana (1987–1994)
Faksymile

W 2003 został sklasyfikowany na 12. miejscu listy 100 najlepszych gitarzystów wszech czasów magazynu „Rolling Stone”[3], a w 2006 na 20. miejscu listy 100 najlepszych wokalistów wszech czasów według „Hit Parader“[4]. Uznawany za jedną z najbardziej kultowych postaci rockowej muzyki alternatywnej.

Życiorys

edytuj

Urodził się 20 lutego 1967 w Aberdeen w stanie Waszyngton jako syn Donalda Cobaina i jego żony Wendy z domu Fradenburg[5], którzy pobrali się 31 lipca 1965. Jego ojciec pracował jako mechanik, a matka zajmowała się dziećmi[6]. 24 kwietnia 1970 urodziło im się kolejne dziecko, córka Kimberly. W lutym 1976 Cobainowie się rozstali, co spowodowało, że Kurt zamknął się w sobie i znienawidził oboje rodziców[7]. Mimo że sąd przyznał matce prawo do opieki nad synem, chłopiec zamieszkał z ojcem, a matkę odwiedzał w weekendy[8].

Z czasem przeszedł nastoletni bunt, który objawiał się pyskowaniem, odmawianiem wykonywania obowiązków i tyranizowaniem innych dzieci[8]. Ojciec chłopca zwrócił się o pomoc do terapeuty, a ten zalecił, aby chłopiec wychowywany był tylko przez jedną rodzinę. W 1979 roku matka Kurta przekazała pełne prawo do opieki nad synem jego ojcu. Nowa rodzina nie poradziła sobie z dorastającym, zbuntowanym chłopakiem, a macocha w końcu nakazała Donowi, aby Kurt wyniósł się z domu. Ten więc podrzucał dziecko swoim znajomym i rodzinie w nadziei, że ten gdzieś zostanie na stałe. Kurt przez jakiś czas mieszkał z przyjacielem, którego rodzina była bardzo wierząca, dlatego sam zaczął uczęszczać regularnie do kościoła, ale potem odrzucił chrześcijaństwo. Czuł się odrzucony nie tylko w domu, ale i w szkole. Gdy zaprzyjaźnił się z homoseksualnym kolegą, zaczął być dręczony przez rówieśników. W czasie swojej kariery muzycznej często słyszał potem pytania o swoją seksualność. Odpowiadał, że w młodości nie miał nic przeciwko łatce geja, ponieważ nie lubił ludzi, a kiedy myśleli, że jest osobą homoseksualną, to go unikali. Pojawiły się u niego również pierwsze myśli samobójcze, a nawet próba ich realizacji – pewnego dnia położył się na torach i czekał na nadjeżdżający pociąg, ten jednak przejechał obok. Doświadczenie to przeraziło Kurta, który postanowił wziąć się za siebie[9].

 
Kurt Cobain (1981)

W drugim roku szkoły średniej zamieszkał z matką w Aberdeen. Cobain rzucił szkołę średnią zaledwie dwa tygodnie przed jej ukończeniem, ponieważ zdał sobie sprawę, że nie ma wystarczającej liczby punktów, aby ją ukończyć. Matka postawiła mu ultimatum: albo znajdzie pracę, albo wyrzuci go z domu. Po tygodniu znalazł swoje ubrania i inne rzeczy spakowane w pudłach. Czując się wygnany, mieszkał u przyjaciół, od czasu do czasu wkradając się z powrotem do piwnicy matki[10]. Przez pewien czas był bezdomny, mieszkał wtedy pod mostem[11].

Od dzieciństwa interesował się muzyką, początkowo słuchał zespołów The Beatles i The Monkees, a pod koniec lat 70. zainteresował się twórczością grup: Kiss, Black Sabbath, Sex Pistols i The Clash[1]. W 1985 założył punkowy zespół Fecal Matter, w którym grał z Dale Croverem i Buzzem Osbornem. Zespół nie odniósł sukcesu i szybko zakończył działalność.

