Kurt Cobain
Kurt Donald Cobain (ur. 20 lutego 1967 w Aberdeen, zm. 5 kwietnia 1994[2] w Seattle[1]) – amerykański piosenkarz i muzyk grunge’owy, najbardziej znany jako wokalista, gitarzysta, kompozytor i autor tekstów założonego w 1987 wraz z Kristem Novoselicem i Aaronem Burckhardem zespołu Nirvana.
Kurt Cobain (1992) | |
Imię i nazwisko |
Kurt Donald Cobain |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
20 lutego 1967 |
Data i miejsce śmierci |
5 kwietnia 1994 |
Przyczyna śmierci | |
Instrumenty | |
Typ głosu | |
Gatunki |
grunge[1], pop alternatywny[1], rock alternatywny[1], indie rock[1] |
Zawód | |
Aktywność |
1985–1994 |
Wydawnictwo | |
Zespoły | |
Fecal Matter (1985–1986) Nirvana (1987–1994) | |
W 2003 został sklasyfikowany na 12. miejscu listy 100 najlepszych gitarzystów wszech czasów magazynu „Rolling Stone”[3], a w 2006 na 20. miejscu listy 100 najlepszych wokalistów wszech czasów według „Hit Parader“[4]. Uznawany za jedną z najbardziej kultowych postaci rockowej muzyki alternatywnej.
Życiorys
edytujUrodził się 20 lutego 1967 w Aberdeen w stanie Waszyngton jako syn Donalda Cobaina i jego żony Wendy z domu Fradenburg[5], którzy pobrali się 31 lipca 1965. Jego ojciec pracował jako mechanik, a matka zajmowała się dziećmi[6]. 24 kwietnia 1970 urodziło im się kolejne dziecko, córka Kimberly. W lutym 1976 Cobainowie się rozstali, co spowodowało, że Kurt zamknął się w sobie i znienawidził oboje rodziców[7]. Mimo że sąd przyznał matce prawo do opieki nad synem, chłopiec zamieszkał z ojcem, a matkę odwiedzał w weekendy[8].
Z czasem przeszedł nastoletni bunt, który objawiał się pyskowaniem, odmawianiem wykonywania obowiązków i tyranizowaniem innych dzieci[8]. Ojciec chłopca zwrócił się o pomoc do terapeuty, a ten zalecił, aby chłopiec wychowywany był tylko przez jedną rodzinę. W 1979 roku matka Kurta przekazała pełne prawo do opieki nad synem jego ojcu. Nowa rodzina nie poradziła sobie z dorastającym, zbuntowanym chłopakiem, a macocha w końcu nakazała Donowi, aby Kurt wyniósł się z domu. Ten więc podrzucał dziecko swoim znajomym i rodzinie w nadziei, że ten gdzieś zostanie na stałe. Kurt przez jakiś czas mieszkał z przyjacielem, którego rodzina była bardzo wierząca, dlatego sam zaczął uczęszczać regularnie do kościoła, ale potem odrzucił chrześcijaństwo. Czuł się odrzucony nie tylko w domu, ale i w szkole. Gdy zaprzyjaźnił się z homoseksualnym kolegą, zaczął być dręczony przez rówieśników. W czasie swojej kariery muzycznej często słyszał potem pytania o swoją seksualność. Odpowiadał, że w młodości nie miał nic przeciwko łatce geja, ponieważ nie lubił ludzi, a kiedy myśleli, że jest osobą homoseksualną, to go unikali. Pojawiły się u niego również pierwsze myśli samobójcze, a nawet próba ich realizacji – pewnego dnia położył się na torach i czekał na nadjeżdżający pociąg, ten jednak przejechał obok. Doświadczenie to przeraziło Kurta, który postanowił wziąć się za siebie[9].
W drugim roku szkoły średniej zamieszkał z matką w Aberdeen. Cobain rzucił szkołę średnią zaledwie dwa tygodnie przed jej ukończeniem, ponieważ zdał sobie sprawę, że nie ma wystarczającej liczby punktów, aby ją ukończyć. Matka postawiła mu ultimatum: albo znajdzie pracę, albo wyrzuci go z domu. Po tygodniu znalazł swoje ubrania i inne rzeczy spakowane w pudłach. Czując się wygnany, mieszkał u przyjaciół, od czasu do czasu wkradając się z powrotem do piwnicy matki[10]. Przez pewien czas był bezdomny, mieszkał wtedy pod mostem[11].
