Dakarbazyna (łac. dacarbazinum) – organiczny związek chemiczny, należy do cytostatyków o właściwościach alkilujących z grupy triazenów. Jak każdy lek z tej grupy, dakarbazyna jest fazowo-niespecyficzna, swoista dla cyklu komórkowego. Jest związkiem nieczynnym farmakologicznie, aktywacji ulega dopiero w wątrobie.
Dakarbazyna
|
|
| Nazewnictwo
|
|
|
| Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
|
5-[(1E)-3,3-dimetylotriaz-1-enylo]-1H-imidazolo-4-karboksyamid
|
| Inne nazwy i oznaczenia
|
| farm.
|
łac. dacarbazinum
|
|
| Ogólne informacje
|
| Wzór sumaryczny
|
C6H10N6O
|
| Masa molowa
|
182,18 g/mol
|
| Wygląd
|
biały lub jasnożółtawy, krystaliczny proszek[1]
|
| Identyfikacja
|
| Numer CAS
|
4342-03-4
|
| PubChem
|
135398738
|
| DrugBank
|
DB00851
|
| SMILES
|
CN(C)N=NC1=C(NC=N1)C(=O)N
|
|
| InChI
|
InChI=1S/C6H10N6O/c1-12(2)11-10-6-4(5(7)13)8-3-9-6/h3H,1-2H3,(H2,7,13)(H,8,9)/b11-10+
|
| InChIKey
|
FDKXTQMXEQVLRF-ZHACJKMWSA-N
|
|
|
|
| Niebezpieczeństwa
|
| Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2021-10-31]
|
|
|
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
|
| Na podstawie podanego źródła[5]
|
|
|
|
|
| Zwroty H
|
H302+H312+H332, H315, H319, H335, H340, H350
|
| Zwroty P
|
P201, P280, P301+P312+P330, P302+P352+P312, P304+P340+P312, P308+P313
|
|
|
| Numer RTECS
|
NI3950000
|
| Dawka śmiertelna
|
LD50 350 mg/kg (szczur, dootrzewnowo)
|
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
|
|
|
| Klasyfikacja medyczna
|
| ATC
|
L01AX04
|
|
|
| Uwagi terapeutyczne
|
|
|
| Drogi podawania
|
dożylnie
|
|
|
|
- zahamowanie aktywności szpiku (zwykle opóźnione o kilka dni);
- nudności i wymioty (zwykle o ciężkim przebiegu, utrzymują się nawet do kilku dni)[6];
- objawy grypopodobne (gorączka, dreszcze);
- przebarwienia skóry;
- uszkodzenie wątroby (rzadko);
- zaburzenia spermatogenezy;
- silny ból i miejscowe uszkodzenie tkanek w razie wynaczynienia;
- zwłóknienie płuc (bardzo rzadko).
Drogi podania i dawkowanie
edytuj
Dakarbazynę podaje się dożylnie, we wlewie kroplowym.
- ↑ a b Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0 .
- ↑ a b c Dacarbazine, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00851 [dostęp 2021-10-31] (ang.).
- ↑ CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 3-140, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
- ↑ Dacarbazine, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-07-18] (ang.).
- ↑ Dakarbazyna [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, numer katalogowy: D2390 [dostęp 2021-10-31] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Zapobieganie wymiotom po chemio- i radioterapii. Zalecenia American Society of Clinical Oncology wg Recommendations for the use of antiemetics: evidence-based, clinical practice guidelines [online], Medycyna Praktyczna [dostęp 2010-02-11] .
- Jan KazimierzJ.K. Podlewski Jan KazimierzJ.K., AlicjaA. Chwalibogowska-Podlewska AlicjaA., RobertR. Adamowicz RobertR., Leki współczesnej terapii, Warszawa: Split Trading, 2005, s. 184, ISBN 83-85632-82-4 .
- Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy, WojciechW. Kostowski (red.), Zbigniew S.Z.S. Herman (red.), t. II, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008, s. 410, ISBN 978-83-200-3725-8 .
