Brzoskwinia (wieś)
Brzoskwinia – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów.
| wieś | |
 Brzoskwinia Dwór | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
1125[2] |
| Strefa numeracyjna |
12 |
| Kod pocztowy |
32-084[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KRA |
| SIMC |
0343674 |
Położenie na mapie gminy Zabierzów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego  | |
 50°05′39″N 19°42′55″E/50,094167 19,715278[1]
| |
Na południowych krańcach wsi przebiega autostrada A4.
Wieś graniczy z miejscowościami: Nielepice (od północy), Kleszczów (od północnego wschodu), Aleksandrowice (od wschodu), Morawica (od południowego wschodu), Chrosna i Mników (od południa), Baczyn (od południowego zachodu), Frywałd (od zachodu).
W odległości ok. 4 km na południowy wschód od centrum wsi znajduje się port lotniczy Kraków-Balice.
Integralne części wsi
edytuj| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0343680 | Kamyk | przysiółek |
| 0343697 | Koziary | przysiółek |
| 0343705 | Krzemionki | przysiółek |
| 0343527 | Popówka | część wsi |
Historia
edytujPierwsza osada założona została w XII w. W XV w. nazywana jest Woskyna, Wroskina. Pod koniec XIX w. obszar dworski należał do Artura hrabiego Potockiego i wchodził w skład tzw. dóbr tęczyńskich. W 1595 roku wieś położona w powiecie proszowskim województwa krakowskiego była własnością wojewodziców krakowskich: Gabriela, Andrzeja i Jana Magnusa Tęczyńskich[6]. Wieś położona w województwie krakowskim wchodziła wraz z folwarkiem w 1662 roku w skład hrabstwa tęczyńskiego Łukasza Opalińskiego[7]. Do 1954 r. wieś należała do powiatu krakowskiego, a w latach 1954–1975 do powiatu chrzanowskiego.
W latach 1815–1846 wieś położona była na terenie Wolnego Miasta Krakowa, potem w zaborze austriackim. W czasie II Rzeczypospolitej wieś należała do powiatu krakowskiego w województwie krakowskim. Od 26 października 1939 do 18 stycznia 1945 r. należała do gminy Kressendorf w Landkreis Krakau, dystryktu krakowskiego w Generalnym Gubernatorstwie. Do roku 1954 wieś należała do ówczesnej gminy Liszki w ówczesnym powiecie krakowskim. Jesienią 1954 r. wieś została przyłączona do gromady Rudawa do ówczesnego powiatu chrzanowskiego. 1 stycznia 1973 r. znalazła się w gminie Rudawa w ówczesnym powiecie chrzanowskim w woj. krakowskim. 15 stycznia 1976 r. gmina Rudawa została zniesiona przez połączenie z dotychczasową gminą Zabierzów w nową gminę Zabierzów i tam znalazła się także wieś. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Turystyka
edytujMiejscowość znajduje się na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej w obrębie Garbu Tenczyńskiego. Tereny te ze względu na atrakcyjność krajobrazową i walory przyrodnicze włączone zostały w obręb Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego.
– z Brzoskwini przez Dolinę Brzoskwinki, wąwóz Półrzeczki, Dolinę Mnikowską do Mnikowa.
– z Brzoskwini przez Nielepice do Rudawy.
- Szlaki rowerowe
- czerwony (Jurajski Rowerowy Szlak Orlich Gniazd) – z Krakowa przez Szczyglice, Las Zabierzowski, Kleszczów, Brzoskwinię, Las Zwierzyniecki, Zamek Tenczyn, Tenczynek, Krzeszowice, Paczółtowice, Olkusz i dalej do Częstochowy.
-
Część zabudowań wsi w Dolinie Brzoskwinki
-
Popówka i radar lotniczy
-
Dwór i autostrada Autostrada A4 (Polska)
-
Krzemionki
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 11570
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 98 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 18, 2013-02-13. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2013-04-24].
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 109.
- ↑ Jacek Pielas, Podział latyfundium Łukasza Opalińskiego, marszałka nadwornego koronnego z lat 1668-1670, w: Inter maiestatem ac libertatem. Studia z dziejów nowożytnych dedykowane Profesorowi Kazimierzowi Przybosiowi, red. J. Stolicki, M. Ferenc, J. Dąbrowski, Kraków 2010, s. 159.
Bibliografia
edytuj- Jerzy Kiryk, Rudawa. Wieś podkrakowska.
- Ziemia Chrzanowska i Jaworzno. Monografia, Kraków 1969.
Linki zewnętrzne
edytuj- Brzoskwinia, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 420.