Diecezja legnicka
Diecezja legnicka (łac. Dioecesis legnicensis; niem. Bistum Liegnitz, cz. Diecéze lehnická) – jedna z trzech diecezji obrządku łacińskiego w metropolii wrocławskiej. Ustanowiona 25 marca 1992 przez papieża Jana Pawła II bullą Totus Tuus Poloniae populus[2].
Katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Legnicy | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Siedziba |
Legnica |
Data powołania |
25 marca 1992 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Metropolia | |
Katedra | |
Biskup diecezjalny | |
Biskup pomocniczy | |
Biskup senior | |
Dane statystyczne (2020[1]) | |
Liczba wiernych |
724 367 tys. |
Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych |
422 |
Liczba osób zakonnych |
248 |
Liczba dekanatów |
28 |
Liczba parafii |
238 |
Powierzchnia |
7080 km² |
Strona internetowa |
Historia
edytuj25 marca 1992 Jan Paweł II ustanowił diecezję legnicką i jej pierwszego ordynariusza, bpa Tadeusza Rybaka oraz biskupa pomocniczego Adama Dyczkowskiego. 19 kwietnia 1992 roku bp Tadeusz Rybak powołał diecezjalny Caritas. 24 maja 1992 roku miał miejsce ingres bpa Tadeusza Rybaka, a 3 października biskup powołał Diecezjalną Radę Duszpasterską. Również w październiku tego samego roku wydano pierwszy numer „Legnickich Wiadomości Diecezjalnych” – urzędowego pisma Legnickiej Kurii Biskupiej, a w grudniu – pierwszego „Schematyzmu Diecezji Legnickiej”. W IV Niedzielę Wielkiego Postu bp legnicki wystosował pierwszy list pasterski do diecezjan. W latach 1992–1993 odbywała się peregrynacja kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w diecezji legnickiej.
Kalendarium
edytuj- 1993
- 25 marca – erygowanie Wyższego Seminarium Duchownego w Legnicy[3][4]
- 6 czerwca – wydanie dekretu biskupa legnickiego w sprawie powstania Diecezjalnych Kolegiów Teologicznych w Legnicy, Jeleniej Górze i Wałbrzychu
- 17 lipca – odwołany został z diecezji bp Adam Dyczkowski, któremu papież Jan Paweł II powierzył kierowanie diecezją zielonogórsko-gorzowską[5]
- 3 września – w diecezji legnickiej rozpoczęto kolportaż tygodnika Niedziela z własną edycją diecezjalną[6]
- 1994
- 2 października – erygowano Diecezjalne Studium Organistowskie[7].
- 3 grudnia – Jan Paweł II ogłosił Stefana Regmunta biskupem pomocniczym diecezji
- 1995
- 6 stycznia – święcenie bpa Stefana Regmunta w Watykanie, którego udzielił w bazylice św. Piotra papież Jan Paweł II
- 19 marca – biskup ordynariusz dekretem eryguje Bractwo Świętego Józefa w diecezji legnickiej, czyniąc jego opiekunem i rektorem ks. inf. Władysława Bochnaka. Kościołem brackim stał się kościół pw. św. Józefa w Krzeszowie[8][9]
- 1997
- 2 czerwca – wizyta apostolska Jana Pawła II w Legnicy pod hasłem: „Z wiarą ojców w Trzecie Tysiąclecie”. Papież odprawił uroczystą mszę na byłym lotnisku wojskowym, gdzie zgromadziło się kilkaset tysięcy wiernych. Podczas mszy Jan Paweł II ukoronował XIII-wieczną cudowną ikonę Matki Bożej Łaskawej z sanktuarium krzeszowskiego. Tego dnia po liturgii papież nawiedził katedrę legnicką, pobłogosławił budynek Wyższego Seminarium Duchownego i Legnickiej Kurii Biskupiej oraz odwiedził dom biskupa legnickiego[10][11].