Międzynarodową sławę przyniósł mu, założony w 1987 z Kristem Novoselicem, grunge’owy zespół Nirvana, którego był wokalistą, gitarzystą oraz autorem tekstów[1][12].

W sierpniu 1992 Nirvana zagrała koncert na Reading Festival[13], który przeszedł do historii jako jeden z najlepszych koncertów Nirvany. Cobain – z powodu olbrzymiej fali plotek o jego pogłębiającym się uzależnieniu i pogarszającym stanie zdrowia – wjechał na scenę na wózku inwalidzkim, ubrany w szpitalne odzienie, po czym wstał i zagrał koncert, który porwał tłum. Niecałe dwa tygodnie później Nirvana dała kolejny ważny występ, tym razem na rozdaniu MTV Video Music Awards. Cobain pokazał tam swój buntowniczy charakter – zaśpiewał początek utworu „Rape Me” pomimo wyraźnych zakazów dyrektorów MTV, a gdy skończył grać utwór „Lithium”, zaczął dewastować instrumenty znajdujące się na scenie.

W październiku 1993 Cobain spotkał się z Williamem S. Burroughsem w Lawrence. Cobain zaproponował Burroughsowi rolę starca na krzyżu w teledysku do utworu Heart-Shaped Box. Próbując przekonać Burroughsa do udziału, zaproponował, że zasłoni jego twarz, aby nikt poza samym Kurtem nie wiedział o jego wystąpieniu. Burroughs odmówił. Wyprodukowali utwór „The 'Priest' They Called Him”. Burroughs nie był zaskoczony samobójstwem Cobaina[14]. Sądził, że Cobain „zawiódł swoją rodzinę” i „zdemoralizował fanów”, popełniając samobójstwo[15].

Życie prywatne

edytuj

W lutym 1992 podczas skromnej uroczystości na Waikiki Beach na Hawajach poślubił Courtney Love, liderkę zespołu Hole[16]. 18 sierpnia 1992 urodziła im się córka, Frances Bean[17]. Cobain był wegetarianinem[18], feministą i sojusznikiem osób LGBT na długo przed tym, jak stał się sławny. Często i chętnie krytykował homofobów, rasistów i mizoginów, nieraz wypraszając takie osoby ze swoich koncertów i prosił, by nie kupowały jego muzyki, a także głosił wyższość kobiet nad mężczyznami. Na koncertach często zakładał na scenie sukienki. Powiedział też, że gdyby nie jego żona, Courtney Love, identyfikowałby się jako osoba biseksualna. Menadżer zespołu Nirvana z początków ich kariery, Danny Goldberg, napisał w swojej książce: ,,O ile mi wiadomo, Kurt nigdy nie miał romansów z mężczyznami"[19].

Nałóg

edytuj

Od wczesnej młodości cierpiał na chroniczne bóle brzucha, których jednak nie potrafili zdiagnozować lekarze. Brał narkotyki – bo jak twierdził – tylko one pomagały mu w uśmierzeniu bólu.

Po raz pierwszy miał styczność z narkotykami w wieku 13 lat, kiedy to po raz pierwszy zapalił konopie indyjskie. Z wiekiem zaczął eksperymentować i zażywać różne rodzaje substancji, m.in. LSD. Był również podatny na alkoholizm. Pierwszy raz pił alkohol w 7 klasie (około 12 lat)[20]. W 1986 po raz pierwszy zażył heroinę, która w latach 80. i 90. była bardzo popularna i łatwo dostępna w Waszyngtonie, rodzinnym stanie Cobaina. Później zażywał heroinę sporadycznie – dopiero w latach 90. na skutek zwiększającej się sławy i bólu brzucha uzależnienie muzyka się pogłębiło.