Od dzieciństwa interesował się muzyką, początkowo słuchał zespołów The Beatles i The Monkees, a pod koniec lat 70. zainteresował się twórczością grup: Kiss, Black Sabbath, Sex Pistols i The Clash[1]. W 1985 założył punkowy zespół Fecal Matter, w którym grał z Dale Croverem i Buzzem Osbornem. Zespół nie odniósł sukcesu i szybko zakończył działalność.
Międzynarodową sławę przyniósł mu, założony w 1987 z Kristem Novoselicem, grunge’owy zespół Nirvana, którego był wokalistą, gitarzystą oraz autorem tekstów[1][12].
W sierpniu 1992 Nirvana zagrała koncert na Reading Festival[13], który przeszedł do historii jako jeden z najlepszych koncertów Nirvany. Cobain – z powodu olbrzymiej fali plotek o jego pogłębiającym się uzależnieniu i pogarszającym stanie zdrowia – wjechał na scenę na wózku inwalidzkim, ubrany w szpitalne odzienie, po czym wstał i zagrał koncert, który porwał tłum. Niecałe dwa tygodnie później Nirvana dała kolejny ważny występ, tym razem na rozdaniu MTV Video Music Awards. Cobain pokazał tam swój buntowniczy charakter – zaśpiewał początek utworu „Rape Me” pomimo wyraźnych zakazów dyrektorów MTV, a gdy skończył grać utwór „Lithium”, zaczął dewastować instrumenty znajdujące się na scenie.
W październiku 1993 Cobain spotkał się z Williamem S. Burroughsem w Lawrence. Cobain zaproponował Burroughsowi rolę starca na krzyżu w teledysku do utworu Heart-Shaped Box. Próbując przekonać Burroughsa do udziału, zaproponował, że zasłoni jego twarz, aby nikt poza samym Kurtem nie wiedział o jego wystąpieniu. Burroughs odmówił. Wyprodukowali utwór „The 'Priest' They Called Him”. Burroughs nie był zaskoczony samobójstwem Cobaina[14]. Sądził, że Cobain „zawiódł swoją rodzinę” i „zdemoralizował fanów”, popełniając samobójstwo[15].
Życie prywatne
edytujW lutym 1992 podczas skromnej uroczystości na Waikiki Beach na Hawajach poślubił Courtney Love, liderkę zespołu Hole[16]. 18 sierpnia 1992 urodziła im się córka, Frances Bean[17]. Cobain był wegetarianinem[18], feministą i sojusznikiem osób LGBT na długo przed tym, jak stał się sławny. Często i chętnie krytykował homofobów, rasistów i mizoginów, nieraz wypraszając takie osoby ze swoich koncertów i prosił, by nie kupowały jego muzyki, a także głosił wyższość kobiet nad mężczyznami. Na koncertach często zakładał na scenie sukienki. Powiedział też, że gdyby nie jego żona, Courtney Love, identyfikowałby się jako osoba biseksualna. Menadżer zespołu Nirvana z początków ich kariery, Danny Goldberg, napisał w swojej książce: ,,O ile mi wiadomo, Kurt nigdy nie miał romansów z mężczyznami"[19].
Nałóg
edytujOd wczesnej młodości cierpiał na chroniczne bóle brzucha, których jednak nie potrafili zdiagnozować lekarze. Brał narkotyki – bo jak twierdził – tylko one pomagały mu w uśmierzeniu bólu.
Po raz pierwszy miał styczność z narkotykami w wieku 13 lat, kiedy to po raz pierwszy zapalił konopie indyjskie. Z wiekiem zaczął eksperymentować i zażywać różne rodzaje substancji, m.in. LSD. Był również podatny na alkoholizm. Pierwszy raz pił alkohol w 7 klasie (około 12 lat)[20]. W 1986 po raz pierwszy zażył heroinę, która w latach 80. i 90. była bardzo popularna i łatwo dostępna w Waszyngtonie, rodzinnym stanie Cobaina. Później zażywał heroinę sporadycznie – dopiero w latach 90. na skutek zwiększającej się sławy i bólu brzucha uzależnienie muzyka się pogłębiło.
Samobójstwo
edytujNa początku 1994 roku Nirvana udała się na europejską część trasy koncertowej promującą album In Utero. Tuż po przybyciu do Terminal Eins w Monachium, u Cobaina wykryto zapalenie oskrzeli oraz krtani[21]. Następny występ zespołu został odwołany. 4 marca, w Rzymie, Courtney Love znalazła Cobaina nieprzytomnego w pokoju hotelowym. Wokalista został odwieziony do szpitala. Lekarze stwierdzili, że przyczyną utraty przytomności była reakcja organizmu na połączenie przepisanego Cobainowi leku, Rohypnolu, z alkoholem. Odwołano pozostałą część trasy koncertowej, włącznie z zaplanowanym etapem w Wielkiej Brytanii[22]. Żona Cobaina, Courtney Love, potwierdziła później, że przedawkowanie Kurta było jego próbą samobójczą[23].