- 1998
- 29 sierpnia – ustanowienie bazyliki Wniebowzięcia NMP w Krzeszowie bazyliką mniejszą
- 1999
- 2000
- 25 marca – centralne uroczystości Wielkiego Jubileuszu w diecezji legnickiej z udziałem metropolity wrocławskiego ks. kard. Henryka Gulbinowicza. Mszę koncelebrowali metropolita przemysko-warszawski obrządku bizantyjsko-ukraińskiego abp Jan Martyniak, Sekretarz generalny Episkopatu Polski bp Piotr Libera, bp zielonogórsko-gorzowski Adam Dyczkowski, biskupi diecezji niemieckich: Görlitz i drezdeńsko-miśnieńskiej oraz czeskich diecezja hradeckiej i litomierzyckiej, bp pomocniczy archidiecezji wrocławskiej. W uroczystościach wzięli udział: abp diecezji wrocławsko-szczecińskiej autokefalicznego Kościoła prawosławnego Jeremiasz Anchimiuk i biskup diecezji wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego Ryszard Bogusz. Ponadto przybyli także przedstawiciele władz województwa dolnośląskiego i władz samorządowych, duchowieństwo diecezjalne i zakonne, delegacje z parafii. Podczas mszy nastąpiło uroczyste wyznanie wiary oraz akt oddania Diecezji Najświętszemu Sercu Pana Jezusa
- 2002
- 8 maja – ustanowienie kościoła św. Jacka w Legnicy Lokalnym Sanktuarium Diecezjalnym św. Jacka[12]
- 15 września – nadanie tytułu bazyliki mniejszej kościołowi pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu[13] (dziś teren diecezji świdnickiej).
- 2003
- 2004
- 24 lutego – ogłoszenie o powołaniu nowej diecezji świdnickiej. 7 dekanatów wyłączonych z diecezji legnickiej przeszło do nowo erygowanej diecezji świdnickiej, wraz z Wałbrzychem jako dotychczasowym największym miastem diecezji legnickiej[14]
- 24 marca – przyjęcie w Gnieźnie relikwii św. Wojciecha dla diecezji[15].
- 2005
- 19 marca – ogłoszony został komunikat Stolicy Apostolskiej, w którym poinformowano, iż papież Jan Paweł II przyjął rezygnację bp. Tadeusza Rybaka z funkcji bpa legnickiego ze względu na osiągnięcie wieku emerytalnego
- 30 kwietnia – ingres bpa Stefana Cichego w katedrze legnickiej[16]
- 2007
- 10 października – peregrynacja relikwii św. Dominika Savio w diecezji legnickiej. Uroczysta msza z ogłoszeniem świętego patronem ministrantów i lektorów diecezji legnickiej odbyła się w Lubinie, w kościele pw. św. Jana Bosko, pod przewodnictwem bpa legnickiego Stefana Cichego[17]
- 16 października – w uroczystość św. Jadwigi Śląskiej zainaugurowano I Synod Diecezji Legnickiej[18]
- 2009
- 31 stycznia – Marek Mendyk został wyświęcony na biskupa pomocniczego. Było to pierwsze święcenie biskupie w katedrze legnickiej[19].
- 2010
- 29 czerwca – bp legnicki dekretem podzielił diecezję legnicką na rejony duszpasterskie: legnicki, jeleniogórsko-kamiennogórski, bolesławiecko-zgorzelecki, lubińsko-polkowicki
- 2011
- 15 maja – nadanie tytułu bazyliki mniejszej kościołowi pw. śś Erazma i Pankracego w Jeleniej Górze. Wydarzeniu przewodniczył kard. Antonio Cañizares Llovera, prefekt watykańskiej Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. Świątynia jest drugą w diecezji, 121. bazyliką mniejszą w Polsce i jedyną pod takim wezwaniem na świecie.
- 2012
- 19 czerwca – biskup legnicki w katedrze pw. śś Piotra i Pawła przyjmuje z wizytą biskupa obrządku koptyjskiego Makariosa Tawfika Kaldasa z diecezji Ismailia w Egipcie[20].
- 2013
- 29 czerwca - bp Stefan Cichy dekretem powołał Kapitułę krzeszowską. Uroczyste wprowadzenie kanoników kapituły miało miejsce 31 sierpnia 2013 r. w Krzeszowie. Prepozytem kapituły został ks. prałat Józef Lisowski, dziekanem kapituły ks. prał. Marian Kopko[21]
- 29 czerwca – w uroczystość patronów diecezji śś Ap. Piotra i Pawła bp legnicki podpisał dekret ustanawiający herb diecezji[22].
- 13 grudnia – Bogdan Zdrojewski – minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznał diecezji legnickiej nagrodę za najsprawniej zrealizowany projekt przywrócenia Opactwa Cystersów w Krzeszowie do dawnej świetności oraz współpracę na etapie wdrażania i rozliczania inwestycji. Stosowną statuetkę odebrał na Zamku Królewskim w Warszawie ks. kanclerz Józef Lisowski[23].
- 2014
- 9 marca – odbyło się spotkanie Akcji Katolickiej Diecezji Legnickiej ze Wspólnotą Kościoła obrządku wschodniego w Parafii Greckokatolickiej pw. Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Legnicy. Głównym przesłaniem tego wydarzenia było wzajemne poznanie się przedstawicieli dwu społeczności: Kościoła rzymskokatolickiego oraz Kościoła greckokatolickiego[24].
