Ellison Onizuka
amerykański astronauta
Ellison Shoji Onizuka (ur. 24 czerwca 1946 w Kealakekua na Hawajach, zm. 28 stycznia 1986 nad półwyspem florydzkim) – amerykański astronauta, inżynier, podpułkownik United States Air Force. Poniósł śmierć na pokładzie wahadłowca Challenger, który rozpadł się 73 sekundy po starcie z Przylądka Canaveral.
Data i miejsce urodzenia |
24 czerwca 1946 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
28 stycznia 1986 |
Narodowość | |
Funkcja |
specjalista misji |
Łączny czas misji kosmicznych |
3 dni 1 godzina 33 minuty |
Misje | |
Stopień wojskowy | |
Odznaczenia | |
Edukacja i służba wojskowa
edytuj- 1964 – ukończył Konawaena High School w Kealakekua na Hawajach.
- 1969 – w czerwcu uzyskał na University of Colorado Boulder licencjat, a w grudniu magisterium w dziedzinie inżynierii lotniczej.
- Styczeń 1970 – rozpoczął czynną służbę w Siłach Powietrznych Stanów Zjednoczonych. Otrzymał przydział do Sacramento Air Logistics Center w bazie lotniczej McClellan w Kalifornii, gdzie jako inżynier-specjalista uczestniczył w programach lotów doświadczalnych i pracach nad systemami bezpieczeństwa samolotów F-84 Thunderjet, F-100 Super Sabre, F-105 Thunderchief, F-111 Aardvark, EC-121T Warning Star, T-33 Shooting Star, T-39 Sabreliner, T-28 Trojan i A-1 Skyraider.
- Sierpień 1974 – rozpoczął roczne szkolenie w Szkole Pilotów Doświadczalnych Sił Powietrznych (US Air Force Test Pilot School) w kalifornijskiej bazie lotniczej Edwards.
- Lipiec 1975 – po ukończeniu kursu został skierowany do zlokalizowanego w tejże bazie Centrum Lotów Doświadczalnych Sił Powietrznych (Air Force Flight Test Center). Pełnił w nim m.in. funkcję szefa sekcji technicznej w wydziale szkolenia. Zajmował się zagadnieniami proceduralnymi, ponadto odpowiadał za stan techniczny floty powietrznej Szkoły Pilotów Doświadczalnych (A-7 Corsair II, A-37 Dragonfly, T-38 Talon, F-4 Phantom II, T-33 i NKC-135 Stratotanker).
Spędził w powietrzu ponad 1700 godzin.
Praca w NASA i kariera astronauty
edytuj- 16 stycznia 1978 – został przyjęty do ósmej grupy astronautów NASA.
- 1979 – po zakończeniu szkolenia podstawowego w Centrum Lotów Kosmicznych im. Lyndona B. Johnsona (JSC) i uzyskaniu w sierpniu kwalifikacji specjalisty misji pracował m.in. w Laboratorium Integracji Awioniki Wahadłowca (Shuttle Avionics Integration Laboratory – SAIL) w zespołach zajmujących się testowaniem i weryfikacją oprogramowania.
- 1981 – został skierowany do Centrum Kosmicznego im. Johna F. Kennedy’ego (KSC) na Przylądku Canaveral, gdzie pracował w ekipie pomocniczej obsługi naziemnej dwóch pierwszych startów wahadłowca Columbia (STS-1 i STS-2).
- 1985 – w dniach 24–27 stycznia odbył swój pierwszy lot kosmiczny, pełniąc funkcję specjalisty misji. Wyprawa STS-51-C wahadłowca Discovery miała charakter wojskowy. Dowodził nią Ken Mattingly. Pilotem promu był Loren Shriver, a specjalistami ładunku – James Buchli i Gary Payton. Po trzydniowym locie Discovery wylądował na pasie KSC. Niedługo potem Onizuka został przydzielony do załogi misji STS-51-L, której realizację zaplanowano na styczeń 1986.
- 28 stycznia 1986 – wahadłowiec Challenger (STS-51-L) rozpadł się tuż po starcie, w 73. sekundzie lotu. W katastrofie śmierć poniosła cała załoga promu, w której poza Onizuką znajdowało się jeszcze sześcioro astronautów: Francis Scobee, Michael John Smith, Judith Resnik, Ronald McNair, Gregory Jarvis i Christa McAuliffe.
Astronauta spoczął na Cmentarzu Pacyfiku – Miejscu Pamięci Narodowej (National Memorial Cemetery of the Pacific) w Honolulu na Hawajach. Pośmiertnie został awansowany do stopnia pułkownika US Air Force.
Odznaczenia i nagrody
edytuj- Air Force Meritorious Service Medal
- Air Force Commendation Medal
- Air Force Outstanding Unit Award
- Air Force Organizational Excellence Award
- National Defense Service Medal
- NASA Space Flight Medal – dwukrotnie
- Congressional Space Medal of Honor – pośmiertnie
Pamięć
edytuj- Jego nazwisko otrzymała jedna z planetoid okrążających Słońce, odkryta w 1984.
- Studenci Szkoły Pilotów Doświadczalnych Sił Powietrznych przyznają corocznie Onizuka Prop Wash Award. Wyróżnienie otrzymuje absolwent, który znacząco zasłużył się w dziele kształtowania ducha i wysokiego morale swojej grupy rocznikowej.
Wykaz lotów
edytujLoty kosmiczne, w których uczestniczył Ellison S. Onizuka | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Nr | Data startu | Data lądowania | Statek kosmiczny | Funkcja | Czas trwania | |
1 | 24 stycznia 1985 | 27 stycznia 1985 | STS-51-C Discovery F-3 |
Specjalista misji (MS-1) | 3 dni 1 godzina 33 minuty i 23 sekundy[1] | |
2 | 28 stycznia 1986 | – Wahadłowiec eksplodował po starcie na orbitę |
STS-51-L Challenger F-10 |
Specjalista misji (MS-1) | 1 minuta i 13 sekund[2] | |
Łączny czas spędzony w kosmosie — 3 dni 1 godzina 33 minuty i 23 sekundy |
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ NASA: Podsumowanie misji STS-51-C. [dostęp 2011-02-03]. (ang.).
- ↑ NASA: Podsumowanie misji STS-51-L. [dostęp 2011-02-03]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Biografia na stronie NASA (ang.)
- Biogram na stronie Spacefacts (ang.)