Pogłębiające się uzależnienie od narkotyków spowodowało, że Cobain 30 marca 1994 zgłosił się do kliniki odwykowej w Los Angeles, gdzie po raz ostatni spotkał się z córką. Znajomi wspominają, że nic nie wskazywało na zły nastrój Cobaina i zbliżającą się tragedię. Artysta po dwóch dniach pobytu uciekł z kliniki. 3 kwietnia Courtney Love zatrudniła prywatnego detektywa, Toma Granta, aby odnalazł jej męża. Nirvana wycofała się z udziału w Festiwalu Lollapalooza, co 7 kwietnia rozpętało plotki o rozpadzie zespołu.
8 kwietnia 1994 w pomieszczeniu nad garażem przy rezydencji Cobainów odnaleziono ciało Kurta. Znalazł je elektryk Gary Smith, który przyjechał zainstalować system ochronny. Sekcja zwłok wykazała, że muzyk zmarł już trzy dni wcześniej z powodu postrzału w głowę. Przy ciele muzyka znaleziono strzykawki oraz list pożegnalny skierowany do fanów, córki i żony. W liście napisał: Od lat nie ekscytuje mnie ani słuchanie, ani pisanie muzyki. Z tego powodu mam tak silne poczucie winy, że trudno mi wyrazić je słowami. Chodzi o to, że nie mogę was nabierać. (...) Największą zbrodnią, jaką mógłbym popełnić, byłoby zniechęcenie ludzi do mojej twórczości udawaniem, pozorowaniem, że doskonale się bawię. (...) Nie mogę się uwolnić od poczucia winy i frustracji, od empatii dla wszystkich. Tyle w was dobra i po prostu za bardzo kocham ludzi. Tak bardzo, że jest mi zbyt... smutno i czuję się mało wrażliwy oraz niewdzięczny... Więc pamiętajcie: lepiej ze sobą skończyć, niż stopniowo odchodzić w cień[24].
Urna z prochami Cobaina została złożona przez Courtney Love w buddyjskim klasztorze Namgyal w Ithace w stanie Nowy Jork[17].
Wybrana filmografia
edytujTytuł | Rok | Rola | Uwagi | Źródło |
---|---|---|---|---|
1991: The Year Punk Broke | 1992 | jako on sam | film dokumentalny, reżyseria: David Markey | [25] |
Kurt & Courtney | 1998 | jako on sam (mat. arch.) | film dokumentalny, reżyseria: Nick Broomfield | [26] |
Rock Babylon | film dokumentalny, reżyseria: Rik Lander | [27] | ||
(This Is Known as) The Blues Scale | 2004 | film dokumentalny, reżyseria: David Markey | [28] | |
Kurt Cobain About a Son | 2006 | film dokumentalny, reżyseria: AJ Schnack | [29] | |
Cobain: Montage of Heck | 2015 | film dokumentalny, reżyseria: Brett Morgen | [30] |
Dziedzictwo
edytujBilly Corgan z The Smashing Pumpkins stwierdził, że Cobain otworzył drzwi dla wszystkich na alternatywnej scenie rockowej lat 90.[31]
W 2018 r. przekształcono jego odręczne pismo na font komputerowy[32].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Kim Summers: Kurt Cobain Biography. allmusic.com. [dostęp 2010-11-08]. (ang.).
- ↑ Laura Kelley , Kurt Cobain Dies On This Date In History: April 5, 1994 [online], Heavy [dostęp 2024-04-05], Cytat: On April 8, 1994, the body of Nirvana frontman Kurt Cobain was discovered in a room above the garage of his upscale Seattle home. It was later determined through forensic analysis that Cobain died three days earlier, on April 5, 1994 (ang.).
- ↑ Rolling Stone’s „The 100 Greatest Guitarists of All Time” Do you agree?. theinsider.com. [dostęp 2010-05-22]. (ang.).
- ↑ Hit Parader’s Top 100 Metal Vocalists of All Time. www.hearya.com. [dostęp 2010-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-08)]. (ang.).
- ↑ Gressor i Cook ↓, s. 208.
- ↑ Kurt Cobain Biography. www.biography.com. [dostęp 2012-11-07]. (ang.).