- 16 kwietnia – bp Zbigniew Kiernikowski, dotychczasowy biskup siedlecki, został mianowany przez papieża Franciszka nowym ordynariuszem legnickim[25]. Zastąpił bp Stefana Cichego, który odchodzi na emeryturę w związku ukończeniem 75. roku życia.
- 8–19 czerwca pod hasłem „Pan mój i Bóg mój” odbył się I Kongres Eucharystyczny Diecezji Legnickiej[26]
- 15 czerwca – kościół pw. św. Jadwigi w Legnickim Polu ogłoszony został bazyliką mniejszą[27].
- 28 czerwca – odbył się uroczysty ingres ks. bp Zbigniewa Kiernikowskiego do katedry legnickiej[28]. W uroczystości uczestniczyło 20 biskupów z Polski, Czech i Niemiec, na czele z Nuncjuszem Apostolskim w Polsce abp Celestinem Migliore i metropolitą wrocławskim abp Józefem Kupnym, z udziałem kard. Henryka Gulbinowicza, około 200 księży z diecezji legnickiej, diecezji siedleckiej, a także przedstawiciele kapituł katedralnych sąsiednich diecezji, obecni byli także przedstawiciele kościołów: greckokatolickiego, prawosławnego i ewangelicko-augsburskiego[29].
- 2015
- 19 marca – biskup legnicki wydał dekret powołujący zespół diecezjalny ds. przygotowania procesu beatyfikacyjnego księcia Henryka II Pobożnego[30][31].
- 13 grudnia – zainaugurowano obchody Roku Miłosierdzia poprzez uroczyste otwarcie bram miłosierdzia w katedrze legnickiej oraz w kościołach jubileuszowych wyznaczonych przez biskupa legnickiego, tj.; w bazylice w Legnickim Polu, w bazylice w Jeleniej Górze, w bazylice krzeszowskiej, w bazylice bolesławieckiej, w zgorzeleckim kościele pw. św. Bonifacego, w kościele pw. św. Jana Bosko w Lubinie oraz w kościele pw. Matki Bożej Królowej Polski w Polkowicach[32]
- 2017
- 7 marca – zmarł bp Tadeusz Rybak; pierwszy ordynariusz diecezji legnickiej[33], 11 marca został pochowany w krypcie katedry legnickiej[34][35].
- 21 października - biskup legnicki Zbigniew Kiernikowski ustanowił Kapitułę św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu. Prepozytem kapituły został ks. Jan Klinkowski, zastępcą prepozyta ks. Włodzimierz Gucwa. Bazylikę Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi podniesiono do rangi kolegiaty[36].
- 2021
- 28 czerwca – bp Andrzej Siemieniewski, dotychczasowy biskup pomocniczy wrocławski, został mianowany przez papieża Franciszka nowym ordynariuszem legnickim. Zastąpił bp Zbigniewa Kiernikowskiego, który odchodzi na emeryturę w związku ukończeniem 75. roku życia[37].
- 29 czerwca – bp Andrzej Siemieniewski kanonicznie objął diecezję legnicką[38].
- 20 września – Ingres 4. bpa legnickiego Andrzeja Siemieniewskiego do katedry legnickiej.
- 2022
- 2023
- 4 marca - ks. Piotr Wawrzynek, dotychczasowy proboszcz parafii św. Jadwigi Śląskiej we Wrocławiu, został mianowany przez papieża Franciszka nowym biskupem pomocniczym.
Biskupi
edytujBiskup diecezjalny
edytuj- bp Andrzej Siemieniewski – ordynariusz legnicki od 2021
Biskup pomocniczy
edytuj- bp Piotr Wawrzynek – (wikariusz generalny) od 2023
Biskup senior
edytuj- bp Stefan Cichy – biskup diecezjalny w latach 2005–2014, senior od 2014
- bp Zbigniew Kiernikowski – biskup diecezjalny w latach 2014–2021, senior od 2021
Instytucje
edytuj- Kuria diecezjalna[40];
- Sąd Kościelny;
- Wyższe Seminarium Duchowne w Legnicy[41];
- Caritas diecezjalne[42];
- Dom księży emerytów[43];
- Diecezjalny Instytut Muzyki Kościelnej[44]
- Muzeum diecezjalne.
