Wielkanoc

Wielkanoc – najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie upamiętniające zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, obchodzone przez wszystkie wyznania chrześcijańskie.

• Była to swawola powszechna w całym kraju tak między pospólstwem, jako też między dystyngowanym. W poniedziałek wielkanocny mężczyźni oblewali wodą kobiety, a we wtorek i w inne następujące dni kobiety mężczyzn, uzurpując sobie tego prawa aż do Zielonych Świątek, ale nie praktykując dłużej jak do kilku dni.
  • Autor: Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów za panowania Augusta III

• I marzył wśród Wieczerzy Ostatniej Rozpaczy,
  By, nie mogąc łez zleczyć, choćby ten prostaczy,
  Najprostszy pozostawić dar chleba i wina.
  • Autor: Leopold Staff, Tajemnica chleba i wina

• Od jeziora do księżyca
  Od wieczora aż do świtu
  – Wielka Noc.
  • Autor: Tadeusz Chudy, Wielkanoc

• Przyszedłem po dyngusie,
  leży placek na obrusie,
  tata kraje, mama daje,
  proszę o malowane jaje.
  • przyśpiewka z Pomorza, śpiewana w lany poniedziałek

• W czas zmartwychwstania Boża moc
  Trafi na opór nagłych zdarzeń.
  Nie wszystko stanie się w tę noc
  Według niebieskich wyobrażeń.
  • Autor: Bolesław Leśmian, W czas zmartwychwstania

• W przeddzień swego zmartwychwstania, w przeddzień żywota
  Bóg, leżąc w mogile, żmudne liczy chwile,
  A przykuła go do ziemi ciała ciężkota.
  • Autor: Bolesław Leśmian, W przeddzień swego zmartwychwstania

• W Wielkanocny dzień do domu
  przyszły białe bazie w gości,
  by pisankom po kryjomu
  kolorów zazdrościć.
  • Autor: Jerzy Ficowski, Kolorowe bazie

• Wdzięczy się jak prosię na Wielkanoc.
  • Opis: powiedzenie

• Ani w Nowym Testamencie, ani w pismach Ojców apostolskich nie ma żadnej wzmianki o obchodzeniu Wielkanocy. Pogląd, że jakiś okres miałby być szczególnie święty, był obcy pierwszym chrześcijanom.
  • Źródło: The Encyclopædia Britannica, 1910, t. 8, s. 828.

• Chrześcijaństwo wyparło szereg pogańskich świąt wiosennych, ale zachowało wiele zwyczajów świątecznych, nadając im odmienną symbolikę.
  • Autor: Władysław Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury, Warszawa 1985, s. 1276, hasło Wielkanoc.

• Co oznacza sam wyraz Easter [ang. „Wielkanoc”]? Nie jest to nazwa chrześcijańska. Od razu rzuca się w oczy jej chaldejskie pochodzenie. Easter to nic innego jak Asztarte, jeden z tytułów Beltis, królowej nieba, której imię, (...) znalezione przez Layarda na pomnikach asyryjskich, brzmiało Isztar.(...) Takie są dzieje Wielkanocy. Popularne zwyczaje związane dziś z tym świętem wystarczająco potwierdzają historyczne świadectwo jego babilońskiego pochodzenia. Gorące, oznaczone krzyżem bułki w Wielki Piątek oraz kraszanki na Paschę, czyli Wielkanoc, były częścią składową zarówno obrzędów chaldejskich, jak i dzisiejszych.
  • Autor: Alexander Hislop, Dwa Babilony (ang. The Two Babylons), Nowy Jork 1943, ss. 103, 107, 108.

• Do świąt wielkanocnych przeniknęły liczne pogańskie zwyczaje obchodzone dla uczczenia powrotu wiosny. Jajko jest symbolem odradzania się życia wczesną wiosną.(...) Zając to symbol pogański, który zawsze był wyobrażeniem płodności.
  • Źródło: The Catholic Encyclopedia, 1913, t. 5, s. 227.

• Śmigus-dyngus to pozostałość starego pogańskiego, akwatycznego kultu płodnościowego, którego właściwy sens dostrzec można już tylko w szczególnej satysfakcji, jaką daje chłopcom spryskanie wodą osób płci odmiennej, zwłaszcza młodych.
  • Autor: Jerzy Adam Kowalski, Homo eroticus, Wydawnictwo IBS, Opole 2011, s. 194.

• pisanka