- ↑ Gressor i Cook ↓, s. 208–209.
- ↑ a b Gressor i Cook ↓, s. 209.
- ↑ https://tvn24.pl/magazyn-tvn24/najszczesliwszym-dniem-mojego-zycia-byl-ten-po-ktorym-nie-nadeszlo-jutro,220,3790
- ↑ Azerrad, Michael Come as You Are: The Story of Nirvana. (1993) New York City: Knopf Doubleday. ISBN 0-385-47199-8
- ↑ Sal Bono: The True Story of Nirvana Frontman Kurt Cobain. [dostęp 2023-11-10].
- ↑ Michael Azerrad: Come as You Are: The Story of Nirvana. Doubleday, 1993. ISBN 0-385-47199-8.
- ↑ Nirvana Biografia. www.rmf.fm. [dostęp 2016-02-05]. (pol.).
- ↑ „To, co o nim pamiętam, to śmiertelnie szara cera jego policzków. Samobójstwo Kurta nie było aktem woli. Według mnie, on już wtedy był martwy".
- ↑ William S. Burroughs and Kurt Cobain: A Dossier – RealityStudio [online], realitystudio.org [dostęp 2024-04-23] (ang.).
- ↑ Gressor i Cook 2005 ↓, s. 209–210.
- ↑ a b Gressor i Cook 2005 ↓, s. 211.
- ↑ Moda na... sałatę! Vege - hit czy kit? [online], Noizz, 2 lutego 2016 [dostęp 2024-09-06] (pol.).
- ↑ Czy Kurt Cobain był gender queer? Menadżer Nirvany opowiada o naszym nieżyjącym sojuszniku w nowej książce [online], queer.pl [dostęp 2024-09-06] (pol.).
- ↑ Azerrad, Michael (October 1, 1993). Come As You Are - The story of nirvana. Doubleday. ISBN 9780385471992
- ↑ Biografia Kurta Cobaina. [dostęp 2024-06-13]. (ang.).
- ↑ Cynthia Sanz. Hardly Nirvana. „People Magazine”, 21 marca 1994. (ang.).
- ↑ Mark Yarm , Everybody Loves Our Town: A History of Grunge, Faber & Faber, 8 września 2011, ISBN 978-0-571-27650-9 [dostęp 2024-06-13] (ang.).
- ↑ Gressor i Cook ↓, s. 207.
- ↑ 1991: The Year Punk Broke (1992). www.imdb.com. [dostęp 2016-02-05]. (ang.).
- ↑ Kurt & Courtney (1998). www.imdb.com. [dostęp 2016-02-05]. (ang.).
- ↑ Rock Babylon (1998). www.imdb.com. [dostęp 2016-02-05]. (ang.).
- ↑ (This Is Known as) The Blues Scale (2004). www.imdb.com. [dostęp 2016-02-05]. (ang.).
- ↑ Kurt Cobain About a Son (2006). www.imdb.com. [dostęp 2016-02-05]. (ang.).
- ↑ Cobain: Montage of Heck (2015). www.imdb.com. [dostęp 2016-02-05]. (ang.).
- ↑ Billy Corgan Praises Kurt Cobain & Dave Grohl [online], web.archive.org, 19 września 2015 [dostęp 2021-05-20] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-19] .
- ↑ Odręczne pismo Bowiego, Cobaina i Lennona do pobrania za darmo w formie czcionek komputerowych. Agora SA, 2018-04-10. [dostęp 2018-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-27)]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Megan Gressor, Kerry Cook: Największe romanse wszech czasów. Bożenna Stokłosa (tłum.). Klub Dla Ciebie, 2005. ISBN 83-7404-194-3.
- ISNI: 0000000110685005
- VIAF: 66668107
- LCCN: n94074027
- GND: 119167735
- NDL: 00620504
- LIBRIS: fcrv01jz563fbjw
- BnF: 14050526t
- SUDOC: 072301317
- SBN: CFIV157422
- NLA: 36042136
- NKC: ola2002150661
- BNE: XX1174271
- NTA: 117291609
- BIBSYS: 14049831, 1034647
- CiNii: DA17145358
- Open Library: OL1522923A
- PLWABN: 9810659840505606
- NUKAT: n99002536
- J9U: 987007418204205171
- PTBNP: 197739
- CANTIC: a11740395
- LNB: 000175810
- NSK: 000066898
- ΕΒΕ: 71052
- BLBNB: 000259191
- KRNLK: KAC201609342
- LIH: LNB:BOp4;=Bb