Oktawian August

Oktawian August (łac. Gaius Iulius Caesar Octavianus, od 27 r. p.n.e. Imperator Caesar divi filius Augustus; 63 p.n.e.–14 n.e.) – cesarz rzymski od 27 r. p.n.e. Założyciel Cesarstwa Rzymskiego.

• Chwiać się jak litera beta.
  • Źródło: Swetoniusz, Boski August 87
  • Opis: określenie to miało obrazować w ustach Augusta zmęczenie i wycieńczenie.
  • Zobacz też: litera

• Czy sądzicie, że dobrze odegrałem swoją rolę w tej życiowej farsie?
  • Źródło: Swetoniusz, Boski August 99
  • Opis: jedne ze słów wypowiedziane na łożu śmierci.

• Dość szybko robi, kto dobrze robi.
  • Źródło: Swetoniusz, Boski August 25
  • Opis: w przeciwieństwie do podobnych słów – Śpiesz się powoli – te wypowiadał po łacinie.

• Liwio, pamiętaj o naszym związku, żyj i bądź zdrowa!
  • Źródło: Swetoniusz, Boski August 99
  • Opis: według Swetoniusza August skonał z tymi słowami na ustach, obejmując Liwię.
  • Zobacz też: ostatnie słowa

• Mam dwie córki, z którymi zawsze mam problem: Julię i Republikę.
  • Opis: Julia była córką Oktawiana i jego drugiej żony Skrybonii, kobietą rozwiązłą i przyczyną wielu utrapień Augusta. Ostatecznie Julia została ukarana przez ojca dożywotnim zesłaniem na wyspę.

• Na greckie kalendy.
  • Źródło: Swetoniusz, Boski August 87
  • Ad calendas Graecas (łac.)
  • Opis: staropol. Na święty Nigdy, do greckich kalend – odkładać, odsyłać coś do nieskończoności.
    W kalendarzu greckim (który, nota bene, był mocno zróżnicowany w zależności od polis) nie było charakterystycznych rzymskich wyszczególnień: Kalend, Non i Idów. August, kiedy powątpiewał aby dłużnik spłacił zaciągnięty dług, mawiał, że zapłaci na greckie kalendy.

• Oby mi los pozwolił utrwalić państwo w bezpieczeństwie i pomyślności oraz doczekać z mego dzieła upragnionego owocu, a mianowicie: być uznanym za twórcę najlepszego ustroju i umrzeć z tym przekonaniem, że przetrwają niezmienione te podstawy państwa, które ja wzniosę.
  • Źródło: Swetoniusz, Boski August 28
  • Opis: słowa jakie August wypowiedział w jednym z obwieszczeń, charakteryzując swoje rządy.

• Spełniłem swoje śluby, senatorowie, o cóż innego mogę jeszcze prosić bogów nieśmiertelnych, jak nie o to, aby tę waszą zgodę udało mi się utrzymać aż do kresu mego życia.
  • Źródło: Swetoniusz, Boski August 58
  • Opis: odpowiedź Augusta na otrzymany od senatu przydomek ojca ojczyzny.

• Spiesz się powoli.
  • Źródło: Swetoniusz, Boski August 25
  • Festina lente (łac.)
  • Opis: August wypowiadał te słowa po grecku, uważając, że wodzowi nie przystoi podejmowanie pochopnych i nieprzemyślanych decyzji.

• Słowa cuchnące pleśnią.
  • Źródło: Swetoniusz, Boski August 86
  • Opis: pogardliwe określenie na wyrażenia przestarzałe, których August nie cierpiał.

• Sztuka skończona.
  • Acta est fabula. (łac.)
  • Opis: słowa kończące sztukę teatralną w starożytnym Rzymie. Słowa te Oktawian także wypowiedział na łożu śmierci.

• Szybciej niż się gotują szparagi.
  • Źródło: Swetoniusz, Boski August 87
  • Opis: Oktawian mawiał tak, aby zobrazować szybkie wykonanie.

• Trzeba umrzeć.
  • Źródło: Swetoniusz, Boski August 15
  • Opis: Słowa wypowiadane przez Augusta w odpowiedzi na prośby przeciwników o łaskę po zdobyciu Peruzji.

• Warusie, oddaj mi moje legiony!
  • Źródło: Swetoniusz, Boski August 23
  • Vare, redde mihi legiones! (łac.)
  • Opis: Słowa wypowiedziane po klęsce w Lesie Teutoburskim (9 r.n.e.), w której Publiusz Warus utracił trzy legiony. Klęska ta mocno wstrząsnęła Augustem, przez kilka miesięcy nie golił się ani nie strzygł, a każdą rocznicę obchodził w żałobie.

• Z taką obawą podajesz mi swoje pismo, jak słoniowi monetę.
  • Źródło: Swetoniusz, Boski August 53
  • Opis: tak żartobliwie ganił petentów, którzy podchodzili do niego z lękiem.

• Zostawiam Rzym marmurowy, a otrzymałem ceglany.
  • Źródło: Swetoniusz, Boski August 28

• Swetoniusz, Żywoty cezarów, (tr. Janina Niemirska-Pliszczyńska), Ossolineum/DeAgostini 2004, t.1.