Samobójstwo

edytuj

Na początku 1994 roku Nirvana udała się na europejską część trasy koncertowej promującą album In Utero. Tuż po przybyciu do Terminal Eins w Monachium, u Cobaina wykryto zapalenie oskrzeli oraz krtani[21]. Następny występ zespołu został odwołany. 4 marca, w Rzymie, Courtney Love znalazła Cobaina nieprzytomnego w pokoju hotelowym. Wokalista został odwieziony do szpitala. Lekarze stwierdzili, że przyczyną utraty przytomności była reakcja organizmu na połączenie przepisanego Cobainowi leku, Rohypnolu, z alkoholem. Odwołano pozostałą część trasy koncertowej, włącznie z zaplanowanym etapem w Wielkiej Brytanii[22]. Żona Cobaina, Courtney Love, potwierdziła później, że przedawkowanie Kurta było jego próbą samobójczą[23].

Pogłębiające się uzależnienie od narkotyków spowodowało, że Cobain 30 marca 1994 zgłosił się do kliniki odwykowej w Los Angeles, gdzie po raz ostatni spotkał się z córką. Znajomi wspominają, że nic nie wskazywało na zły nastrój Cobaina i zbliżającą się tragedię. Artysta po dwóch dniach pobytu uciekł z kliniki. 3 kwietnia Courtney Love zatrudniła prywatnego detektywa, Toma Granta, aby odnalazł jej męża. Nirvana wycofała się z udziału w Festiwalu Lollapalooza, co 7 kwietnia rozpętało plotki o rozpadzie zespołu.

8 kwietnia 1994 w pomieszczeniu nad garażem przy rezydencji Cobainów odnaleziono ciało Kurta. Znalazł je elektryk Gary Smith, który przyjechał zainstalować system ochronny. Sekcja zwłok wykazała, że muzyk zmarł już trzy dni wcześniej z powodu postrzału w głowę. Przy ciele muzyka znaleziono strzykawki oraz list pożegnalny skierowany do fanów, córki i żony. W liście napisał: Od lat nie ekscytuje mnie ani słuchanie, ani pisanie muzyki. Z tego powodu mam tak silne poczucie winy, że trudno mi wyrazić je słowami. Chodzi o to, że nie mogę was nabierać. (...) Największą zbrodnią, jaką mógłbym popełnić, byłoby zniechęcenie ludzi do mojej twórczości udawaniem, pozorowaniem, że doskonale się bawię. (...) Nie mogę się uwolnić od poczucia winy i frustracji, od empatii dla wszystkich. Tyle w was dobra i po prostu za bardzo kocham ludzi. Tak bardzo, że jest mi zbyt... smutno i czuję się mało wrażliwy oraz niewdzięczny... Więc pamiętajcie: lepiej ze sobą skończyć, niż stopniowo odchodzić w cień[24].

Urna z prochami Cobaina została złożona przez Courtney Love w buddyjskim klasztorze Namgyal w Ithace w stanie Nowy Jork[17].

Wybrana filmografia

edytuj
Tytuł Rok Rola Uwagi Źródło
1991: The Year Punk Broke 1992 jako on sam film dokumentalny, reżyseria: David Markey [25]
Kurt & Courtney 1998 jako on sam (mat. arch.) film dokumentalny, reżyseria: Nick Broomfield [26]
Rock Babylon film dokumentalny, reżyseria: Rik Lander [27]
(This Is Known as) The Blues Scale 2004 film dokumentalny, reżyseria: David Markey [28]
Kurt Cobain About a Son 2006 film dokumentalny, reżyseria: AJ Schnack [29]
Cobain: Montage of Heck 2015 film dokumentalny, reżyseria: Brett Morgen [30]

Dziedzictwo

edytuj

Billy Corgan z The Smashing Pumpkins stwierdził, że Cobain otworzył drzwi dla wszystkich na alternatywnej scenie rockowej lat 90.[31]