Kapituły
edytujGłówna świątynia
edytuj- Katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Legnicy (rocznica poświęcenia: 20 września)
Bazyliki mniejsze
edytujSanktuaria
edytuj- Kościół św. Jacka w Legnicy diecezjalne sanktuarium Jacka, miejsce cudu eucharystycznego;
- Bazylika św. Jadwigi w Legnickim Polu diecezjalne sanktuarium świętej Jadwigi Śląskiej;
- Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Jeleniej Górze diecezjalne sanktuarium Krzyża Świętego;
- Kościół bracki św. Józefa w Krzeszowie diecezjalne sanktuarium św. Józefa[48]
Kolegiaty
edytujDekanaty
edytujOd czerwca 2022[39] diecezja składa się z następujących dekanatów:
Lp. | Dekanat | Liczba parafii |
---|---|---|
1 | Bogatynia | 9 |
2 | Bolesławiec Wschód | 12 |
3 | Bolesławiec Zachód | 11 |
4 | Chocianów | 6 |
5 | Chojnów | 9 |
6 | Gryfów Śląski | 9 |
7 | Jawor | 12 |
8 | Jelenia Góra Wschód | 9 |
9 | Jelenia Góra Zachód | 9 |
10 | Kamienna Góra Wschód | 7 |
11 | Kamienna Góra Zachód | 7 |
12 | Karpacz | 10 |
13 | Legnica Wschód | 10 |
14 | Legnica Zachód | 10 |
15 | Leśna | 7 |
16 | Lubań | 13 |
17 | Lubin Wschód | 7 |
18 | Lubin Zachód | 7 |
19 | Lwówek Śląski | 10 |
20 | Nowogrodziec | 11 |
21 | Polkowice | 6 |
22 | Prochowice | 7 |
23 | Szklarska Poręba | 9 |
24 | Ścinawa | 6 |
25 | Zgorzelec | 12 |
26 | Złotoryja | 14 |
Dekanaty historyczne:
Lp. | Dekanat | Liczba parafii |
---|---|---|
1 | Legnica Katedra | 6 |
2 | Świerzawa[i] | 8 |
3 | Węgliniec[i] | 8 |
- Pierwszorzędni:
- Święci Apostołowie Piotr i Paweł (29 VI)
- Drugorzędni:
- św. Józef – Oblubieniec Najświętszej Maryi Panny, opiekun Zbawiciela (19 III)
- św. Jadwiga Śląska – księżna (16 X)
Rejony duszpasterskie
edytuj- Rejon legnicki (należą dekanaty: Jawor, Chojnów, Legnica Katedra, Legnica Wschód, Legnica Zachód, Prochowice, Złotoryja)
- Rejon jeleniogórsko-kamiennogórski (należą dekanaty: Gryfów Śląski, Jelenia Góra Wschód, Jelenia Góra Zachód, Kamienna Góra Wschód, Kamienna Góra Zachód, Mysłakowice, Świerzawa, Szklarska Poręba)
- Rejon bolesławiecko-zgorzelecki (należą dekanaty: Bogatynia, Bolesławiec Wschód, Bolesławiec Zachód, Leśna, Lubań, Lwówek Śląski, Nowogrodziec, Węgliniec, Zgorzelec)
- Rejon lubińsko-polkowicki (należą dekanaty: Chocianów, Lubin Wschód, Lubin Zachód, Polkowice, Ścinawa)
Miasta diecezji
edytujDiecezje sąsiednie
edytujZobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Konferencja Episkopatu Polski, Informator 2020, Biblos 2020, ISBN 978-83-7793-714-3.
- ↑ Totus Tuus Poloniae populus – bulla papieża Jana Pawła II z 25 marca 1992 reorganizująca podział administracyjny Kościoła katolickiego w Polsce. diecezja.radom.pl. (pol.).
- ↑ Vox Pastoris. Dokumenty Pastoralne 1992 – 2002 pierwszego biskupa legnickiego Tadeusza Rybaka. Słowo pasterskie powiadamiające o utworzeniu Wyższego Seminarium Duchownego i wzywające do modlitwy za kapłanów i kandydatów do kapłaństwa, s. 60–62, Legnicka Kuria Biskupia. Legnica 2003. ISBN 83-916279-1-8.
- ↑ Historia seminarium diecezji legnickiej. seminarium.legnica.pl.
- ↑ Życiorys bp Adama Dyczkowskiego. diecezjazg.pl. [dostęp 2017-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-06)]. (pol.).
- ↑ Historia Tygodnika Katolickiego „Niedziela”. Kalendarium. niedziela.pl. (pol.).
- ↑ diecezjalne studium organistowskie. diecezja.legnica.pl. [dostęp 2017-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-06)].
- ↑ Spotkanie Bractwa z diecezji legnickiej w kościele św. Józefa w Krzeszowie. opactwo.eu. [dostęp 2017-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-04)].
