KLM

 

Linie lotnicze powstały 7 października 1919 jako spółka akcyjna Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor Nederland en Kolonien N.V. (Królewskie Towarzystwo Linii Lotniczych Niderlandów i Kolonii) z inicjatywy grupy inwestorów^[3]. Stały się dzięki temu najstarszymi działającymi do tej pory liniami lotniczymi^[3]. Pierwszym prezydentem linii został Albert Plesman^[3]. Pierwszy lot linie KLM wykonały 17 maja 1920, kiedy wynajęty samolot Airco DH.16 ze znakami G-EALU przewiózł z Londynu do Amsterdamu dwóch dziennikarzy, gazety i list^[3]. W tym samym roku linie kupiły dwie maszyny Fokker F.2 i dwie DH.9B. Rozpoczęło to zarazem trwającą do 2017 eksploatację samolotów konstrukcji holenderskiego Fokkera^[3]. Pasażerowie latający w otwartych kabinach wyposażani byli na drogę w skórzane płaszcze, rękawice, okulary, kamizelkę ratunkową, spadochron oraz butelkę gorącej wody. 9 maja 1921 w Amsterdamie KLM otworzyło pierwsze na świecie biuro poza lotniskiem, w którym można było nabyć bilety^[3]. W październiku 1924 Fokker F.VII KLM wykonał pierwszy lot do Holenderskich Indii Wschodnich^[4]. Pokonanie trasy liczącej 15 373 km zajęło maszynie 55 dni wliczając w to przymusowy postój w Bułgarii spowodowany awarią samolotu. Na uruchomienie regularnych lotów do Indii Wschodnich trzeba było poczekać do 1929, kiedy to 12 września wystartowała pierwsza maszyna KLM, łącząca Amsterdam i Dżakartę. Lot trwał 12 dni i do czasów II wojny światowej było to najdłuższe regularne połączenie lotnicze na świecie. W 1927 KLM wykonało pierwszy na świecie międzynarodowy lot czarterowy. Amerykański pionier lotnictwa, Van Lear Black czarterował od linii lotniczej Fokkera F.VII (H-NADP) do wykonania przelotu z Holandii do Dżakarty i z powrotem. Lot trwał 27 dni. W 1931 roku linie wprowadziły do użycia pierwszy samolot towarowy. Dwa lata później, w październiku 1934 roku, jako pierwszy europejski przewoźnik, KLM wprowadził samolot Douglas DC-2. W grudniu 1934 KLM wykonało swój pierwszy lot transatlantycki, Fokker F-XVIII przeleciał w ciągu ponad 7 dni z Amsterdamu do Curaçao i Aruby^[5]. Rok później na pokłady samolotów linii trafili pierwsi stewardzi, następnie także stewardesy^[5]. W 1936 roku wprowadzone zostały samoloty Douglas DC-3, a w 1938 dalekodystansowe Fokkery zastąpione zostały samolotami Lockheed L-14 Super Electra. KLM był również jedynym cywilnym użytkownikiem regularnie wykorzystującym samoloty Douglas DC-5.

10 maja 1940 nazistowskie Niemcy zaatakowały Holandię. KLM zawiesił swoją działalność z macierzystej bazy w Amsterdamie, ale nie oznaczało to zaprzestania działalności. Z 43 maszyn jakimi dysponowały linie w momencie ataku, osiemnaście zostało zniszczonych na lotnisku, a jedenaście przejętych przez wkraczających Niemców. Pozostała czternastka nadal realizowała połączenia lotnicze, utrzymując połączenie między innymi z Wielkiej Brytanii do Portugalii. Holenderskie samoloty latały ze znakami rejestracyjnymi British Overseas Airways Corporation^[5]. Część samolotów pozostała w Holenderskich Indiach Wschodnich^[5].

 

KLM wznowiły operacje we wrześniu 1945, a 28 listopada uruchomiono trasę do Holenderskich Indii Wschodnich^[6]. 21 maja 1946, KLM jako pierwsza europejska linia lotnicza uruchomiła połączenie z Nowym Jorkiem^[6]. Samolot Douglas DC-4 pokonał transatlantycką trasę w czasie 25 godzin i 30 minut (wliczając w to międzylądowania). W latach 1947–1948 flota przewoźnika wzbogacona została o samoloty Lockheed Constellation, Convair CV-240 i Douglas DC-6. W grudniu 1953 roku zmarł współzałożyciel i pierwszy dyrektor KLM, Albert Plesman. W październiku 1956 KLM rozpoczęło regularne rejsy na trasie Amsterdam – Warszawa, jako pierwszy zachodni przewoźnik po wojnie^[6]. W marcu 1960, za sprawą wprowadzenia do użycia samolotów Douglas DC-8 w KLM rozpoczęła się era samolotów odrzutowych^[6]. W 1967 na europejskie połączenia wszedł kolejny odrzutowiec McDonnell Douglas DC-9. 31 stycznia 1971 w Amsterdamie wylądował pierwszy Boeing 747 należący do KLM, ówcześnie największy samolot pasażerski świata^[6]. W 1983 flota samolotów wzbogaciła się o pierwszy produkt europejskiego producenta maszyn pasażerskich, Airbusa – Airbus A310. KLM był pierwszym europejskim przewoźnikiem zamawiającym samoloty Boeing 747-400, pierwszy z nich trafił do odbiorcy w maju 1989^[7]. 7 października 1994 KLM uroczyście obchodziło siedemdziesiątą piątą rocznicę swojego istnienia. Jako jedyna linia lotnicza na świecie używała wszystkich typów samolotów Douglas, od DC-2 do MD-11^[8].

Według stanu na listopad 2024 flota KLM składała się z 109 samolotów pasażerskich oraz 4 do transportu cargo, o średnim wieku 14,2 lat^[9][10]:

•  
  KLM Boeing 737-800 na lotnisku w Barcelonie
•  
  KLM Cityhopper Embraer 190
•  
  KLM Cargo Boeing 747

• Bartosz Głowacki. Pionierzy lotnictwa komunikacyjnego. „Skrzydlata Polska”. Nr 11(2481)/2019, listopad 2019. Warszawa: Agencja Lotnicza Altair. ISSN 0137-866X. 

Zobacz hasło KLM w Wikisłowniku

• Oficjalna strona KLM (ang.)
• Stan, wiek floty KLM (ang.)
• KLM na airliners.net (ang.)
• Sylwetki samolotów floty KLM z podkładem muzycznym