Kasandra (córka Priama)
Kasandra (także Kassandra, Aleksandra; gr. Κασσάνδρα Kassándra, łac. Cassandra, Alexandra) – w mitologii greckiej wieszczka i królewna trojańska.
królewna trojańska | |
Ajas Mały zmusza Kasandrę do oddania palladionu (malowidło z czary czerwonofigurowej, 440–430 p.n.e.) | |
Inne imiona |
Kassandra, Aleksandra |
---|---|
Występowanie | |
Rodzina | |
Ojciec | |
Matka | |
Dzieci |
W mitologii
edytujUchodziła za córkę króla Troi Priama i jego żony Hekabe. Była bliźniaczą siostrą Helenosa. Zakochany w niej Apollo dał jej dar widzenia przyszłości, Kasandra jednak nie odwzajemniła jego miłości i rozgoryczony rzucił na nią klątwę, sprawiając, iż nikt nie wierzył w jej przepowiednie. Dramatycznych ostrzeżeń Kasandry nie słuchali jej rodacy, co sprawiło, że nie udało się jej zapobiec zdobyciu i upadkowi Troi. Po zajęciu miasta przez Achajów została wywieziona do Myken jako branka Agamemnona. Urodziła mu synów-bliźniaków – Teledamosa i Pelopsa. Także Agamemnon nie wierzył jej przepowiedniom. Kasandra zginęła wraz z nim i dwoma synami w morderstwie popełnionym przez małżonkę Agamemnona Klitajmestrę oraz jej kochanka Ajgistosa (Egista).
Jej imię stało się synonimem złowróżbnej prorokini, wieszczącej nieszczęście[1].
W kulturze współczesnej
edytuj- Christa Wolf poświęciła jej wydany w 1983 r. (częściowo przetłumaczony na język polski[2]) feministyczny utwór Kassandra.
- W 1978 roku Jacek Kaczmarski napisał poświęconą jej postaci piosenkę[3].
- W 1982 roku zespół ABBA wydał piosenkę nawiązującą do historii trojańskiej Kasandry pt. "Cassandra”.
- W 1985 wydane zostało post-apokaliptyczne opowiadanie science-fiction p.t. Głowa Kasandry Marka Baraneckiego, w którym tytułową głową Kasandry jest legendarną głowica jądrowa zdolna do zniszczenia życia na Ziemi
- W 2008 udostępniony został kod źródłowy bazy danych Cassandra.
- W maju 2022 roku zespół Florence and the Machine wydał piosenkę pt. "Cassandra" nawiązującą do historii księżniczki Troi.
- W kwietniu 2024 roku Taylor Swift wydała album "The Tortured Poets Department: The Anthology" do którego należy utwór zatytułowany "Cassandra" nawiązujący do historii Kasandry z Troi.
Zobacz też
edytuj- Kasandra – imię żeńskie
- kompleks Kasandry
Przypisy
edytuj- ↑ Władysław Kopaliński: Słownik eponimów, czyli wyrazów odimiennych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 144.
- ↑ Christa Wolf , Sławomir Błaut (tłum.), Kasandra (fragment), „Literatura na Świecie”, 4, 1985, s. 3–28 .
- ↑ Jacek Kaczmarski , Kasandra [online], kaczmarski.art.pl [dostęp 2022-01-05] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Władysław Kopaliński: Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Wydawnictwo Rytm, 2003, ISBN 83-7399-022-4, s. 521