- ↑ Bractwo Świętego Józefa. diecezja.legnica.pl. [dostęp 2017-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-04)].
- ↑ Wizyta Jana Pawła II w Legnicy. legnica.naszemiasto.pl. (pol.).
- ↑ Homilia Jana Pawła II podczas Mszy św. Na Legnickim Polu. (pol.).
- ↑ Sanktuarium św. Jacka w Legnicy. niedziela.pl.
- ↑ Bazylika w Strzegomiu. niedziela.pl.
- ↑ Historia diecezji świdnickiej. swidnica.gosc.pl.
- ↑ Relikwie św. Wojciecha dla Diecezji Legnickiej. niedziela.pl.
- ↑ Ingres bpa Stefana Cichego w katedrze legnickiej.
- ↑ Św. Dominik Savio patronem ministrantów diecezji legnickiej – 10 października 2007. ministrant.diecezja.legnica.pl. [dostęp 2017-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 kwietnia 2017)].
- ↑ Inauguracja I Synodu Diecezji Legnickiej. synod.diecezja.legnica.pl. [dostęp 2017-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-11)].
- ↑ Marek Mendyk wyświęcony na biskupa. fakty.lca.pl.
- ↑ Biskup z Egiptu odwiedził naszą diecezję. fakty.lca.pl.
- ↑ Piotr Nowosielski, Monika Łukaszów, Druga kapituła w diecezji legnickiej(31.082013), w: Legnickie wiadomości diecezjalne, (lipiec-sierpień-wrzesień) 2013, Rok XXII, nr 3 (86), s. 48 - 49, Legnica 2013. ISNN 1640-4092
- ↑ Diecezja legnicka ma własny herb. niedziela.pl.
- ↑ Uznanie i wzór. legnica.gosc.pl.
- ↑ Spotkanie Akcji Katolickiej ze wspólnotą Kościoła greckokatolickiego. niedziela.pl.
- ↑ Legnica ma nowego biskupa!. legnica.gosc.pl.
- ↑ Kongresowy dzień szkół katolickich. diecezja.legnica.pl. [dostęp 2017-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-14)].
- ↑ Czwarta bazylika mniejsza – Legnickie Pole. niedziela.pl.
- ↑ Ingres bp. Zbigniewa Kiernikowskiego. niedziela.pl.
- ↑ Legnica. Ingres Biskupa Zbigniewa Kiernikowskiego [Zdjęcia]. wiadomosci24.pl.
- ↑ Henryk II Pobożny zostanie błogosławionym?. niedziela.pl.
- ↑ Wrocławski książę pierwszym świętym z diecezji legnickiej. radiowroclaw.pl.
- ↑ Osiem Bram Miłosierdzia w diecezji legnickiej. diecezja.legnica.pl. [dostęp 2017-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-04)].
- ↑ Zmarł bp Tadeusz Rybak. legnica.gosc.pl.
- ↑ Pogrzeb bp Tadeusza Rybaka. episkopat.pl.
- ↑ Legnica pożegnała swojego pierwszego biskupa. niedziela.pl.
- ↑ Waldemar Wesołowski, Biskup Legnicki ustanowił Kapitułę św. Jadwigi w Legnickim Polu. www.legnica.fm.
- ↑ Legnica: Bp Zbigniew Kiernikowski przechodzi na emeryturę. Bp Andrzej Siemieniewski – nowym biskupem legnickim. nuncjatura.pl, 2021-06-28. [dostęp 2021-06-28].
- ↑ Bp Andrzej Siemieniewski objął kanonicznie diecezję legnicką. diecezja.legnica.pl, 2021-06-29. [dostęp 2021-06-29].
- ↑ a b c Jędrzej Rams , Mniej dekanatów w diecezji legnickiej [online], legnica.gosc.pl, 29 czerwca 2022 [dostęp 2022-10-14] .
- ↑ Legnicka Kuria Diecezjalna.
- ↑ Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Legnickiej.
- ↑ Caritas Diecezji Legnickiej.
- ↑ Dom Księży Emerytów.
- ↑ Diecezjalny Instytut Muzyki Kościelnej.
- ↑ Kapituła katedralna.
- ↑ Kapituła krzeszowska.
- ↑ Kapituła w Legnickim Polu.
- ↑ Diecezja Legnicka [online], legnica.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Ks. Witold Zdaniewicz, ks. Sławomir H. Zaręba, Robert Stępisiewicz Wykaz parafii w Polsce 2006 (s. 309–328) Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC. Warszawa 2006 ISBN 83-85945-17-2.