W 2018 r. przekształcono jego odręczne pismo na font komputerowy[32].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Kim Summers: Kurt Cobain Biography. allmusic.com. [dostęp 2010-11-08]. (ang.).
  2. Laura Kelley, Kurt Cobain Dies On This Date In History: April 5, 1994 [online], Heavy [dostęp 2024-04-05], Cytat: On April 8, 1994, the body of Nirvana frontman Kurt Cobain was discovered in a room above the garage of his upscale Seattle home. It was later determined through forensic analysis that Cobain died three days earlier, on April 5, 1994 (ang.).
  3. Rolling Stone’s „The 100 Greatest Guitarists of All Time” Do you agree?. theinsider.com. [dostęp 2010-05-22]. (ang.).
  4. Hit Parader’s Top 100 Metal Vocalists of All Time. www.hearya.com. [dostęp 2010-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-08)]. (ang.).
  5. Gressor i Cook ↓, s. 208.
  6. Kurt Cobain Biography. www.biography.com. [dostęp 2012-11-07]. (ang.).
  7. Gressor i Cook ↓, s. 208–209.
  8. a b Gressor i Cook ↓, s. 209.
  9. https://tvn24.pl/magazyn-tvn24/najszczesliwszym-dniem-mojego-zycia-byl-ten-po-ktorym-nie-nadeszlo-jutro,220,3790
  10. Azerrad, Michael Come as You Are: The Story of Nirvana. (1993) New York City: Knopf Doubleday. ISBN 0-385-47199-8
  11. Sal Bono: The True Story of Nirvana Frontman Kurt Cobain. [dostęp 2023-11-10].
  12. Michael Azerrad: Come as You Are: The Story of Nirvana. Doubleday, 1993. ISBN 0-385-47199-8.
  13. Nirvana Biografia. www.rmf.fm. [dostęp 2016-02-05]. (pol.).
  14. „To, co o nim pamiętam, to śmiertelnie szara cera jego policzków. Samobójstwo Kurta nie było aktem woli. Według mnie, on już wtedy był martwy".
  15. William S. Burroughs and Kurt Cobain: A Dossier – RealityStudio [online], realitystudio.org [dostęp 2024-04-23] (ang.).
  16. Gressor i Cook 2005 ↓, s. 209–210.
  17. a b Gressor i Cook 2005 ↓, s. 211.
  18. Moda na... sałatę! Vege - hit czy kit? [online], Noizz, 2 lutego 2016 [dostęp 2024-09-06] (pol.).
  19. Czy Kurt Cobain był gender queer? Menadżer Nirvany opowiada o naszym nieżyjącym sojuszniku w nowej książce [online], queer.pl [dostęp 2024-09-06] (pol.).
  20. Azerrad, Michael (October 1, 1993). Come As You Are - The story of nirvana. Doubleday. ISBN 9780385471992
  21. Biografia Kurta Cobaina. [dostęp 2024-06-13]. (ang.).
  22. Cynthia Sanz. Hardly Nirvana. „People Magazine”, 21 marca 1994. (ang.). 
  23. Mark Yarm, Everybody Loves Our Town: A History of Grunge, Faber & Faber, 8 września 2011, ISBN 978-0-571-27650-9 [dostęp 2024-06-13] (ang.).
  24. Gressor i Cook ↓, s. 207.
  25. 1991: The Year Punk Broke (1992). www.imdb.com. [dostęp 2016-02-05]. (ang.).
  26. Kurt & Courtney (1998). www.imdb.com. [dostęp 2016-02-05]. (ang.).
  27. Rock Babylon (1998). www.imdb.com. [dostęp 2016-02-05]. (ang.).
  28. (This Is Known as) The Blues Scale (2004). www.imdb.com. [dostęp 2016-02-05]. (ang.).
  29. Kurt Cobain About a Son (2006). www.imdb.com. [dostęp 2016-02-05]. (ang.).
  30. Cobain: Montage of Heck (2015). www.imdb.com. [dostęp 2016-02-05]. (ang.).
  31. Billy Corgan Praises Kurt Cobain & Dave Grohl [online], web.archive.org, 19 września 2015 [dostęp 2021-05-20] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-19].
  32. Odręczne pismo Bowiego, Cobaina i Lennona do pobrania za darmo w formie czcionek komputerowych. Agora SA, 2018-04-10. [dostęp 2018-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-27)]. (pol.).

Bibliografia

edytuj
  • Megan Gressor, Kerry Cook: Największe romanse wszech czasów. Bożenna Stokłosa (tłum.). Klub Dla Ciebie, 2005. ISBN 83-7404-194-3.